અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/પન્ના નાયક/ઉંદર: Difference between revisions

From Ekatra Wiki
Jump to navigation Jump to search
(Created page with "{{SetTitle}} {{Heading|ઉંદર|પન્ના નાયક}} <poem> ઘરનવુંછ.ે પુષ્કળહવાઉજાસછે. હમણાંજસફે...")
 
No edit summary
Line 2: Line 2:
{{Heading|ઉંદર|પન્ના નાયક}}
{{Heading|ઉંદર|પન્ના નાયક}}
<poem>
<poem>
ઘરનવુંછ.ે
ઘર નવું છ.ે
પુષ્કળહવાઉજાસછે.
પુષ્કળ હવાઉજાસ છે.
હમણાંજસફેદરંગથયોછેએટલે
હમણાં જ સફેદ રંગ થયો છે એટલે
ચોખ્ખીદીવાલોછે.
ચોખ્ખી દીવાલો છે.
બારીપરપડદાછે.
બારી પર પડદા છે.
ઓરડાઓમાં wall-to-wall કાર્પેટછે.
ઓરડાઓમાં wall-to-wall કાર્પેટ છે.
બધુંજનવુંનક્કોર, ચોખ્ખુંચણક.
બધું જ નવુંનક્કોર, ચોખ્ખુંચણક.
આવાઘરમાં
આવા ઘરમાં
કોઈછૂટનહોઈશકે
કોઈ છૂટ ન હોઈ શકે
ધૂળનેહરવાફરવાની
ધૂળને હરવાફરવાની
કે
કે
વાંદા-ઉંદરનેપ્રવેશવાની.
વાંદા-ઉંદરને પ્રવેશવાની.
(મનેકેટલીસૂગછે
(મને કેટલી સૂગ છે
આવાપેટઘસડતાજીવજંતુઓમાટે!)
આવા પેટ ઘસડતા જીવજંતુઓ માટે!)
અનેછતાંય
અને છતાંય
એકદિવસ
એક દિવસ
પુસ્તકવાંચતાંવાંચતાં
પુસ્તક વાંચતાં વાંચતાં
આંખનેખૂણેથીજોવાઈગયું
આંખને ખૂણેથી જોવાઈ ગયું
કે
કે
એકઉંદરદોડીને
એક ઉંદર દોડીને
ટીવીનાટેબલનીચેઘૂસીગયો.
ટીવીના ટેબલ નીચે ઘૂસી ગયો.
(હુંઘરમાંનહીંહોઉંત્યારે
(હું ઘરમાં નહીં હોઉં ત્યારે
એટીવીચાલુકરતોહશે?!)
એ ટીવી ચાલુ કરતો હશે?!)
મારાઆવાનવાઘરમાં
મારા આવા નવા ઘરમાં
ઉંદરહોય
ઉંદર હોય
એખ્યાલમાત્ર
એ ખ્યાલ માત્ર
હુંસહનનકરીશકી.
હું સહન ન કરી શકી.
હુંપણ
હું પણ
દોડીનેબહારગઈ
દોડીને બહાર ગઈ
અને
અને
ઉંદરનેપકડવાનુંપીંજરુંખરીદીલઈઆવી.
ઉંદરને પકડવાનું પીંજરું ખરીદી લઈ આવી.
આધુનિકદેશમાં
આધુનિક દેશમાં
આધુનિકશહેરમાં
આધુનિક શહેરમાં
આધુનિકઘરમાં
આધુનિક ઘરમાં
પીંજરુંપણઆધુનિક!
પીંજરું પણ આધુનિક!
કાર્ડબોર્ડનુંબનેલુંઆપીંજરું
કાર્ડબોર્ડનું બનેલું આ પીંજરું
(કાગળનાકપઅનેનૅપ્કિનનીજેમ
(કાગળના કપ અને નૅપ્કિનની જેમ
એકજવારવાપરીનેફેંકીદેવાનું!)
એક જ વાર વાપરીને ફેંકી દેવાનું!)
જેમાંજવા-આવવાનારસ્તાસાવખુલ્લા.
જેમાં જવા-આવવાના રસ્તા સાવ ખુલ્લા.
લોખંડનાકોઈસળિયાનહીં.
લોખંડના કોઈ સળિયા નહીં.
કટકોરોટલો
કટકો રોટલો
કે
કે
ચીઝનોટુકડો
ચીઝનો ટુકડો
કે
કે
મીઠીદવા—એવીકશીયલાલચદેવાનીનહીં!
મીઠી દવા—એવી કશીય લાલચ દેવાની નહીં!
ફક્ત
ફક્ત
જવા-આવવાનારસ્તાપર
જવા-આવવાના રસ્તા પર
કોઈએવુંરસાયણપથરાયેલુંહોય
કોઈ એવું રસાયણ પથરાયેલું હોય
કે
કે
એમાંએકવારદાખલથયાપછી
એમાં એક વાર દાખલ થયા પછી
એવાસજ્જડચોંટીજવાય
એવા સજ્જડ ચોંટી જવાય
કે
કે
ઊખડીશકવાની
ઊખડી શકવાની
છટકીશકવાની
છટકી શકવાની
કોઈશક્યતાજનહીં!
કોઈ શક્યતા જ નહીં!
આપીંજરું
આ પીંજરું
દિવસોસુધી
દિવસો સુધી
એમનેએમપડીરહ્યું.
એમ ને એમ પડી રહ્યું.
(ઉંદરને
(ઉંદરને
વિચારકરવાની
વિચાર કરવાની
નિર્ણયપરઆવવાની
નિર્ણય પર આવવાની
તકમળેએકારણે?)
તક મળે એ કારણે?)
એકમધરાતેનીરવશાંતિનેભેદતુંપીંજરુંહલ્યું.
એક મધરાતે નીરવ શાંતિ ને ભેદતું પીંજરું હલ્યું.
ખૂબખળભળાટસંભળાયો.
ખૂબ ખળભળાટ સંભળાયો.
મેંઆંખોખોલી
મેં આંખો ખોલી
દીવોકરી
દીવો કરી
પીંજરાસામે
પીંજરા સામે
ટીકીટીકીનેજોયાકર્યું.
ટીકીટીકીને જોયા કર્યું.
જવા-આવવાનારસ્તાખુલ્લાહતા.
જવા-આવવાના રસ્તા ખુલ્લા હતા.
બન્નેદિશામાંમાથુંફેરવીશકાતુંહતું.
બન્ને દિશામાં માથું ફેરવી શકાતું હતું.
અનેછતાંય
અને છતાંય
આમકર્યુંહોતતો
આમ કર્યું હોત તો
આમનકર્યુંહોતતો
આમ ન કર્યું હોત તો
એવીમનનીકટકટવચ્ચે
એવી મનની કટકટ વચ્ચે
સજ્જડચોંટીગયેલાપગનેકારણે
સજ્જડ ચોંટી ગયેલા પગને કારણે
it was a point of no return.
it was a point of no return.
</poem>
</poem>

Revision as of 05:52, 13 July 2021

ઉંદર

પન્ના નાયક

ઘર નવું છ.ે
પુષ્કળ હવાઉજાસ છે.
હમણાં જ સફેદ રંગ થયો છે એટલે
ચોખ્ખી દીવાલો છે.
બારી પર પડદા છે.
ઓરડાઓમાં wall-to-wall કાર્પેટ છે.
બધું જ નવુંનક્કોર, ચોખ્ખુંચણક.
આવા ઘરમાં
કોઈ છૂટ ન હોઈ શકે
ધૂળને હરવાફરવાની
કે
વાંદા-ઉંદરને પ્રવેશવાની.
(મને કેટલી સૂગ છે
આવા પેટ ઘસડતા જીવજંતુઓ માટે!)
અને છતાંય
એક દિવસ
પુસ્તક વાંચતાં વાંચતાં
આંખને ખૂણેથી જોવાઈ ગયું
કે
એક ઉંદર દોડીને
ટીવીના ટેબલ નીચે ઘૂસી ગયો.
(હું ઘરમાં નહીં હોઉં ત્યારે
એ ટીવી ચાલુ કરતો હશે?!)
મારા આવા નવા ઘરમાં
ઉંદર હોય
એ ખ્યાલ માત્ર
હું સહન ન કરી શકી.
હું પણ
દોડીને બહાર ગઈ
અને
ઉંદરને પકડવાનું પીંજરું ખરીદી લઈ આવી.
આધુનિક દેશમાં
આધુનિક શહેરમાં
આધુનિક ઘરમાં
પીંજરું પણ આધુનિક!
કાર્ડબોર્ડનું બનેલું આ પીંજરું
(કાગળના કપ અને નૅપ્કિનની જેમ
એક જ વાર વાપરીને ફેંકી દેવાનું!)
જેમાં જવા-આવવાના રસ્તા સાવ ખુલ્લા.
લોખંડના કોઈ સળિયા નહીં.
કટકો રોટલો
કે
ચીઝનો ટુકડો
કે
મીઠી દવા—એવી કશીય લાલચ દેવાની નહીં!
ફક્ત
જવા-આવવાના રસ્તા પર
કોઈ એવું રસાયણ પથરાયેલું હોય
કે
એમાં એક વાર દાખલ થયા પછી
એવા સજ્જડ ચોંટી જવાય
કે
ઊખડી શકવાની
છટકી શકવાની
કોઈ શક્યતા જ નહીં!
આ પીંજરું
દિવસો સુધી
એમ ને એમ પડી રહ્યું.
(ઉંદરને
વિચાર કરવાની
નિર્ણય પર આવવાની
તક મળે એ કારણે?)
એક મધરાતે નીરવ શાંતિ ને ભેદતું પીંજરું હલ્યું.
ખૂબ ખળભળાટ સંભળાયો.
મેં આંખો ખોલી
દીવો કરી
પીંજરા સામે
ટીકીટીકીને જોયા કર્યું.
જવા-આવવાના રસ્તા ખુલ્લા હતા.
બન્ને દિશામાં માથું ફેરવી શકાતું હતું.
અને છતાંય
આમ કર્યું હોત તો
આમ ન કર્યું હોત તો
એવી મનની કટકટ વચ્ચે
સજ્જડ ચોંટી ગયેલા પગને કારણે
it was a point of no return.