આધુનિક સાહિત્યસંજ્ઞા કોશ/ગુજરાતી અંગ્રેજી સંજ્ઞાસૂચિ

સાહિત્ય સંજ્ઞાસૂચિ
ગુજરાતી-અંગ્રેજી

અક્ષર Syllable
અક્ષરલેખન Calligraphy
અખબારી શૈલી, છાપાળવી શૈલી Headlinese, Journalese
અગ્રકથાબીજ Leitmotif
અજહલ્લક્ષણા Metonymy
અજ્ઞાતકર્તા Anonym
અજ્ઞાત સાહિત્ય Anonymous literature
અતિનાટક Melodrama
અતિપ્રયુક્ત Cliche
અતિરિક્ત કૃતિ Extra-text
અતિવાદ Ultraism
અતિવ્યક્તિ Hypergraphia
અતિશયતા Exaggeration
અતિશયતાપૂર્ણ કૃતિ Extravaganza
અતિશયોક્તિ અલંકાર Superlatio Hyperbole
અતીતઝંખના Nostalgia
અદ્‌ભુત કથા Supernatural story
અધિઅર્થ Overtone
અધિકૃત વાચના Authorised Version
અધિદેવીઓ Muses
અધિનવલ, પરાનવલ Surfiction
અધિયુક્તિ Syllepsis
અધિરોહ Elevation
અધિ-સંદેશ Meta-Message
અધોવાચિકો Hypograms
અધ્યાહરણ Paraliepsis, Preterition
અનધિકૃત આવૃત્તિ Pirated Edition
અનાવૃત્ત પ્રતિનિધાન Laying bare
અનિર્ગમ Aporia
અનિયત વ્યાપાર Free play
અનિવાર્ય દૃશ્ય Obligatory scene
અનુ-આધુનિકતાવાદ Post-Modernism
અનુકરણ, અનુકૃતિ Imitation
અનુકરણાત્મક સ્વરૂપનો દોષ Immitative form, fallacy of
અનુદર્શી Cataphora
અનુદાત્ત સુખાન્તિકા Low Comedy
અનુનાયક, પીઠમર્દ Deuteragonist
અનુપ્રયુક્તિ, વિનિયોગ Application
અનુભવનિષ્ઠ Empirical
અનુભવાતીતવાદ Transcendentalism
અનુમાન Induction
અનુવાદ, ભાષાંતર Translation
અનુશોધન Daemonization
અનુસારિકા After-piece
અન્વયાન્તર Paraphrase
અન્વયાન્તરનો અપસિદ્ધાંત Heresy of Paraphrase
અપપ્રયોગ Malpropism
અન્યભાષિક Invective
અપરિચિતીકરણ Defamiliarization
અપૂર્ણ લેખન Writer’s block
અપૂર્ણાન્વયી, શ્લોકભંગ Enjambment, Run-on-line
અપેક્ષા વિપર્યય Peripeteia
અપતીજ ત્યાગ Willing suspension of disbelief
અભિગમ Approach
અભિજ્ઞાન Recognition Anagnorisis
અભિનંદનગ્રંથ Festschrift
અભિવૃત્તિ Einstellung, Attitude
અભિવ્યક્તિ Expression
અભિવ્યક્તિવાદ, અભિવ્યંજનાવાદ Expressionism
અભિશપ્ત કવિ Poct-Maudit
અમૂર્ત Abstract
અમૂર્ત કવિતા Abstract Poetry
અયુક્ત, અસંબદ્ધ Absurd
અર્થઘટક Semi-Sentence
અર્ધોક્તિ Aposiopesis
અર્થ Meaning
અર્થઘટક Semantic Component
અર્થઘટન Interpretation
અર્થઘટનશાસ્ત્ર Hermeneutics
અર્થમુક્તપદ્ય Nonsense Verse
અર્થવિજ્ઞાન Semantics
અર્થિમ Sememe
અલંકરણ Ornamentation
અલંકાર Figure of Speech
અલ્પસંસર્જકતા Undergeneration
અલ્પોક્તિ Litotes, Understatement
અવતરણક્ષમતા Quotability
અવનતિકાળ Decadence
અવલોકન Review
અશિષ્ટતા Vulgarism
અશ્લીલતા Obscenity
અષ્ટક Octave
અસાર સાહિત્ય Kitsch
અસંગતિ, વિરોધ Incongruity
અસ્તિત્વવાદ Existentialism
અસ્મિતાનાટ્ય Heroic Drama
અહંકારદોષ Hubris
અહંપરક ભવિષ્યવાદ Ego-Futurism
અહંમન્યવાદ Charlatanism
અહેવાલ Reportage
અંક Act
અંગત નિબંધ Personal Essay
અંતઃક્ષેપ Einfuhlung, Empathy
અંતરંગ સંરચના Deep structure
અંતરાવલિકા Interlude
અંતઃસ્ફુરણાત્મક Intuition
અંત્યપદાનુવૃત્તિ Anadiplosis
અંત્યપુનરુક્તિ Epiphora, Epistrophe
અંત્યાનુપ્રાસ End Rhyme
અંશ-સંચય Analects

આકારમય, સારસંગ્રહ Omnibus
આકલન Comprehension
આકૃતિક વિશ્લેષણ Formal Analysis
આત્મકથા Autobiography
આત્મ-કરુણિકા Self Elegy
આત્મલક્ષી Subjective
આદર્શવાદ Idealism
આદર્શવાદી Idealist
આદર્શીકરણ Idealisation
આદિમતાવાદ Primitivism
આદીરૂપ Archetype
આદ્યપુનરુક્તિ Anaphora, Epanaphora
આદ્યંતપદાનુવૃત્તિ Epidiplosis
આદ્યંતપુનરુક્તિ Symploce
આધારગ્રંથો Sourcebooks
આધારભૂત આવૃત્તિ Definitive Edition
આધિભૌતિક કોટિ Metaphysical Conceit
આધિભૌતિકતાશાસ્ત્ર Metaphysics
આધુનિકતાવાદ Modernism
આભાસ મહાકાવ્ય Mock epic
આભાસી શબ્દો Ghost words
આમુખ Introduction
આમુખ પ્રાક્‌કથન Prologue
આરોપ Trope
આર્ષપ્રયોગ Archaism
આલંકારિક ભાષા Figurative Language
આલેખકેન્દ્રિતા Graphocentrism
આલેખવિજ્ઞાન Grammatology
આવર્તવાદ Vorticism
આવાં ગાર્દ Avant Garde
આવૃત્તિ Edition
આશયદોષ Intentional Fallacy
આશુગાન Rhapsody
આશુસંવાદ Stichomythia
આશ્રય Patronage
આસક્તિ સિદ્ધાંત Attachment Theory
આહ્‌વાન Invocation

આંતરકરણ Etymon
આંતરકૃતિ Sub-text
આંતરનિર્ભર Hermetic
આંતરપાઠ્યપરકતા Intertextuality
આંતરફલક અને આંતરબલ Inscape and Instress
આંતરવિચલન Internal Deviation
આંતરવિદ્યાકીય Interdisciplinary
આંતરવિરોધ Antinomy
આંતરસમય Internal time
આંતર્દૃષ્ટિ, સૂઝ Insight
આંદોલત, ગતિ Movement

ઇતિવૃત્ત Annals
ઇતિહાસવાદ Historicism
ઇન્દ્રિયવ્યત્યય Synaesthesia
ઈશ્વરદત્ત પંક્તિ Ligue Donnee

ઉદ્‌ઘાટન Exposition
ઉદ્‌વાચના Misreading
ઉદાત્ત Sublime
ઉદાત્ત સુખાન્તિકા High Comedy
ઉપકલ્પિત વૃંદગીત Parabasis
ઉપકવિ, પદ્યકાર Poetester
ઉખાણું, પ્રહેલકા, સમસ્યા Riddle
ઉગ્રતાવાદ Radicalism
ઉપદેશ Sermon
ઉપ-નાટક By-play
ઉપનામ, તખલ્લુસ Pseudonym, Nom de Plume
ઉપમા Simile
ઉપયોગિતાવાદ Utilitarianism
ઉપવસ્તુ Sub-plot
ઉપવિન્યાસ વાક્ય Hypotactic Sentences
ઉપશિષ્ટ ભાષા Slange, Slaguage
ઉપસંહાર, ભરતવાક્ય Epilogue
ઉપસાહિત્ય Sub-literature
ઉપહાસ-કૃતિ Travesty
ઉપાર્જન લેખન Pot-Boiler
ઉપાસના નાટ્ય Liturgical dram
ઉભયમુખતા, દ્વિર્ભાવ Ambivalence
ઉભયવાચી Palindrome
ઉલ્લેખ Allusion
ઊર્મિકવિતા Lyric
ઊર્મિમય ભાવાભાસ Pathetic fallacy
ઊર્મિમાંદ્ય Sentimentality
ઊર્મિસંવાદ Lyrism

એકતા Unity
એકપરિમાણશીલ પાત્રો Flat characters
એક પરિમાણી પાત્ર Types
એકાવસરી શબ્દ Nonce-words
એકાંકી One-act play
એકોક્તિ Montage
એકોક્તિ નાટ્યકાવ્ય Monodrama
એસ્પરાન્તો Esparanto

ઐતિહાસિક દસ્તાવેજ Chronicles
ઐતિહાસિક નવલકથા Historical Novel
ઐતિહાસિક નાટ્ય Chronicle play, History play
ઐતિહાસિક ભાષાવિધાન Historical Linguistics
ઐતિહાસિક વર્તમાન Historic present

ઔચિત્ય Propriety

કટાક્ષ Sarcasm
કટોકટી Crisis
કથા-ઇતર સાહિત્ય, અ-કથા Non-Fiction
કથાકાવ્ય, વર્ણન કવિતા Narrative Poetry
કથાગીત, ગીતકથા Ballad
કથાબીજ, કથાઘટક Motif
કથાંશક્રમ Syuzhet
કથાંશસંખ્યા Fabula
કથા-સાહિત્ય Fiction
કથિતત્યાગ Palinode
કપોલકલ્પિત Fabulation
કબ્રલેખ, કબરકાવ્ય Epitaph
કરુણપ્રશસ્તિ. કરુણિકા, શોકગીત Elegy
કરુણ-હાસ્યનાટક Tragicomedy
કરુણાન્તિકા Tragedy
કલાખાતર કલા, કેવળ કલા Art for Art’s sake
કલાનું અમાનવીકરણ Dehumanization of Art
કલેવર Format
કલ્પન, પ્રતિરૂપ Image
કલ્પનવર્તી મનોવિજ્ઞાન અને વિવેચન Imaginal psychology and criticism
કલ્પનવાદ Imagism
કલ્પનવાદી, બિંબવાદી Imagist
કલ્પનશ્રેણી Imagery
કલ્પના Imagination
કલ્પના અને તરંગ Imagination and Fancy
કલ્પલોક Utopia
કવિતા Poetry
કવિન્યાય Poetic Justice
કવિસમય Convention, Poetic
કવિસ્વાતંત્ર્ય Poetic Licence
કસબ Artifice
કસબજન્યકૃતિ Artefact
કહેવત Proverb
કાકુ, લયાત્મક પાઠ Intonation
કાબુકી Kabuki
કામદાર-નાટ્ય Kitchen sink Drama
કારુણ્ય PATHOS
કાર્યગૂંચ Complication
કાર્યસિદ્ધાંત Act Theory
કાલવ્યુત્ક્રમ, કાલદોષ, કાલવિપર્યાસ Anachronism, Prochronism
કાલક્રમાન્તર Parachronism
કાવ્ય Poem
કાવ્ય-ઉપસંહાર Poetic closure
કાવ્યદ્વય Companion Poems
કાવ્યપરક ગદ્ય, રાગયુક્ત ગદ્ય Poetic Prose
કાવ્યપઠન Poetry Reading
કાવ્ય-પદાવલિ Poetic Diction
કાવ્ય-પદાવલિ Diction, Poetic
કાવ્યભાષા Poetic language, Language of Poetry
કાવ્યવાદ poetism
કાવ્યવિજ્ઞાન Poetics
કાવ્યવિષયક ઉન્માદ Furor Poeticus
કાવ્ય-સામર્થ્ય Poetic Competence
કિશોરલેખન Juvenilia
કૃતિચતુષ્ટ્ય Tetralogy
કૃતિત્રયી Trilogy
કૃત્રિમ શૈલી, શબ્દાડંબર Euphuism
કૃષિવાદ Agrarianism
કેફિયત કવિતા Confessional Poetry
કેવલેશ્વરવાદ Deism
કોટિ Conceit
કોશવિજ્ઞાન Lexicography, Lexicology
કોશવિજ્ઞાની Lexicographer
કૌટુમ્બિક કરુણાન્તિકા Domestic Tragedy
ક્રમવર્તી સંબંધો Syntagmatic Relations
ક્રાન્તપરંપરા Prophetic Tradition
ક્રિયા, કાર્ય Action
ક્રિયા-ઉતાર Falling Action
ક્રિયા ચઢાવ Rising Action
ક્રિયા-વૃતાન્ત Diegisis

ખરીતો Manifesto
ખલનાયક Villain
ખલનાયક Antagonist

ગણવર્તી સંબંધો Paradigmatic Relations
ગદ્ય Prose
ગદ્યકાવ્ય Prose Poem
ગદ્યાળુતા Prosaism
ગર્ભનાટક Play within play
ગર્ભવાર્તા Frame Story
ગાન-સંચય Song-book
ગીત Song
ગૂઢવાદ Occultism
ગૂઢાર્થ Anagogy
‘ગૉન્ગૉર’ શૈલી Gongorism
ગોપગીત Eclogue
ગોપવિષયક Pastrol
ગોપવૃંદગીત Madrigal
ગ્રંથકર્તૃત્વ Authorship
ગ્રંથજ્ઞ Bibliognost
ગ્રંથનિર્માણ Bibliognomy
ગ્રંથભંજક Biblioclast
ગ્રંથ સામયિક Book-Magazine
ગ્રંથસૂચિ Bibliography
ગ્રામગીત Idyll

ઘનભવિષ્યવાદ Cubo-Futurism
ઘનવાદ Cubism
ઘનિષ્ઠ વાચન, સૂક્ષ્મ વાચન Close-reading
ઘોરનાટ્ય Black Comedy
ચતુષ્પદી શ્લોક Quatrain
ચન્દન મહેલ Ivory Tower
ચમત્કાર-નાટ્ય Miracle Play
ચરિત્રદોષ Harmartia
ચરિત્રદોષ Tragic Flaw
ચરિત્રલેખન, વ્યક્તિચિત્રલેખન Character writing
ચલચિત્રીકરણ Cinematization
ચલમંચ, ખેલ Pageant
ચાટૂક્તિ Euphemism
ચિત્તવાદ, માનસવાદ Mentalism
ચિત્તસંસ્કાર, પ્રભાવ Impression
ચિત્તસંસ્કારવાદી, પ્રભાવવાદી Impressionist
ચિત્તસંસ્કારવાદી વિવેચન Impressionistic criticism
ચિત્રમાલા Comic strip
ચિત્રાત્મકતા Picturesqueness
ચિંતનોર્મિકાવ્ય Reflective lyric
ચિંતનાત્મક સાહિત્ય Contemplative literature
ચેતનાપ્રવાહ, સંવિદધારા Stream of Consciousness
ચૈતસિક વાતાવરણ Atmosphere of mind

છદ્મનામ Allonym
છદ્મલેખક Ghost writer
છંદ Metre

જગતદર્શન Weltanschauung
જનાન્તિક, અપવાર્ય Aside
જલ્પોક્તિ Gibberish
જીવનકથા Biography
જીવનકથાત્મક વિવેચન Bio-criticism
જીવનકથાત્મક વિવેચન Biographical criticism
જૂથકેન્દ્રી વિવેચન Puffery

જ્ઞાનકોશ Encyclopaedia
જ્ઞાન-ઘટકો Epistemes
જ્ઞાનમીમાંસા Epistermology

ટૂંકી ટૂંકી વાર્તા Short short story
ટૂંકી વાર્તા, નવલિકા Short story

ઠઠ્ઠાચિત્ર Caricature

તટસ્થ પ્રેક્ષક Ideal Spectator
તત્ત્વજ્ઞાન Philosophy
‘તત્ત્વમીમાંસાપરક’ વિવેચન Metaphysical Criticism
તત્ત્વવિચાર Metaphysics
તત્ત્વવિચારકેન્દ્રિતા Logocentrism
તરંગFancy
તરેહ Pattern
તર્કશાસ્ત્ર Logic
તર્કાન્તરવાદ Zaum
તાણ Tension
તાન્કા Tanka
તાલ, આઘાત Beat
તીખા તરુણો Angry Young Men
તુલનાત્મક સાહિત્ય Comparative Literature
ત્રણ એકતાઓ Three Unities
ત્રુટિ Lacuna

દરબારી કવિ Minstrel
દસ્તાવેજી Documentary
દંતકથા, કિંવદન્તી, અનુશ્રુતિ Legend
દાદાવાદ Dadaism
દીક્ષિત, ગૂઢ Esoteric
દુર્બોધતા Obscurity
દુર્ભાષા Jargon
દુર્હાસ Black Humour
દુષ્કલ્પલોક Dystopia
દુષ્પ્રયોગ Catachresis
દૃશ્યકવિતા, મૂર્ત કવિતા Concrete Poetry
દૃશ્યબંધ Scenario
દૃષ્ટાંતકથા Parable
દૃષ્ટિબિંદુ View point, Point of view
દૂરદર્શન Television
દેવ આજ્ઞા Hybris
દ્વન્દ્વાત્મક ભૌતિકવાદ Dialectical Materialism
દ્વિખંડી નવલકથા Double Decker Novel
દ્વિસંવાદ Duologue
દ્વૈતીયિક આધારો Secondary Sources

ધરતીની કથા Novel of the Soil
ધર્મગ્રન્થ Sacred Book
ધારક Vehicle
ધૂર્ત ભ્રમણકથા Picaresque Novel
ધ્રુવગીત Theme Song
ધ્રુવપંક્તિ Refrain
ધોરણ Criterion
ધ્વનિ Voice
ધ્વનિકેન્દ્રીતતા Phonocentrism
ધ્વનિઘટક phoneme
ધ્વનિઘટકવિજ્ઞાન, ધ્વનિસ્વરૂપવિજ્ઞાન Phonology
ધ્વનિવિજ્ઞાન Phonetics
ધ્વનિશૈલીવિજ્ઞાન Phonostylistics
ધ્વનિવ્યત્યય Metathesis

નર્મ, પરિહાસ Wit
નર્મસંવાદ Repartee
નવલકથા Novel
નવશબ્દઘટન Neologism
નવશબ્દનિર્માણ Coinage
નવી ધારા Nouvelle Vague
નવ્યકરણ, અગ્રપ્રસ્તુતીકરણ Foregrounding
નવ્યપ્રશિષ્ટવાદ Neoclassicism
નવ્યમાનવતાવાદ Neo humanism
નવ્ય વિવેચન New criticism
નાદ કવિતા Sound Poetry
નાટક Drama
નાટકકાર, નાટ્યપ્રયોગ કલા Dramaturgy
નાટ્યકૃતિ Play
નાટ્યગૃહ, પ્રેક્ષાગૃહ Auditorium
નાટ્યાત્મક Dramatic
નાટ્યાત્મક ઊર્મિકાવ્ય, નાટ્યોર્મિકાવ્ય Dramatic Lyric
નાટ્યરૂપાન્તર, નાટકીકરણ Dramatization
નાટ્યાત્મક વ્યંગોક્તિ Dramatic Irony
નામવાદ Nominalism
નામાન્તરન્યાસ Antonomasia
નાયક Protagonist
નારીમીમાંસા Gynocritics
નારીવાદી વિવેચન Feminist Criticism
નિકષ Touchstone
નિક્ષિપ્ત શબ્દ Paranthesis
નિગ્રહવાદ Stoicism
નિબંધ Essay
નિયતિવાદ Determinism
નિરપેક્ષવાદ, એકાન્તિકવાદ Absolutism
નિરૂપક Narrator
નિરૂપણકથા Narrative
નિરૂપણવિજ્ઞાન Narratology
નિર્દેશ Reference
નિર્માણવાદ Constructivism
નિર્વહણ Catastrophe
નિર્વહણ Denoument
નિવાપગાન Requiem
નિષેધાત્મક ક્ષમતા Negative Capability
નિરીન્દ્રય Noumenon
નીતિકથા Apologue
નીતિકથા Fable
નીતિકા Morality Play
નીતિનાટક Comedy of Morals
નીતિપરક વિવેચન Moral Criticism
નૃજાતીય સમૂહ Ethnic group
નૃજાતીય વિજ્ઞાન Ethnology
નૃત્યનાટિકા Ballet
નૃયંત્રવિજ્ઞાન Cybernatics
નૃવંશ કવિતા Ethnopoetry
નેતિવાદ Nihilism
નૈસર્ગિક-ઉપનૈસર્ગિક Naive-sentimental
નો Noh

પટકથા Screen Play
પત્રકારત્વ, વૃત્તવિવેચન Journalism
પત્રકાવ્ય Epistle
પત્રિકા Pamphlet
૫દલો૫ Ellipsis
પદવ્યુત્ક્રમ Inversion
પદવ્યુત્ક્રમ Hyperbation
પદાર્થપરક દોષ Objective Fallacy
પદાવલિ દોષ Impropriety of Diction
પદ્ય Verse
પદ્યનાટક Dramatic Poetry, Verse Drama
પદ્યપરિચ્છેદ, પદ્યકંડિકાઓ Verse Paragraph
પદ્યરચનાશાસ્ત્ર, છંદરચનાશાસ્ત્ર Prosody
પરહિતવાદ Altruism
પરાકાષ્ઠા Climax
પરાકોટિક્રમ Gradatio
પરાતર્ક Paralogic
પરાવાસ્તવવાદ Surrealism
પરાવિન્યાસવાક્ય Paratactic sentence
પરાવિવેચન Metacritism
પરાવૃત્ત પદ્યવિન્યાસ Chaismus
પરિણમન Apophrades
પરિમાણાત્મક પદ્ય Quantitative Verse
પરિપ્રેક્ષ્ય Perspective
પરિમાપન Scansion
પરિવેશ Milieu
પરિવેશ Setting
પરિષ્કરણ Tessera
પરિસ્થિતિ Situation
પરીકથા Fairy Tale
પરોક્ષ ઉક્તિ Oratio obliqua
પલાયન સાહિત્ય Escape Literature
પંક્તિ અષ્ટક Octastich
પાઠ, કૃતિ Text
પાઠ-ભાષાવિજ્ઞાન Text-Linguistics
પાઠસુધાર Emendation
પાઠ-સ્પષ્ટીકરણ, પાઠવિશ્લેષણ Explication de text
પાઠ્યપુસ્તક Text-book
પાત્રનિરપેક્ષ રચના Impersonal Construction
પાત્રાલેખન Characterization
પારદર્શી Orphic
પારિભાષિક કોશ Glossary
પાંડિત્યાભાસ Pedantry
પીઠઝબકાર Flash back Analepsis
પીળું પત્રકારત્વ Yellow Journalism
પીળું સાહિત્ય Yellow Press
પુનરુક્તિ Palilogy
પુનરુક્તિદોષ Petitio Principi
પુનરુક્તિદોષ Tantology
પુરાકથા, પુરાકલ્પન Myth
પુરાકથાઘટકો Mythemes
પુરાકથા-રચના Myth-Making
પુરાકથા-વિવેચન Myth-criticism
પુરાકથાશાસ્ત્ર અને સાહિત્ય Mythology and Literature
પુરાકથાસર્જન, પુરાકથાપ્રક્રિયા Mythopoesis
પુરાલિપિશાસ્ત્ર Palaeography
પુરાવિજ્ઞાન Mythography
પુરોવચન Preamble
પુષ્પિકા Colophone
પુસ્તકાવલોકન, પુસ્તકપરિચય Book-Review
પુસ્તિકા, ચોપનિયું Brochure
પૂર્વઝબકાર Flash Forward, Prolepsis
પૂર્વદૃશ્ય Cut back
પોત Texture
પૌરસ્ત્ય વિદ્યાવિદ Orientalist
પ્રકાર Genre
પ્રકારનિષ્ઠ વિવેચન Genric Criticism
પ્રકીર્ણ Miscelleny
પ્રકૃતિવાદ Naturalism
પ્રક્ષેપ Interpolation
પ્રગતિવાદ Progressivism
પ્રચાર Propaganda
પ્રતિ-કાવ્ય Anti-Poem
પ્રતિકાષ્ઠા Anti-climax
પ્રતિકૃતિ Parody
પ્રતિકૃતિ Facisimile
પ્રતિધ્વનિ Echo
પ્રતિનવલ Anti-Novel
પ્રતિનાયક Anti-Hero
પ્રતિફલિત ન્યાય Nemesis
પ્રતિબિંદુ Counterpoint
પ્રતિભાવ દોષ Affective Fallacy
પ્રતિભાવાત્મક, પ્રતિક્રિયાત્મક Conative
પ્રતિભાસ, દૃશ્યાનુભવ Phenomenon
પ્રતિભાસમીમાંસા Phenomenology
પ્રતિમાન Model
પ્રતિમૂર્તિ, અન્યોન્ય સંદર્ભ Cross-reference
પ્રતિલિપિ, પ્રતિકૃતિ, નકલ Copy
પ્રતિવસ્તુ Counter plot
પ્રતિસંગીત રૂપક Anti-Masque
પ્રતિસ્થાપના Ant-Thesis
પ્રતીક Symbol
પ્રતીકવાદ Symbolism
પ્રતીકાત્મક ક્રિયા Symbolic Action
પ્રત્યક્ષ કથન Oratio Recta
પ્રત્યક્ષવાદ Positivism
પ્ર-દર્શક Index
પ્રબંધ Treatise
પ્રભાવ, અસર Influence
પ્રભાવનો ઉદ્વેગ Influence, the anxiety of
પ્રભાષા Register
પ્રમાણભૂતતા Authenticity
પ્રયોગશીલ Experimental
પ્રયોજનવાદ Finalist Theory
પ્રવર્ધન Amplification
પ્રવિધિ Technique
પ્રશસ્તિ Euology
પ્રશંસાલેખ Puff
પ્રશિષ્ટ Classic
પ્રશિષ્ટ કાવ્યમીમાંસા Classical Poetics
પ્રસર કાવ્ય Projective Verse
પ્રસારણ Dissemination
પ્રસંગ Anecdote
પ્રસંગ, ઘટના Episode
પ્રસંગપ્રચૂર Episodic
પ્રહસન Farce
પ્રહારલેખ Diatribe
પ્રાચીનવાદ Antiquarianism
પ્રાથમિક આધાર Primary Source
પ્રારંભિક ઘટના Initial Incident
પ્રારંભિકા Curtain-raiser
પ્રાવિધિક વિવેચન Technical Criticism
પ્રાસ Rhyme
પ્રાસમુક્ત પદ્ય, પ્રવાહી પદ્ય, મુક્ત પદ્ય Blank Verse
પ્રાસંગિક કાવ્ય Occasional Verse
પ્રાસ્તાવિક, પુરોવચન Foreword
પ્રેક્ષક વર્ગ Audience
પ્રેતકથા Ghost-story
પ્રેરકતાવાદ Propulsive Theory
પ્રેરણા Inspiration
પ્રોક્તિ, વાક્યબંધ Discourse

ફિલિસ્ટીન વૃત્તિ Philistinism
ફેરી સાહિત્ય Colportage

બહિર્વેશન Extrapolation
બહુગ્રાહ્ય Amphibolous
બહુવિક્રી Best Seller
બહુસંકેતીકરણ Plurisignation
બાહ્યનિર્ભર Orphic
બાળગીત Nursery Rhymes
બાળબુદ્ધિ Infantilism
બાળસાહિત્ય Children’s Literature
બિટ લેખકો Beat-writers
બિનધંધાદારી Amateur
બીભત્સ સાહિત્ય Pornography
બુદ્ધિવાદ Rationalism
બૂર્ઝવાં નાટક Bourgeois Drama
બૃહદ પાઠ Macro-text
બોધ Moral
બોધકથા Exemplum
બોધપ્રધાન Didactic
બોલચાલની ભાષા Colloquialism
બોલી Dialect

ભદ્રંભદ્રીયતા Genteelism
ભવિષ્યવાદ Futurism
ભવ્યતા Grandeur
ભવ્ય શૈલી Grand Style
ભાટ, ચારણ Bards
ભાટવૃત્તિ Bardolatry
ભાર Emphasis
ભાવગ્રસ્તતા Idee Fixe
ભાવન-સિદ્ધાંત Reception Theory
ભાવપર્યાવરણ Tone
ભાવમુદ્રા Mood
ભાવવર્ણ Tone colour
ભાવ સાહચર્ય Association of ideas
ભાવસૃષ્ટિ Ambience
ભાવાવપાત Bathos
ભાષા Language
ભાષા-પ્રયોગ Performance
ભાષાવિજ્ઞાન Linguistics
ભાષાશાસ્ત્ર Philology
ભાષાશૈલીવિજ્ઞાન Linguo-stylistics
ભાષાસંદર્ભ Co-text
ભાંડભવાઈ Burlesque
ભૂમિકા, પાર્શ્વભૂમિ Background
ભોગવાદ Epicurianism
ભૌમિકવાદ Acmeism
ભ્રાન્તિ Illusion

મતાગ્રહ Dogma
મનોગત એકોક્તિ, આત્મસંભાષણ Interior Monologue
મનોકૃતિ Bounded Text
મનોકોશવિજ્ઞાન Psycholexicology
મનોભાષાવિજ્ઞાન Psycholinguistics
મનોવૈજ્ઞાનિક નવલકથા Psychological Novel
મનોવૈજ્ઞાનિક વિવેચન Psychological Criticism
મનોશામક Psychedelic
મર્મસૂત્ર, મુક્તક સુક્તિ, સુભાષિત Epigram
મહાકાવ્ય Epic
મહાકાવ્ય-ઉપમા Epic Simile
મહાકાવ્ય-રંગમંચ Epic Theatre
મહાકાવ્યાત્મક નિરૂપણ Epic Narrative
મહાનવલ Epic Novel
મહાન સર્જન Magnum Opus
મહાનાયક Hero
મંચવાદ Theatricalism
મંત્ર Spell
મંત્ર Incantation
મંત્રગાન Chant
માધ્યમ Medium
માનક ભાષા Standard language
માનવતાવાદ Humanium
માનવીયદોષ Humanist fallacy
માનસિક દૂરત્વ Psychic Distance
માયાતૃષ્ટિ, સુખભ્રાન્તિ Euphoria
માકર્‌સવાદી વિવેચન Marxist Criticism
મિશ્રકૃતિ Pastiche
મિશ્રવૃત્ત કાવ્ય Composite Verse
મુક્ત પદ્ય, મુક્ત છંદ Free Verse, Verse libre
મુક્ત સાહચર્ય Free Association
મુખરહાસ્ય Slapstic
મુખ્યાર્થ, અભિધાર્થ Literal Meaning
મુદ્રણકલા Typography
મૂક અભિનય, મૂકઅભિનેતા Mime
મૂક નાટ્ય Pantomime
મૂર્છના સ્વરાવરોહ Cadence
મૂર્તકરણ Reification
મૂર્ત પ્રત્યક્ષ Concrete
મૂર્ત સાર્વભૌમિક Concrete Universal
મૂર્તિભંજક Iconoclast
મૂલ્ય Value
મૂલ્ય અને ધારક Tenor and vehicle
મૂલ્યમીમાંસા Axiology
મૂલ્યાંકન Evaluation
મૂલ્યાંકનપરક વિવેચન Judicial Criticism
મૂળલેખન Archi-writing
મૃગણા Trace
મૃતરૂપકો Dead Metaphors
મૃત્યુનોંધ Obituary
મેનિવાદ Manichacism.
મૌખિક સાહિત્ય, લોકસાહિત્ય Oral Literature
મૌલિકતા Originality

યતિ, વિરામ Caesura
યથાનામ Aptronym
યમકપદ Echo Verse
યંત્રોત્થ દેવ, દિવ્ય વિભૂતિ Deus ex Machine
યાંત્રિક અનુવાદ Machine Translation
યુગનવલ Period Novel
યુગપ્રવર્તક, શકવર્તી Epoch Making
યુગાન્તર Epoch
યુગ્મ, પંક્તિદ્વય Couplet

રચનાપ્રયુક્તિ Device
રમૂજકાવ્ય Limerick
રવાનુકરણ, અનુકરણ ધ્વનિ Onomatapoeia
રહસ્ય Suspence
રહસ્યકથા Delective story
રહસ્ય નાટ્ય Mystery play
રહસ્યવાદ Mysticism
રંગદર્શિતાવાદ Romanticism
રંગભૂમિ Theatre
રાગયુક્ત ગદ્ય Impassioned Prose
રાજકવિ Laureate, Poet Laureate
રાજશૃંગારી કવિ Minnesinger
રાષ્ટ્રવાદ Nationalism
રિક્તીકરણ Kenosis
રીતિદાસ્ય Mannerism
રીતિનાટક Comedy of Manners
રુચિ Taste
રુદનિકા Lament

રૂઢ પરિસ્થિતિ Stock-situation
રૂઢ પાત્રો Stock-characters
રૂઢ પ્રતિભાવ Stock-response
રૂઢિવાદConservatism
રૂપક, લક્ષણા Metaphor
રૂપકપ્રબંધ, રૂપકકથા Allegory
રૂપરેખા Outline
રૂપાંતર Adaptation
રૂપિમ, રૂપઘટક Morpheme
રૂબાઈયાત Rubaiyat
રેખાચિત્ર Sketch
રોમાંચ કથા Thriller

લક્ષણા Synecdoche
લગ્નગીત Epithalamion
લઘુનવલ Novelette
લઘુપ્રબંધ Monograph
લઘુરંગભૂમિ Little Theatre
લઘુરૂપ Miniature
લઘુસામયિક Little Magazine
લઘુ સૉનેટ Curtal Sonnet
લય, તાલ Rhythm
લયપ્લુતિ, પ્લુતિલય Sprung Rhyth
લવિસ્તાર, લયપ્રવર્ધન Amplitude of Rhythm
લાંબી-ટૂંકી વાર્તા Novella
લીલાનાટ્ય, બનન્તી Happening
લેખ Article
લેખક Author
લેખકનો હસ્તકંપ Writer’s cramp
લેખન Ecriture
લોકગીત Folk Song
લોકનાટ્યો Folk Plays
લોકવાર્તા Folk Tale
લોકવિદ્યા Folklore

વક્તૃત્વ Oration
વક્રતા Irony
વક્રોક્તિ Innuendo
વરણ-નિયંત્રણો Selection Restriction
વરાક શૈલી Grostesque
વર્ણન Description
વર્ણવિનિમય Anagramatism
વર્ણાનુપ્રાસ, વર્ણસગાઈ Alliteration
વસ્તુલક્ષિતા Objectivity
વસ્તુલક્ષી સહસંયોજક Objective correlative
વસ્તુસંકલના, કથાનક Plot
વસ્તુસામગ્રી Content
વસ્તુસિદ્ધાંત Object Theory
વળાંક Volta
વાક્યકેન્દ્રિત વ્યાકરણ Sentence Grammar
વાક્યવિન્યાસ Syntax
વાગ્ભેદ Parlance
વાગ્મિતા Rhetoric
વાગ્રીતિ, રૂઢિપ્રયોગ Idiom
વાચક તાદાત્મ્ય Reader Identification
વાચન તાદાત્મ્ય Lecture
વાચ્યાર્થ, અભિધાર્થ Denotation
વાણી Speech
વાતાવરણ Foreshadowing. Atmosphere
વાદકાવ્ય Debat
વાર્તા Story
વાર્તિકકાર Commentator
વાસરી, વાસરિકા Diary
વાસ્તવવાદ Realism
વિકસન Clinamen
વિકાસનવલ Bildungsroman
વિચરણ Variation
વિચલન Deviation
વિચારધારા Ideology
વિચારવાદ Conceptism, Conceptismo
વિચ્છેદ Alienation
વિજ્ઞાનકથા Science Fiction
વિજ્ઞાપનિકા Jingle
વિડંબિકા Lampoon
વિદ્વદવર્ગ, સાહિત્ય-સમાજ Literati
વિદેશજવાદ Exoticism
વિનિયુક્ત વિવેચન Practical Criticism
વિનિર્મિતિ Deconstruction
વિનોદવૃત્ત Sense of Humor
વિરૂપીકરણ Deformation
વિરેચન Katharsis
વિરેચન, વિશોધન Catharsis
વિરોધ Contras
વિરોધાભાસ Paradox
વિરોધાભાસ, વિપરીત લક્ષણ Oxymoron
વિવરણ Exegesis
વિવરણ, ટીપ્પણ Anotation
વિવૃત્ત યુગ્મ Open Couplet
વિવેક Judgement
વિવેચન Criticism
વિવેચનમાં તાટસ્થ્ય Disinterestedness in Criticism
વિવેચનમાં સાપેક્ષવાદ Relativism in Criticism
વિશાલ દૃશ્ય Panorma
વિશાલ દૃશ્યરીતિ Panormic Method
વિશેષનામ Epithet
વિશેષ નામવિદ્યા Onomastics
વિશોધન Askesis
વિષયવસ્તુ Theme
વિશ્લેષણ Analysis
વિસંકેત ક્રિયા Decoding
વિસંયોજનપરક વિવેચન Destructive criticism
વિસ્તાર Extension
વિહાસિકા Droll
વીરકવિતા Heroic Poetry
વૃત્તાન્તકથા Saga
વૃન્દગીત Chorus
વેષ્ટનલેખન Blurb
વૈજ્ઞાનિક વાસ્તવવાદ Scientific Realism
વૈજ્ઞાનિક સાહિત્ય Scientific Literature
વૈદગ્ધ્ય પ્રયોગ Intrigue
વૈયક્તિક પ્રતિભા Individual Talent
વોમેડી Vomedy

વ્યક્તિગત સંશોધનવિવાદ Personal Heresy
વ્યક્તિત્વ Personality
વ્યક્તિભાષા Ideolect
વ્યતિરેક-વ્યાક્ષેપ Differ Ance
વ્યતીતવિરોધ Antipassatismo
વ્યવહારવિજ્ઞાન Pragmatics
વ્યવહારસૂત્ર Maxim
વ્યંગકલા Satire
વ્યંગચિત્ર Cartoon
વ્યંજનસંનાદ Consonance
વ્યંજના Insinuation
વ્યાકરણ અને સાહિત્ય Grammar and Literature
વ્યાકરણશૈલીવિજ્ઞાન Grammetrics
વ્યાકરણતાની માત્રા Grammaticality, degrees of
વ્યાસશૈલી Circumlocutin
વ્યુત્પત્તિવિચાર Etymology

શબ્દ Word
શબ્દચિત્ર Portrait
શબ્દમેદ Logorrahoea
શબ્દમત, શ્લેષ Paronomasia-pun
શબ્દવાદ Culteranism. Cultism
શબ્દવિવાદ Logomachy
શબ્દાળુતા Verbosity
શિકાગો વિવેચક જૂથ Chiago critics
શીઘ્રરચના Improvisation
શીર્ષક, મથાળું Caption
શુદ્ધ ઉચ્ચારવિજ્ઞાન Orthoepy
શુદ્ધ કવિતા Pure Poetry
શુદ્ધ જોડણીવિચાર Orthography
શુદ્ધિવાદ Puritanism
શુદ્ધીકરણ Expurgation
શૃંગાર સાહિત્ય Erotic Literature
શૈલી, રીતિ Style
શૈલીમિતિ Stylometry
શૈલીવિજ્ઞાન Stylistics
શૈલીસાંખ્યિકીવિજ્ઞાન Stylo-statistics
શોકગીત, મરશિયું Dirge
શોકોક્તિ Monody
શોધ-પ્રબંધ Thesis

શ્રદ્ધા યા માન્યતા અંગેની સમસ્યા Belief, Problem of
શ્રવ્ય નાટક Closet Drama
શ્રુતિ કટુત્વ Cacophony
શ્રુતિ વૈષમ્ય Dissonance
શ્લેષ Pun
શ્લોેક Stanza
ષટ્‌ક Sestet

સજીવારોપણ Personification
સત્તામીમાંસા Ontology
સત્યાભાસ Vraisemblance Verisimilitude
સત્યવાદ Essentialism
સન્નિધિ Juxtaposition
સમજૂતી Explanation
સમતાવાદી Egalitarian
સમધ્વનિ Homophone
સમનુક્રમણિકા Concordance
સમયાવધિ ગાળો Duration
સમસંવેદન Sympathy
સમસ્યાનાટક Problem play
સમસ્યાશાસ્ત્ર Problematics
સમસ્યાશાસ્ત્રીય Sociological criticism
સમાભિધાન Homonym
સમાલેખ Homograph
સમાંતરતા Parallelism
સમીક્ષા Critique
સમુચિતતા Decorum
સર્ગ, પર્વ, કાંડ Canto
સર્જક અહમ્‌ Creative Ego
સર્જક નવલ Kimstlerroman
સર્જકપ્રતિભા Esemplastic Imagination
સર્જન-ઉન્માદ Frenzy, Poetic-Madness
સર્જનપ્રક્રિયા Creative Process
સર્જનવાદ Creationism
સર્વાત્મવાદ Pantheism
સહૃદય, તદ્‌વિદ Connoisseur
સહજસ્ફૂરણા Spontaneity
સહજાત Innate
સહસંયોજક પદ્ય Correlative Verse
સંકર Hybrid
સંકુલ પાત્ર Round Character
સંકેત Sign
સંકેતન Signification
સંકેતપ્રક્રિયા Semiosis
સંકેતવિજ્ઞાન Semiotics, Semiology
સંક્ષિપ્તીકરણ Abridgement
સંક્ષેપ, ટૂંક સાર, લઘુસ્વરૂપ Epitome
સંગતિ Coherence
સંગીતનાટક Opera
સંગીત રૂપક Masque
સંઘટનતંતુ Architectonics
સંઘટિત સ્વરૂપ Organic Form
સંઘર્ષ Conflict
સંચિત્રણા Montage
સંચય Anthology
સંજ્ઞાન, બોધ, જ્ઞાન Cognition
સંજ્ઞાનાત્મક કાવ્યવિજ્ઞાન Cognitive Poetics
સંતજીવન સાહિત્ય Hagiography
સંદર્ભ Context
સંદર્ભવાદ Contextualism
સંદિગ્ધતા Ambiguity
સંદેશ Message
સંનિષ્ઠા Sincerity
સંપૃક્તાર્થ Connotation
સંપ્રેષણ, પ્રત્યાયન Communication
સંબોધન કાવ્ય Ode
સંમૂર્તિ Icon
સંમૂર્તિપરક વિવેચન Iconic Criticism
સંયુક્તિ Zeugma
સંયોજકપદ લોપ Asyndeton
સંયોજના Collage
સંરચના Structure
સંરચનાવાદ Structuralism
સંવાદ Dialogue
સંવાદખંડો Conversation Pieces
સંવાદિતા Harmony
સંવિદના વિવેચકો Critics of Consciousness
સંવેગ Emotion
સંવેગાત્મક ભાષા Emotive Language
સંવેદન શબ્દો Sensory words
સંવેદનશીલતા Sensibility
સંવેદનાનું વિયોજન Dissociation of sensibility
સંશક્તિ Energy
સંશોધન સામયિક, રોજપોથી Journal
સંસર્જનાત્મક અર્થવિજ્ઞાન Generative Semantics
સંસર્જનાત્મક વ્યાકરણ Generative Grammar
સંસર્જિત કૃતિ Geno-text
સંસ્કૃતિ Culture
સંહિતા, સંકેત, ચિહ્ન Code
સાદૃશ્યરચના Anologue
સામયિક Magazine
સામાજિક ચેતના Social Conscience
સામાજિક ભાષાવિજ્ઞાન Sociolinguistics
સામાજિક વાસ્તવવાદ Social Realisim
સામાન્યીકરણ Generalisation
સામૂહિક અચેતના Collective unconscious
સાર્વજનીન Exoteric
સાર્વત્રિકતા Universality
સાલ્ગારી રીતિ Salgarism
સાહચર્ય, સંગતિ, અધ્યાસ Association
સાહસકથા Adventure Story, Romance
સાહિત્ય Literature
સાહિત્યકાર Literateur
સાહિત્યચોરી Plagiarism
સાહિત્યિકતર્કટ Forgeries, Literary
સાહિત્ય યુગ Era, Literary
સાહિત્ય-વેઠિયો Hack-write
સાહિત્યિક પ્રતિભાવ Literary Response
સાહિત્યિક મૃત્યુસૂચિ Literary Necrology
સાહિત્યિક સામયિક Periodical, Literary
સાહિત્યિક સામર્થ્ય Literary-Competence
સાહિત્યિક સંપ્રદાયો અને આંદોલનો Schools and Movements, Literary
સાંસ્કૃતિક નૃવંશવિજ્ઞાન Cultural Anthropology
સુખવાદ Hedonism
સુખાન્તિકા Comedy
સુસંગતતા Consistency
સૂક્ષ્મપાઠ Micro-text
સૂચિકાવ્ય Catalogue Verse
સૂત્ર, વચન Aphorism
સૈદ્વાન્તિક વિવેચન Theoretical Criticism
સૉનેટ Sonnet
સૉનેટ પુચ્છ Coda
સૌષ્ઠવપ્રિય, સંયમી, સ્વસ્થ, રૂપપ્રધાન Classical
સૌષ્ઠવવાદ Classicism
સૌન્દર્યનિષ્ઠ અંતર Aesthetic distance
સૌન્દર્યનિષ્ઠ આનંદ Aesthetic pleasure
સૌન્દર્યનિષ્ઠ આસ્વાદ Aesthetic appreciation
સૌન્દર્યવાદ Aesthetism
સૌન્દર્યશાસ્ત્ર Aesthetics
સ્તુતિગાન Panegyric
સ્તુતિગીત, ઉદ્‌ગીત Anthem
સ્તોત્ર Hymn
સ્થળદોષ Anachorism
સ્થલવાચક કવિતા Topographical Poetry
સ્થાનિક રંગ Local Colour
સ્મૃતિચિત્રો, જીવનગાથાત્મક રેખાચિત્રો Memoir
સ્વકેન્દ્રી ઉદાત્તતા Egotistial sublime
સ્વગતોક્તિ Soliloquy
સ્વજ્ઞાનવાદ Solipsism
સ્વપ્ન, રૂપક કથાDream Allegory
સ્વભાવોક્તિ Diatyposis
સ્વયંચાલિતતા Automatization
સ્વરનિયમન, લયનિયમન Modulation
સ્વરભારAccent, Stress
સ્વરમાધુર્ય, નાદમાધુર્ય Euphony
સ્વરસામ્ય, સ્વરપ્રાસ Assonance
સ્વરારોહ Pitch
સ્વરૂપ Form
સ્વરૂપકરણ Formation
સ્વરૂપનિષ્ઠ Formal
સ્વરૂપવાદ Formalism
સ્વહસ્તલેખ, સ્વ-લેખ Holograph
સ્વાભાવિકીકરણ Naturalization
સ્વાયત્ત (કવિતા) Autotelic
સ્વૈર કલ્પના Fantasy

હસ્તપ્રત પાંડુલિપિ Manuscript
હળવું પદ્ય Light verse
હંસગીત Swam song
હાઈકુ/સત્તરાક્ષરી Haiku
હાલરડું Lullaby
હાસપોથી Jest-book
હાસ્યનાટક Comedy of Humours
હાસ્યરસ Humour
હાસ્ય વિશ્રાન્તિ Comic Relief
હાસ્યવૃત્તિ Humour, sense of
હાસ્યસંગીતિકા Musical Comedy
હાંસિયાનોંધ Marginalia