સમગ્ર અરધી સદીની વાચનયાત્રા/વિનોબા ભાવે/વહી પ્રતિજ્ઞા

          મેરેપાસઅપનીકોઈરાય, મતનહીંહૈ; કેવલવિચારઔરપ્રેમહૈં. વિચારોંકાઆદાન-પ્રદાનહોતારહતાહૈ. વેખુલેરહતેહૈં, ઉન્હેંચૌહદીનહીંહોતી. વેસતતબઢતેરહતેહૈં. સજ્જનોંકેસાથવિચાર-પરામર્શહોતાહૈ, ઔરઅપનેવિચારહમબદલસકતેહૈં. ઇસતરહઉસકીવૃદ્ધિહોતીહૈ. નમૈંકોઈવાદીહૂં, નકિસીસંસ્થાકાસદસ્ય. રાજનીતિકપક્ષોંકામુઝેકોઈસ્પર્શનહીંહૈ. મૈંબિલકુલખુલાહૂં. કોઈઆયે, વિચારપટાદે, ઔરવિચારપટાલે. વિચારપટાકરકોઈભીમુઝેઅપનાગુલામબનાલે. મૈંકિસીકાભીવિચારસમઝનેકેલિએસતતતૈયારહૂં. યહમેરીભૂમિકાહૈ. પ્રેમઔરવિચારોંમેંજોશકિતહૈ, વહનકિસીવાદમેં, નશાસ્ત્રમેં, નસરકારમેં, નસંસ્થામેંહૈ. અનેકસમ્રાટઆયેઔરગયે, જિનકાઆજપતાભીનહીંચલતા. પ્રેમઔરવિચારકીહીસત્તાઇસદેશપરચલીહૈ, ઔરઅબવિજ્ઞાન-યુગમેંભીવિચારકીહીસત્તાચલેગી. જ્ઞાનદેવકેહાથમેંકૌનસીસત્તાથી? આત્માકીહીથી. રાજસત્તાસેઅગરવિચારબદલસકતેહોતે, તોબુદ્ધનેરાજક્યોંછોડાહોતા? દુનિયાપરસત્તાવિચારોંકીહીચલીહૈ. જિસનેવિચારદિયા, ઉસનેદુનિયાકોઆકારદિયા. હરક્રાંતિકીજડમેંવિચારહીરહેહૈં. મુઝસેઆપબંધેહુએમતોંકીઅપેક્ષાનકરેં, વિચારકીહીકરે. મૈંહરક્ષણબદલનેવાલાહૂં. મુઝપરઆપઆક્રમણકીજિયે; કોઈઅપનાવિચારસમઝાદેઔરમુઝેગુલામબનાલે. લેકિનબિનાવિચારસમઝાયે, મુઝપરકિસીકીસત્તાનહીંચલનેવાલીહૈ. વિચારકેસિવાદૂસરીકોઈશકિતઇસ્તેમાલનહીંકરનીહૈ, યહમેરીપ્રતિજ્ઞાહૈ. શંકરાચાર્યનેકહાથાકિ, મૈંવિચારહીસુનુંગાઔરસુનાઉંગા. વહીપ્રતિજ્ઞાલેકરમૈંઆયાહૂં. [ભૂદાનયાત્રાદરમિયાનમહારાષ્ટ્ર-પ્રવેશવેળા: ૧૯૫૮]