નર્મદ-દર્શન/આ કાવ્ય, તે ઘટના!: Difference between revisions

no edit summary
No edit summary
No edit summary
 
Line 5: Line 5:
નર્મદનું આ કાવ્ય વાંચીએ–
નર્મદનું આ કાવ્ય વાંચીએ–
{{Poem2Close}}
{{Poem2Close}}
{{Block center|<poem>વિછૂટી હરિણી જૂથથી, બ્હાવરિ ભટકે હાય;
{{Block center|'''<poem>વિછૂટી હરિણી જૂથથી, બ્હાવરિ ભટકે હાય;
નદીપૂર વ્હે તેહમાં, પડી તણાઈ જાય.
નદીપૂર વ્હે તેહમાં, પડી તણાઈ જાય.
દયા વ્હાલ મુજ મનમાં, ક્યારે કાડું બ્હાર;
દયા વ્હાલ મુજ મનમાં, ક્યારે કાડું બ્હાર;
Line 18: Line 18:
લોક ગમે તેમ બોલજો, ચિત્ત શુદ્ધ સોહાય.
લોક ગમે તેમ બોલજો, ચિત્ત શુદ્ધ સોહાય.
આભ પડો પૃથ્વી ગડો, લય પામો સંસાર;
આભ પડો પૃથ્વી ગડો, લય પામો સંસાર;
પ્રેમ શૌર્યને કારણે, વિપ્ર ક્ષત્રિ અવતાર.</poem>}}
પ્રેમ શૌર્યને કારણે, વિપ્ર ક્ષત્રિ અવતાર.</poem>'''}}
{{Poem2Open}}
{{Poem2Open}}
વિશ્વનાથ ભટ્ટે ‘વીર નર્મદ’માં વિધવા સવિતાગૌરીને નર્મદે આશ્રય આપ્યો તે ઘટના સાથે આ કાવ્યનો સંદર્ભ હોવાનું અનુમાન કર્યું છે :
વિશ્વનાથ ભટ્ટે ‘વીર નર્મદ’માં વિધવા સવિતાગૌરીને નર્મદે આશ્રય આપ્યો તે ઘટના સાથે આ કાવ્યનો સંદર્ભ હોવાનું અનુમાન કર્યું છે :
Line 45: Line 45:
(લાવણી-દક્ષણી)
(લાવણી-દક્ષણી)
{{Block center|'''<poem>હરણી અથવા માશુકનું બોલવું. –
{{Block center|'''<poem>હરણી અથવા માશુકનું બોલવું. –
:શું જુએ પારધી ચતુર હવે તીર મારી
::શું જુએ પારધી ચતુર હવે તીર મારી
:આવિને કહાડી લે તીર જખમ છે કારી
::આવિને કહાડી લે તીર જખમ છે કારી
:લઈ જઈ દવા૧ દે નિકર૨ સેકિ ખા મૂને
::લઈ જઈ દવા૧ દે નિકર૨ સેકિ ખા મૂને
:રાખવી ટટળતી અહીં ઘટે નહીં તૂને
::રાખવી ટટળતી અહીં ઘટે નહીં તૂને
:હું અબળા હરણી છઊં બની લાચારે
::હું અબળા હરણી છઊં બની લાચારે
:પ્રિય પ્રાણ નર્મ થઈ તાબે તું મારે ઉગારે
::પ્રિય પ્રાણ નર્મ થઈ તાબે તું મારે ઉગારે
પારધી અથવા આશકનું બેાલવું. –
પારધી અથવા આશકનું બેાલવું. –
:શું વદે મીઠી મુજ હરણી વાંક નહીં મારો
::શું વદે મીઠી મુજ હરણી વાંક નહીં મારો
:આવિને મારિ ગઈ સ્હોડ મુકીને ચારો
::આવિને મારિ ગઈ સ્હોડ મુકીને ચારો
:ગઈ ચડી સિરે ખુબ ઝૂમ ગયો કર ભાથે
::ગઈ ચડી સિરે ખુબ ઝૂમ ગયો કર ભાથે
:કામઠી તણાઈ તીર છૂટી ગયું હાથે
::કામઠી તણાઈ તીર છૂટી ગયું હાથે
:હું સબળ મુસાફર છઉં બન્યો દીવાનો
::હું સબળ મુસાફર છઉં બન્યો દીવાનો
:દિલદાર પાઈ રસ નર્મ મને કર દાનો.૩
::દિલદાર પાઈ રસ નર્મ મને કર દાનો.૩
જોનાર અથવા કવીનું બોલવું–
જોનાર અથવા કવીનું બોલવું–
:શું બન્યું પછી તે કહૂં સુણો સહુ પ્રેમી૪
::શું બન્યું પછી તે કહૂં સુણો સહુ પ્રેમી૪
:આવીને ઉભો તે કને નજર બહુ રહેમી
::આવીને ઉભો તે કને નજર બહુ રહેમી
:તિર ધિમે કહાડિ કરિ દૂર ચુમીઓ લીધી
::તિર ધિમે કહાડિ કરિ દૂર ચુમીઓ લીધી
:તજવિજે સમારી જખમ ઉઠાડી દીધી
::તજવિજે સમારી જખમ ઉઠાડી દીધી
:લઈ ગયો પછી નિજ ઘેર થઈ ખુબ રાજી
::લઈ ગયો પછી નિજ ઘેર થઈ ખુબ રાજી
:રસ નીત પાય જહાં નર્મ બની તે સાજી.</poem>'''}}
::રસ નીત પાય જહાં નર્મ બની તે સાજી.</poem>'''}}
[ટીપ : ૧. જો ગમતને સારૂ મને તીર માર્યું હોય તો તારે ઘેર લઈ જઈ મને દવા કર. ૨. નહીં તો. ૩. ડાહ્યો. ૪. પ્યારને સમજનારા; રસિક જનો.]
[ટીપ : ૧. જો ગમતને સારૂ મને તીર માર્યું હોય તો તારે ઘેર લઈ જઈ મને દવા કર. ૨. નહીં તો. ૩. ડાહ્યો. ૪. પ્યારને સમજનારા; રસિક જનો.]
{{Poem2Open}}
{{Poem2Open}}