ગુજરાતી નિબંધ-સંપદા/ભારતી રાણે/તૂટતા ઋણાનુબંધની તિરાડ: થિંગવેલિર નૅશનલ પાર્ક: Difference between revisions

Jump to navigation Jump to search
no edit summary
No edit summary
No edit summary
 
(One intermediate revision by one other user not shown)
Line 1: Line 1:
{{Center|'''તૂટતા ઋણાનુબંધની તિરાડ: થિંગવેલિર નૅશનલ પાર્ક'''}}
{{SetTitle}}
----
{{Heading|તૂટતા ઋણાનુબંધની તિરાડ: થિંગવેલિર નૅશનલ પાર્ક | ભારતી રાણે}}
આઇસલૅન્ડનું એ સ્થાન બે રીતે વિશિષ્ટ હતું. એક તો સામે વહેતી નદીને પેલે પાર વિસ્તરેલા મેદાનમાં વિશ્વની પ્રાચીનમાં પ્રાચીન પાર્લામેન્ટ ઊભેલી દેખાતી હતી અને બીજું કે સમગ્ર પૃથ્વીને અનેક ભૂખંડોમાં વેરવિખેર કરી દેનાર વિરાટ તિરાડ – ‘ધ ગ્રેટ રિફ્ટ’ને ત્યાંથી સ્પર્શી શકાતું હતું. આઇસલૅન્ડનું આ ગૌરવવંતુ સ્થાન. દસમી સદીના પૂર્વાર્ધમાં એટલે કે, છેક ઈ. સ. ૯૩૦માં અહીં વિશ્વની સર્વપ્રથમ પાર્લામેન્ટ સ્થપાઈ ત્યારથી માંડીને છેક ઈ.સ.૧૭૯૮ સુધી આઇસલૅન્ડની પાર્લામેન્ટ અહીં જ ભરાતી. દેશનાં અનેક ઐતિહાસિક નિર્ણયો અહીં જ લેવાયા. અને હવે ૨૦૦૪ની સાલથી આ સ્થાનને યુનેસ્કો દ્વારા વૈશ્વિક ધરોહરનો અર્થાત્ વર્લ્ડ હેરિટેજ સાઇટનો દરજ્જો અપાયો છે. પાર્લામેન્ટ હવે અહીંથી ૪૦ કિલોમીટર દૂર રેઇકજાવિક શહેરમાં સ્થળાંતરિત થઈ ગઈ છે, પરંતુ આ સ્થાન સદાને માટે આરક્ષિત સ્થાન તરીકે જાળવવું એવો નિર્ણય પ્રજા તથા સરકાર તરફથી લેવાયો છે તેમજ આ વિસ્તારને નૅશનલ પાર્કનો દરજ્જો પણ અપાયો છે. દેશનું આ પહેલું રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાન – થિંગવેલિર નૅશનલ પાર્ક. થિંગનો અર્થ થાય ભેગાં થવું, અને વેલિર એટલે મેદાન. આમ આ સ્થાનના નામનો અર્થ મળવાનું મેદાન અથવા તો મેળાનું મેદાન એવો થાય છે.
આઇસલૅન્ડનું એ સ્થાન બે રીતે વિશિષ્ટ હતું. એક તો સામે વહેતી નદીને પેલે પાર વિસ્તરેલા મેદાનમાં વિશ્વની પ્રાચીનમાં પ્રાચીન પાર્લામેન્ટ ઊભેલી દેખાતી હતી અને બીજું કે સમગ્ર પૃથ્વીને અનેક ભૂખંડોમાં વેરવિખેર કરી દેનાર વિરાટ તિરાડ – ‘ધ ગ્રેટ રિફ્ટ’ને ત્યાંથી સ્પર્શી શકાતું હતું. આઇસલૅન્ડનું આ ગૌરવવંતુ સ્થાન. દસમી સદીના પૂર્વાર્ધમાં એટલે કે, છેક ઈ. સ. ૯૩૦માં અહીં વિશ્વની સર્વપ્રથમ પાર્લામેન્ટ સ્થપાઈ ત્યારથી માંડીને છેક ઈ.સ.૧૭૯૮ સુધી આઇસલૅન્ડની પાર્લામેન્ટ અહીં જ ભરાતી. દેશનાં અનેક ઐતિહાસિક નિર્ણયો અહીં જ લેવાયા. અને હવે ૨૦૦૪ની સાલથી આ સ્થાનને યુનેસ્કો દ્વારા વૈશ્વિક ધરોહરનો અર્થાત્ વર્લ્ડ હેરિટેજ સાઇટનો દરજ્જો અપાયો છે. પાર્લામેન્ટ હવે અહીંથી ૪૦ કિલોમીટર દૂર રેઇકજાવિક શહેરમાં સ્થળાંતરિત થઈ ગઈ છે, પરંતુ આ સ્થાન સદાને માટે આરક્ષિત સ્થાન તરીકે જાળવવું એવો નિર્ણય પ્રજા તથા સરકાર તરફથી લેવાયો છે તેમજ આ વિસ્તારને નૅશનલ પાર્કનો દરજ્જો પણ અપાયો છે. દેશનું આ પહેલું રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાન – થિંગવેલિર નૅશનલ પાર્ક. થિંગનો અર્થ થાય ભેગાં થવું, અને વેલિર એટલે મેદાન. આમ આ સ્થાનના નામનો અર્થ મળવાનું મેદાન અથવા તો મેળાનું મેદાન એવો થાય છે.


Line 10: Line 10:


રસ્તા ઉપર એક વહેળો દેખાય છે. એમાં ધોધની જેમ પાણી પછડાઈ રહ્યાં છે. એની. પાસે એક સાઇનબોર્ડ મૂકેલું છે, જેમાં સ્ત્રીઓનાં નામોની એક લાંબી યાદી છે. આ વળી શાનું લિસ્ટ હશે? વિસ્મયપૂર્વક એ બોર્ડ ઉપર લખેલું લખાણ હું વાંચી રહી છું. વાંચીને કમકમાં આવી જાય છે. એમાં લખેલું છે કે, પુરાણા જમાનામાં પતિ સાથે બેવફાઈ કરનારી અથવા વ્યભિચાર આચરનારી સ્ત્રીઓને સજા રૂપે અહીં લાવીને આ વહેળામાં ડુબાડી દેવામાં આવતી! આ રીતે આજ પર્યત અહીં ડુબાડવામાં આવેલી સ્ત્રીઓનાં નામોની એ યાદી હતી. એ વાત પણ નોંધપાત્ર હતી કે એમાં કોઈ પુરુષનું નામ નહોતું. માણસની સિદ્ધિઓનો ઇતિહાસ જેટલો વિશાળ છે, એટલી જ એની ક્રૂરતાની કથની પણ લાંબી છે. આકાશના તારાઓ જેટલા વિપુલ પ્રમાણમાં માનવતાનાં ઉત્કૃષ્ટ ઉદાહરણો જે રીતે વિશ્વના દરેકે દરેક સ્થળમાં વિખરાયેલાં દેખાય છે, તેટલી જ સંખ્યામાં એની ક્રૂરતાની કહાણીઓ પણ વિશ્વના દરેકે દરેક ખૂણે વિખરાયેલી જોવા મળે છે! એ પાણી પાસે વધારે વાર ઊભા ન રહી શકાયું. આવનારા સમયમાં સામે લંબાતી રિફ્ટ વૅલીમાં દટાઈ જનાર કલંક-કહાણીથી ઊફરાં ચાલી ન શકાયું. વિસ્મયથી માંડેલાં પગલાં વિષાદમાં અવલિપ્ત થઈને પાછાં વળ્યાં ત્યારે સૂરજ વિદાય લઈ ચૂક્યો હતો.
રસ્તા ઉપર એક વહેળો દેખાય છે. એમાં ધોધની જેમ પાણી પછડાઈ રહ્યાં છે. એની. પાસે એક સાઇનબોર્ડ મૂકેલું છે, જેમાં સ્ત્રીઓનાં નામોની એક લાંબી યાદી છે. આ વળી શાનું લિસ્ટ હશે? વિસ્મયપૂર્વક એ બોર્ડ ઉપર લખેલું લખાણ હું વાંચી રહી છું. વાંચીને કમકમાં આવી જાય છે. એમાં લખેલું છે કે, પુરાણા જમાનામાં પતિ સાથે બેવફાઈ કરનારી અથવા વ્યભિચાર આચરનારી સ્ત્રીઓને સજા રૂપે અહીં લાવીને આ વહેળામાં ડુબાડી દેવામાં આવતી! આ રીતે આજ પર્યત અહીં ડુબાડવામાં આવેલી સ્ત્રીઓનાં નામોની એ યાદી હતી. એ વાત પણ નોંધપાત્ર હતી કે એમાં કોઈ પુરુષનું નામ નહોતું. માણસની સિદ્ધિઓનો ઇતિહાસ જેટલો વિશાળ છે, એટલી જ એની ક્રૂરતાની કથની પણ લાંબી છે. આકાશના તારાઓ જેટલા વિપુલ પ્રમાણમાં માનવતાનાં ઉત્કૃષ્ટ ઉદાહરણો જે રીતે વિશ્વના દરેકે દરેક સ્થળમાં વિખરાયેલાં દેખાય છે, તેટલી જ સંખ્યામાં એની ક્રૂરતાની કહાણીઓ પણ વિશ્વના દરેકે દરેક ખૂણે વિખરાયેલી જોવા મળે છે! એ પાણી પાસે વધારે વાર ઊભા ન રહી શકાયું. આવનારા સમયમાં સામે લંબાતી રિફ્ટ વૅલીમાં દટાઈ જનાર કલંક-કહાણીથી ઊફરાં ચાલી ન શકાયું. વિસ્મયથી માંડેલાં પગલાં વિષાદમાં અવલિપ્ત થઈને પાછાં વળ્યાં ત્યારે સૂરજ વિદાય લઈ ચૂક્યો હતો.
{{HeaderNav
|previous=[[ગુજરાતી નિબંધ-સંપદા/અનિરુદ્ધ બ્રહ્મભટ્ટ/બાબુ વીજળી|બાબુ વીજળી]]
|next = [[ગુજરાતી નિબંધ-સંપદા/ભારતી રાણે/રૂદાદે ગમ – સૌદાદે પોર્ટુગલ|રૂદાદે ગમ – સૌદાદે પોર્ટુગલ]]
}}
18,450

edits

Navigation menu