13,241
edits
ગુજરાતી ટૂંકીવાર્તાસંપદા/ચંદ્રકાન્ત બક્ષી/આમાર બાડી, તોમાર વાડી, નોકશાલ બાડી...: Difference between revisions
ગુજરાતી ટૂંકીવાર્તાસંપદા/ચંદ્રકાન્ત બક્ષી/આમાર બાડી, તોમાર વાડી, નોકશાલ બાડી... (view source)
Revision as of 16:53, 6 September 2023
, 16:53, 6 September 2023added photo
MeghaBhavsar (talk | contribs) (Created page with "{{Poem2Open}} મારા નીકળવાના આગલા દિવસે કાર્તિકનો પત્ર આવ્યો: ‘હું જેલમાંથ...") |
(added photo) |
||
| (4 intermediate revisions by 3 users not shown) | |||
| Line 1: | Line 1: | ||
{{SetTitle}} | |||
{{Heading|ચંદ્રકાન્ત બક્ષી}} | |||
[[File:Chandrakant Bakshi 07.png|300px|center]] | |||
{{dhr}}{{page break|label=}}{{dhr}} | |||
{{Heading|આમાર બાડી, તોમાર વાડી, નોકશાલ બાડી... | ચંદ્રકાન્ત બક્ષી}} | |||
{{Poem2Open}} | {{Poem2Open}} | ||
મારા નીકળવાના આગલા દિવસે કાર્તિકનો પત્ર આવ્યો: | મારા નીકળવાના આગલા દિવસે કાર્તિકનો પત્ર આવ્યો: | ||
| Line 66: | Line 73: | ||
‘રાજબાડી પાસે થઈને જવું છે.’ મેં કહ્યું. | ‘રાજબાડી પાસે થઈને જવું છે.’ મેં કહ્યું. | ||
રિક્ષાવાળાએ પાછું જોઈને મોઢું હલાવ્યું. મારી દૃષ્ટિ પાણીની એક ટાંકી પર આરસની એક તખતી પર કોતરેલા બંગાળી અક્ષરો પર પડી: ‘સ્વર્ગસ્થ શ્રી નિખિલચંદ્ર શાહની કન્યા.’ પછી વંચાયું નહીં. | રિક્ષાવાળાએ પાછું જોઈને મોઢું હલાવ્યું. મારી દૃષ્ટિ પાણીની એક ટાંકી પર આરસની એક તખતી પર કોતરેલા બંગાળી અક્ષરો પર પડી: ‘સ્વર્ગસ્થ શ્રી નિખિલચંદ્ર શાહની કન્યા.’ પછી વંચાયું નહીં. રિક્ષો પસાર થઈ ગયો. પાણીનો સંચય પ્રજાને દાન કરનાર કોઈ સ્વર્ગસ્થની સખાવત વિશેની વાત હશે. | ||
ગામ વીસમી સદીના પરિઘની બહાર વસ્યું હતું. પાણીની ટાંકીઓ હમણાં આવી છે. રિક્ષાવાળાએ કહ્યું: ‘હવે સાડાત્રણના પાણી માટે ઔરતો વાસણો લાઇનમાં મૂકી ગઈ છે. સુખ થઈ ગયું છે. મેં એક પુકુર-જલરાશિ પર બાઝેલી લીલ જોઈ. ખેતરો પાસેથી પસાર થઈ ગયેલા તાર જોઈ નાખ્યા. એક બળેલું ઝૂંપડું, ધૂળનાં ઢેફાં લઈને લડાઈ-લડાઈ રમતાં બાળકો, ઝાડપાન, આકાશ, પૂર્વ, પશ્ચિમ, ઉત્તર, દક્ષિણ… | ગામ વીસમી સદીના પરિઘની બહાર વસ્યું હતું. પાણીની ટાંકીઓ હમણાં આવી છે. રિક્ષાવાળાએ કહ્યું: ‘હવે સાડાત્રણના પાણી માટે ઔરતો વાસણો લાઇનમાં મૂકી ગઈ છે. સુખ થઈ ગયું છે. મેં એક પુકુર-જલરાશિ પર બાઝેલી લીલ જોઈ. ખેતરો પાસેથી પસાર થઈ ગયેલા તાર જોઈ નાખ્યા. એક બળેલું ઝૂંપડું, ધૂળનાં ઢેફાં લઈને લડાઈ-લડાઈ રમતાં બાળકો, ઝાડપાન, આકાશ, પૂર્વ, પશ્ચિમ, ઉત્તર, દક્ષિણ… | ||
| Line 72: | Line 79: | ||
સામે રાજબાડીનું તૂટેલું વિરાટ મકાન અને ઝાડ-ઝંખાડથી ફેલાયેલો ચોક દેખાયાં. એના એક ભાગમાં સરકારી પોલીસસ્ટેશન બની ગયું હતું. | સામે રાજબાડીનું તૂટેલું વિરાટ મકાન અને ઝાડ-ઝંખાડથી ફેલાયેલો ચોક દેખાયાં. એના એક ભાગમાં સરકારી પોલીસસ્ટેશન બની ગયું હતું. | ||
રાજબાડીના ચોકમાં થઈને | રાજબાડીના ચોકમાં થઈને રિક્ષો પ્રવેશ્યો. ચારે તરફ તૂટેલાં ખંડિયેર દેખાતાં હતાં. નૌબતખાનાના ભગ્નાવશેષો, બેઠક, એક હમણાં જીર્ણોદ્ધાર થયેલું લાગતું મંદિર. ઉપર પતાકા ફરફરતી હતી. પાછલા દરવાજાની તોળાતી મેહરાબની નીચેથી રિક્ષો બહાર આવ્યો. | ||
ગામ-આખામાં ગયા નિર્વાચન સમયે લખેલા નારાઓ હું વાંચતો ગયો. બધી જ લાલ-લાલ વાતો હતી. સરમાયાદારોને ચેતવણી, જમીનદારોને સાવધાન રહેવાની વાતો, મહેનતકશ જનતાની એકતાને આહ્વાન. લાલ પૂર્વ, લાલ પ્રભાત, લાલ સલામ. સંઘર્ષ ચાલે છે, ચાલશે. જનતાની ભૂખમાંથી વિપ્લવ ભડકશે. આમાર નામ, તોમાર નામ, વિયેતનામ. આમાર બાડી, તોમાર બાડી, નોકશાલ બાડી. | ગામ-આખામાં ગયા નિર્વાચન સમયે લખેલા નારાઓ હું વાંચતો ગયો. બધી જ લાલ-લાલ વાતો હતી. સરમાયાદારોને ચેતવણી, જમીનદારોને સાવધાન રહેવાની વાતો, મહેનતકશ જનતાની એકતાને આહ્વાન. લાલ પૂર્વ, લાલ પ્રભાત, લાલ સલામ. સંઘર્ષ ચાલે છે, ચાલશે. જનતાની ભૂખમાંથી વિપ્લવ ભડકશે. આમાર નામ, તોમાર નામ, વિયેતનામ. આમાર બાડી, તોમાર બાડી, નોકશાલ બાડી. | ||
| Line 90: | Line 97: | ||
‘હોડીમાં.’ | ‘હોડીમાં.’ | ||
રિક્ષો કિનારા પાસે આવીને ઊભો રહ્યો. ગંગાનો પટ અહીં વિશાળ હતો. ધૂળિયો ઢાળ ગંગાના કિનારા સુધી ઢળી જતો હતો. થોડી હોડીઓ બાંધેલી હતી. બહાર એક સરકારી ડિપો હતો, જ્યાં નદીઓ ઓળંગવાના માણસ દીઠ છ પૈસા આપવાનો ધારો હતો. સામા કિનારા પર પણ એ જ રીતે એક ડિપો અને હોડીઓ દેખાઈ રહ્યાં હતાં. જરા દૂર, પશ્ચિમ તરફ એક ઝાડીની બહાર લીલી બસો લાઇનમાં ઊભી હતી. | |||
‘બારહાવડા એક્સપ્રેસના પૅસેન્જર લઈને બસો જાય છે.’ રિક્ષાવાળાએ કહ્યું. | ‘બારહાવડા એક્સપ્રેસના પૅસેન્જર લઈને બસો જાય છે.’ રિક્ષાવાળાએ કહ્યું. | ||
| Line 156: | Line 163: | ||
અથવા સ્મશાનોની ભારેલી રાખના ઢગલાઓમાં…. | અથવા સ્મશાનોની ભારેલી રાખના ઢગલાઓમાં…. | ||
{{Poem2Close}} | {{Poem2Close}} | ||
{{HeaderNav | |||
|previous=[[ગુજરાતી ટૂંકીવાર્તાસંપદા/સરોજ પાઠક/પોસ્ટ-મૉર્ટમ|પોસ્ટ-મૉર્ટમ]] | |||
|next = [[ગુજરાતી ટૂંકીવાર્તાસંપદા/ચંદ્રકાન્ત બક્ષી/તમે આવશો?|તમે આવશો?]] | |||
}} | |||