ગુજરાતી એકાંકીસંપદા/મોક્ષ: Difference between revisions

no edit summary
No edit summary
No edit summary
 
(5 intermediate revisions by one other user not shown)
Line 719: Line 719:
|(ક્રોધાવેશમાં) તો મૂંગી મર. મને મારું કામ કરવા દે.
|(ક્રોધાવેશમાં) તો મૂંગી મર. મને મારું કામ કરવા દે.
}}
}}
{{Ps
(પગના ધમપછાડા પાછા શરૂ થાય છે. સ્ત્રી ઊભી ઊભી ચારેતરફ જુએ છે. તે અવાજની દિશામાં ચાલવાનો પ્રયત્ન કરે છે પણ ચાલી શકતી નથી. તે હળવેકથી બેસી જાય છે. ને ધીમેશથી ફર્શ પર ઊંધી સૂઈ જાય છે. દાંત કચકચાવવાનો અવાજ સંભળાય છે. ગેબી અવાજના આરોહ-અવરોહ પડઘાય છે. તખ્તાના પાછળના ભાગનો પ્રકાશ એકદમ ધ્રૂજવા માંડે છે. ઊંધી સૂઈ ગયેલી સ્ત્રીનાં નસકોરાં સંભળાય છે. દાંત કચકચાવવાનો અવાજ આવ્યા કરે છે. પગના ધમપછાડા ચાલુ રહે છે. ધ્રૂજી રહેલો પ્રકાશ થોડી વારે સ્થિર થાય છે. ગેબી અાજના પડઘાઓ શમી જાય છે. તખ્તાના પાછળના ભાગનો સ્થિર થયેલો પ્રકાશ ધીમે ધીમે વિસ્તરે છે. પ્રકાશ આખા તખ્તા પર છવાઈ જાય છે. પ્રકાશમાં એક પુરુષ તખ્તા પરના અગ્ર ભાગમાં બેઠેલો દેખાય છે. તેની પાછળ એક ઊંધી સૂઈ રહેલી સ્ત્રી દેખાય છે. પુરુષ બળપૂર્વક પગનું દોરડું તોડવામાં તલ્લીન છે. તે હાંફે છે. તે થાક્યો હોય એમ લાગે છે. પણ તે તેની મથામણ ચાલુ રાખે છે. એ આખરી દાવ લગાવતો હોય એમ બળપૂર્વક બંધાયેલા પગને પહોળા કરે છે. દોરડું તૂટવાનો અવાજ થાય છે. પુરુષ એકદમ વિજયના આનંદમાં આવી જઈને મોટેથી બૂમ પાડે છે.)
(પગના ધમપછાડા પાછા શરૂ થાય છે. સ્ત્રી ઊભી ઊભી ચારેતરફ જુએ છે. તે અવાજની દિશામાં ચાલવાનો પ્રયત્ન કરે છે પણ ચાલી શકતી નથી. તે હળવેકથી બેસી જાય છે. ને ધીમેશથી ફર્શ પર ઊંધી સૂઈ જાય છે. દાંત કચકચાવવાનો અવાજ સંભળાય છે. ગેબી અવાજના આરોહ-અવરોહ પડઘાય છે. તખ્તાના પાછળના ભાગનો પ્રકાશ એકદમ ધ્રૂજવા માંડે છે. ઊંધી સૂઈ ગયેલી સ્ત્રીનાં નસકોરાં સંભળાય છે. દાંત કચકચાવવાનો અવાજ આવ્યા કરે છે. પગના ધમપછાડા ચાલુ રહે છે. ધ્રૂજી રહેલો પ્રકાશ થોડી વારે સ્થિર થાય છે. ગેબી અાજના પડઘાઓ શમી જાય છે. તખ્તાના પાછળના ભાગનો સ્થિર થયેલો પ્રકાશ ધીમે ધીમે વિસ્તરે છે. પ્રકાશ આખા તખ્તા પર છવાઈ જાય છે. પ્રકાશમાં એક પુરુષ તખ્તા પરના અગ્ર ભાગમાં બેઠેલો દેખાય છે. તેની પાછળ એક ઊંધી સૂઈ રહેલી સ્ત્રી દેખાય છે. પુરુષ બળપૂર્વક પગનું દોરડું તોડવામાં તલ્લીન છે. તે હાંફે છે. તે થાક્યો હોય એમ લાગે છે. પણ તે તેની મથામણ ચાલુ રાખે છે. એ આખરી દાવ લગાવતો હોય એમ બળપૂર્વક બંધાયેલા પગને પહોળા કરે છે. દોરડું તૂટવાનો અવાજ થાય છે. પુરુષ એકદમ વિજયના આનંદમાં આવી જઈને મોટેથી બૂમ પાડે છે.)
{{Ps
{{Ps
Line 816: Line 815:
|પુરુષઃ  
|પુરુષઃ  
|(શરમાતાં શરમાતાં) લાવ જોવા દે તારા પગ.
|(શરમાતાં શરમાતાં) લાવ જોવા દે તારા પગ.
}}
(પાછળ જઈને પગ જુએ છે.)
{{Ps
|
| અરે તારા પગ તો દોરડાથી બંધાયેલા છે.
}}
}}
{{Ps
{{Ps
(પાછળ જઈને પગ જુએ છે.)
|સ્ત્રીઃ
અરે તારા પગ તો દોરડાથી બંધાયેલા છે.
|(છણકાથી) તો જોયા શું કરે છે…? દોરડું છોડી નાખ.
સ્ત્રીઃ (છણકાથી) તો જોયા શું કરે છે…? દોરડું છોડી નાખ.
}}
(પુરુષ સ્ત્રીના પગ પાસે બેસે છે. ધીમેશથી પગને પોતાના ખોળામાં લે છે. કાળજીપૂર્વક દોરડાની એક પછી એક ગાંઠ છોડે છે. પગ મુક્ત કરે છે અને સાચવીને નીચે મૂકે છે. ઊભો થાય છે. સ્ત્રીની સામે આવીને ઊભો રહે છે.)
(પુરુષ સ્ત્રીના પગ પાસે બેસે છે. ધીમેશથી પગને પોતાના ખોળામાં લે છે. કાળજીપૂર્વક દોરડાની એક પછી એક ગાંઠ છોડે છે. પગ મુક્ત કરે છે અને સાચવીને નીચે મૂકે છે. ઊભો થાય છે. સ્ત્રીની સામે આવીને ઊભો રહે છે.)
પુરુષઃ (સ્મિત વેરીને) બસ…
{{Ps
સ્ત્રીઃ (શરમથી આંખો ઢાળીને) આભાર.
|પુરુષઃ  
પુરુષઃ (સ્ત્રી સામે બેસીને) એમાં આભાર શાનો?
|(સ્મિત વેરીને) બસ…
સ્ત્રીઃ (આંખો ઊંચી કરીને) આપણે ક્યાં છીએ?
}}
પુરુષઃ (ચારેબાજુ નજર ફેરવીને) એક એવા ઓરડામાં કે જેને એક પણ દ્વાર નથી.
{{Ps
સ્ત્રીઃ (અચંબાથી) હેં…! દ્વાર વગરનો ઓરડો? (વિચારીને) જલદી કર. રસ્તો શોધ… આપણે અહીંયાંથી ઝડપથી ભાગી છૂટવું પડશે.
|સ્ત્રીઃ  
પુરુષઃ (ઊભો થઈ જાય છે. ચારેબાજુ જુએ છે.) પણ અહીંયાં કોઈ રસ્તો દેખાતો નથી.
|(શરમથી આંખો ઢાળીને) આભાર.
સ્ત્રીઃ (સમયસૂચકતા વાપરતી હોય એમ ઠાવકાઈથી) દીવાલની એક એક ઈંટ હલાવી જો. ક્યાંક બારી કે બારણું હશે.
}}
પુરુષઃ (સ્ત્રીના સૂચના અનુસાર ચારે દીવાલ તપાસી આવે છે. નિરાશાના સ્વરમાં) ક્યાંય બારી નથી. ક્યાંય બારણું નથી.
{{Ps
સ્ત્રીઃ (ઊભી થાય છે. એક ડગલું ભરે છે, ત્યાં તો પગમાં સણકો ઊપડે છે. પીડાનો સિસકારો બોલાવે છે. એક ઝીણી ચીસ તેના મોંમાંથી નીકળે છે.) ઓ…ય…મા…
|પુરુષઃ  
પુરુષઃ (ગભરાઈને) શું થયું?
|(સ્ત્રી સામે બેસીને) એમાં આભાર શાનો?
સ્ત્રીઃ (પરિસ્થિતિ પર કાબૂ મેળવીને) કંઈ નથી. જરા પગમાં સણકો ઊપડે છે. પણ બેસ હું હમણાં જ તપાસ કરીને આવું છું.
}}
{{Ps
|સ્ત્રીઃ  
|(આંખો ઊંચી કરીને) આપણે ક્યાં છીએ?
}}
{{Ps
|પુરુષઃ  
|(ચારેબાજુ નજર ફેરવીને) એક એવા ઓરડામાં કે જેને એક પણ દ્વાર નથી.
}}
{{Ps
|સ્ત્રીઃ  
|(અચંબાથી) હેં…! દ્વાર વગરનો ઓરડો? (વિચારીને) જલદી કર. રસ્તો શોધ… આપણે અહીંયાંથી ઝડપથી ભાગી છૂટવું પડશે.
}}
{{Ps
|પુરુષઃ  
|(ઊભો થઈ જાય છે. ચારેબાજુ જુએ છે.) પણ અહીંયાં કોઈ રસ્તો દેખાતો નથી.
}}
{{Ps
|સ્ત્રીઃ  
|(સમયસૂચકતા વાપરતી હોય એમ ઠાવકાઈથી) દીવાલની એક એક ઈંટ હલાવી જો. ક્યાંક બારી કે બારણું હશે.
}}
{{Ps
|પુરુષઃ  
|(સ્ત્રીના સૂચના અનુસાર ચારે દીવાલ તપાસી આવે છે. નિરાશાના સ્વરમાં) ક્યાંય બારી નથી. ક્યાંય બારણું નથી.
}}
{{Ps
|સ્ત્રીઃ  
|(ઊભી થાય છે. એક ડગલું ભરે છે, ત્યાં તો પગમાં સણકો ઊપડે છે. પીડાનો સિસકારો બોલાવે છે. એક ઝીણી ચીસ તેના મોંમાંથી નીકળે છે.) ઓ…ય…મા…
}}
{{Ps
|પુરુષઃ  
|(ગભરાઈને) શું થયું?
}}
{{Ps
|સ્ત્રીઃ  
|(પરિસ્થિતિ પર કાબૂ મેળવીને) કંઈ નથી. જરા પગમાં સણકો ઊપડે છે. પણ બેસ હું હમણાં જ તપાસ કરીને આવું છું.
}}
(પુરુષ બેસી જાય છે. સ્ત્રી એક પગે ધીમે ધીમે ચાલીને દીવાલની ઈંટે ઈંટને તપાસે છે. આખરે પાછી ફરે છે. નિરાશાથી…)
(પુરુષ બેસી જાય છે. સ્ત્રી એક પગે ધીમે ધીમે ચાલીને દીવાલની ઈંટે ઈંટને તપાસે છે. આખરે પાછી ફરે છે. નિરાશાથી…)
બહાર નીકળવાનો કોઈ માર્ગ નથી.
{{Ps
પુરુષઃ (હિંમત દાખવીને) ઊભી રહે. ચાલ, આપણે બન્ને ફરી તપાસીએ.
|
| બહાર નીકળવાનો કોઈ માર્ગ નથી.
}}
{{Ps
|પુરુષઃ  
|(હિંમત દાખવીને) ઊભી રહે. ચાલ, આપણે બન્ને ફરી તપાસીએ.
}}
(સ્ત્રી પુરુષના ડાબા ખભા પર પોતાનો જમણો હાથ મૂકે છે અને લંગડાતા પગે તે પુરુષની સાથે દીવાલને તપાસવા પ્રયાસ કરે છે. એક એક દીવાલની એક એક ઈંટ તેઓ તપાસે છે. થાકી જાય છે. કોઈ માર્ગ નજરે પડતો નથી.)
(સ્ત્રી પુરુષના ડાબા ખભા પર પોતાનો જમણો હાથ મૂકે છે અને લંગડાતા પગે તે પુરુષની સાથે દીવાલને તપાસવા પ્રયાસ કરે છે. એક એક દીવાલની એક એક ઈંટ તેઓ તપાસે છે. થાકી જાય છે. કોઈ માર્ગ નજરે પડતો નથી.)
સ્ત્રીઃ (પડી ગયેલા સ્વરમાં) હવે શું થશે?
{{Ps
પુરુષઃ (નિરાશાથી) આપણે ક્યારેય બહાર નીકળી શકીશું નહીં.
|સ્ત્રીઃ  
|(પડી ગયેલા સ્વરમાં) હવે શું થશે?
}}
{{Ps
|પુરુષઃ  
|(નિરાશાથી) આપણે ક્યારેય બહાર નીકળી શકીશું નહીં.
}}
}}
{{Ps
{{Ps
Line 905: Line 956:
<center>(પડદો)</center>
<center>(પડદો)</center>
{{Right|(એકાંકી સંચય–૨)}}
{{Right|(એકાંકી સંચય–૨)}}
{{Poem2Close}}
<br>
{{HeaderNav2
|previous = ચોરસ ઈંડાં અને ગોળ કબરો
|next = લાઇન
}}
18,450

edits