મધ્યકાલીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા /અભિમન્યુઆખ્યાન કડવું ૩૭

કડવું ૩૭

પ્રેમાનંદ

રાગ સામેરી

ઉત્તરાનાં વાયક સાંભળી અભિમન્યુ ત્યાં બોલ્યો વળી:
‘મારા સમ જો આંસુ ભરો, કાં જી આંખ રાતડી કરો?          ૧

નારી! તમો છો રે ક્ષત્રાણી, તો નવ ઘટે દીનતા-વાણી.
હાં રે રણથી જે ઓસરવું, મહિલા! તે-પે રૂડું મરવું.           ૨

તમે આજ્ઞા કરો એવું જાણી.’ ત્યારે બોલ્યાં ઉત્તરા રાણી:
‘સ્વામી! મન છે તો પધારો, જઈ શત્રુને સંહારો.          ૩

તમારી માતને ભાગ્યે ઊગરજો, શીશ શત્રુનાં તમે હરજો.
જી રે જોધપણે તમો જાજો, સ્વામી! થવાયે તેવા થાજો.          ૪

કંથજી! કુળને દીપાવજો, જશ ઉપારજી ઘેર આવજો.’
એવું કહીને પગે લાગી, પિયુ ચાલ્યો ને આશા ભાગી.          ૫

પ્રેમદા પૂંઠે રહી જોતી, ખરે આંસું જેવાં મોતી.
વહાલાજીનો વરાંસો નવ ખમાય, વળી જુએ તો વારુ થાય.          ૬

વલવલાટ ઘણોએક કરી, રોતી મંદિર ભણી પરવરી.
નયણે આંસુ મૂક્યાં રેડી, સખી ગયાં ઘર માંહે તેડી.          ૭

મળ્યાં સુભદ્રા ને પંચાલી, પગે લાગી મત્સ્યની બાલી.
જ્યારે અભિમન્યુ રણમાં ચાલ્યો, રથપ્રહારે મહીધર હાલ્યો.          ૮

ત્યારે પહેલી સેના આથડી, સામસામાં રહ્યાં દળ ચડી.
દુંદુભિનાદ બહુ ગડગડે, જેમ મેઘ આસડો ધડહડે.          ૯

વલણ

ધડહડે સેના મેઘ પેરે, ઘોષ જઈ લાગ્યો ગગન રે,
કૌરવને કંપાવતો રણ આવિયો અભિમંન રે.          ૧૦