સમગ્ર અરધી સદીની વાચનયાત્રા/વલ્લભભાઈ પટેલ/બરફમાં રહેલો જ્વાળામુખી: Difference between revisions

From Ekatra Wiki
Jump to navigation Jump to search
(Created page with "{{Poem2Open}} {{space}} હિંદુસ્તાનનુંદુ:ખઆગેવાનનાઅભાવનુંનથી, આગેવાનોઅનેકથઈપડ...")
 
No edit summary
 
(2 intermediate revisions by one other user not shown)
Line 1: Line 1:
{{Poem2Open}}
{{Poem2Open}}
{{space}}
 
હિંદુસ્તાનનુંદુ:ખઆગેવાનનાઅભાવનુંનથી, આગેવાનોઅનેકથઈપડ્યાનુંછે, સિપાઈગીરીનાઅભાવનુંછે.
 
{{center|*}}
હિંદુસ્તાનનું દુ:ખ આગેવાનના અભાવનું નથી, આગેવાનો અનેક થઈ પડ્યાનું છે, સિપાઈગીરીના અભાવનું છે.
લોઢુંગરમજોઈએ, પણહથોડાએતોઠંડાજરહેવુંજોઈએ. હથોડોગરમથઈજાયતોપોતાનોજહાથોબાળે.
<center>*</center>
{{center|*}}
લોઢું ગરમ જોઈએ, પણ હથોડાએ તો ઠંડા જ રહેવું જોઈએ. હથોડો ગરમ થઈ જાય તો પોતાનો જ હાથો બાળે.
હુંનાતજાતનેભૂલીગયેલોમાણસછું. આખુંહિંદુસ્તાનમારુંગામછે, અઢારેવરણમારાંભાઈભાંડુછે.
<center>*</center>
{{center|*}}
હું નાતજાતને ભૂલી ગયેલો માણસ છું. આખું હિંદુસ્તાન મારું ગામ છે, અઢારે વરણ મારાં ભાઈભાંડુ છે.
બાળપણમાંઆપણુંગંદુંઆપણીમાસાફકરતી. એજરીતેહરિજનોઆપણીમાતાનુંકામકરેછે.
<center>*</center>
{{center|*}}
બાળપણમાં આપણું ગંદું આપણી મા સાફ કરતી. એ જ રીતે હરિજનો આપણી માતાનું કામ કરે છે.
તમનેશરમનથીકેતમારીસ્ત્રીઓનેપરદામાંરાખીનેતમેપોતેજઅર્ધાંગવાયુથીપીડાઓછો? એસ્ત્રીઓકોણછે? તમારીમા, બહેન, પત્ની. તમેએનેગુલામપશુડીજેવીરાખીછે, એટલેએનીઓલાદતમેપણગુલામપશુજેવાંરહ્યાંછો.
<center>*</center>
{{center|*}}
તમને શરમ નથી કે તમારી સ્ત્રીઓને પરદામાં રાખીને તમે પોતે જ અર્ધાંગવાયુથી પીડાઓ છો? એ સ્ત્રીઓ કોણ છે? તમારી મા, બહેન, પત્ની. તમે એને ગુલામ પશુડી જેવી રાખી છે, એટલે એની ઓલાદ તમે પણ ગુલામ પશુ જેવાં રહ્યાં છો.
લાયકઉંમરનાંછોકરા-છોકરીઓપોતાનીઇચ્છામાંઆવેત્યાંલગ્નકરેત્યાંમા-બાપઆડેઆવેતેઅત્યાચારગણાય.
<center>*</center>
{{center|*}}
લાયક ઉંમરનાં છોકરા-છોકરીઓ પોતાની ઇચ્છામાં આવે ત્યાં લગ્ન કરે ત્યાં મા-બાપ આડે આવે તે અત્યાચાર ગણાય.
લાંબોવખતઆરામલઈનેએકલુંશરીરસાચવસાચવકર્યાકરવું, તેનાકરતાંકામકરતાંકરતાંથોડાંવરસવહેલાંમરીજવાયતોયશુંખોટું?
<center>*</center>
{{center|*}}
લાંબો વખત આરામ લઈને એકલું શરીર સાચવ સાચવ કર્યા કરવું, તેના કરતાં કામ કરતાં કરતાં થોડાં વરસ વહેલાં મરી જવાય તોય શું ખોટું?
નબળાનુંરક્ષણકરવું, એરાજ્યનોધર્મછે. સબળાતોપોતાનુંરક્ષણકરીશકેછે, પણજોનબળાનુંરક્ષણરાજ્યનકરેતોબીજુંકોણકરે?
<center>*</center>
{{center|*}}
નબળાનું રક્ષણ કરવું, એ રાજ્યનો ધર્મ છે. સબળા તો પોતાનું રક્ષણ કરી શકે છે, પણ જો નબળાનું રક્ષણ રાજ્ય ન કરે તો બીજું કોણ કરે?
વિરુદ્ધવિચારનોપક્ષજેમનાનોહોય, તેમતેપક્ષનેવધારેવિનયથીસાંભળવાનીજરૂરછે.
<center>*</center>
{{center|*}}
વિરુદ્ધ વિચારનો પક્ષ જેમ નાનો હોય, તેમ તે પક્ષને વધારે વિનયથી સાંભળવાની જરૂર છે.
ઘણામાનેછેકેમેંજેકર્યુંતેમહાત્માજીથીનથાત. પણમારામાંમહાત્માજીનોએકહજારમોઅંશપણહોત, તોમેંજેકંઈકર્યુંછેતેનાથીદશગણુંકરીદેખાડત.
<center>*</center>
{{center|*}}
ઘણા માને છે કે મેં જે કર્યું તે મહાત્માજીથી ન થાત. પણ મારામાં મહાત્માજીનો એક હજારમો અંશ પણ હોત, તો મેં જે કંઈ કર્યું છે તેનાથી દશ ગણું કરી દેખાડત.
આપણેજેબોલીએ, તેમાંબળહોવુંજોઈએ. ખાલીનિંદાકરવાથીકાંઈવળેનહીં. કેવળનિંદાથીહાર્યોહોયએવાદુશ્મનનોએક્કેદાખલોજગતમાંનથી. નિંદાથીતોસામાવાળોનફ્ફટથાય.
<center>*</center>
{{center|*}}
આપણે જે બોલીએ, તેમાં બળ હોવું જોઈએ. ખાલી નિંદા કરવાથી કાંઈ વળે નહીં. કેવળ નિંદાથી હાર્યો હોય એવા દુશ્મનનો એક્કે દાખલો જગતમાં નથી. નિંદાથી તો સામાવાળો નફ્ફટ થાય.
જેખેડૂતમુશળધારવરસાદમાંકામકરે, ટાઢ-તડકાવેઠે, મારકણાબળદસાથેકામલે, તેનેડરકોનો?
<center>*</center>
{{Right|[‘સરદારવાણી’ પુસ્તકમાંથીસંકલન: મહેશદવે]}}
જે ખેડૂત મુશળધાર વરસાદમાં કામ કરે, ટાઢ-તડકા વેઠે, મારકણા બળદ સાથે કામ લે, તેને ડર કોનો?
{{Right|[‘સરદારવાણી’ પુસ્તકમાંથી સંકલન: મહેશ દવે]}}
{{Poem2Close}}
{{Poem2Close}}

Latest revision as of 11:04, 28 September 2022


હિંદુસ્તાનનું દુ:ખ આગેવાનના અભાવનું નથી, આગેવાનો અનેક થઈ પડ્યાનું છે, સિપાઈગીરીના અભાવનું છે.

*

લોઢું ગરમ જોઈએ, પણ હથોડાએ તો ઠંડા જ રહેવું જોઈએ. હથોડો ગરમ થઈ જાય તો પોતાનો જ હાથો બાળે.

*

હું નાતજાતને ભૂલી ગયેલો માણસ છું. આખું હિંદુસ્તાન મારું ગામ છે, અઢારે વરણ મારાં ભાઈભાંડુ છે.

*

બાળપણમાં આપણું ગંદું આપણી મા સાફ કરતી. એ જ રીતે હરિજનો આપણી માતાનું કામ કરે છે.

*

તમને શરમ નથી કે તમારી સ્ત્રીઓને પરદામાં રાખીને તમે પોતે જ અર્ધાંગવાયુથી પીડાઓ છો? એ સ્ત્રીઓ કોણ છે? તમારી મા, બહેન, પત્ની. તમે એને ગુલામ પશુડી જેવી રાખી છે, એટલે એની ઓલાદ તમે પણ ગુલામ પશુ જેવાં રહ્યાં છો.

*

લાયક ઉંમરનાં છોકરા-છોકરીઓ પોતાની ઇચ્છામાં આવે ત્યાં લગ્ન કરે ત્યાં મા-બાપ આડે આવે તે અત્યાચાર ગણાય.

*

લાંબો વખત આરામ લઈને એકલું શરીર સાચવ સાચવ કર્યા કરવું, તેના કરતાં કામ કરતાં કરતાં થોડાં વરસ વહેલાં મરી જવાય તોય શું ખોટું?

*

નબળાનું રક્ષણ કરવું, એ રાજ્યનો ધર્મ છે. સબળા તો પોતાનું રક્ષણ કરી શકે છે, પણ જો નબળાનું રક્ષણ રાજ્ય ન કરે તો બીજું કોણ કરે?

*

વિરુદ્ધ વિચારનો પક્ષ જેમ નાનો હોય, તેમ તે પક્ષને વધારે વિનયથી સાંભળવાની જરૂર છે.

*

ઘણા માને છે કે મેં જે કર્યું તે મહાત્માજીથી ન થાત. પણ મારામાં મહાત્માજીનો એક હજારમો અંશ પણ હોત, તો મેં જે કંઈ કર્યું છે તેનાથી દશ ગણું કરી દેખાડત.

*

આપણે જે બોલીએ, તેમાં બળ હોવું જોઈએ. ખાલી નિંદા કરવાથી કાંઈ વળે નહીં. કેવળ નિંદાથી હાર્યો હોય એવા દુશ્મનનો એક્કે દાખલો જગતમાં નથી. નિંદાથી તો સામાવાળો નફ્ફટ થાય.

*

જે ખેડૂત મુશળધાર વરસાદમાં કામ કરે, ટાઢ-તડકા વેઠે, મારકણા બળદ સાથે કામ લે, તેને ડર કોનો? [‘સરદારવાણી’ પુસ્તકમાંથી સંકલન: મહેશ દવે]