અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/`સરોદ' `ગાફિલ' મનુભાઈ ત્રિવેદી /ક્હાનાનું કામ

ક્હાનાનું કામ

`સરોદ' `ગાફિલ' મનુભાઈ ત્રિવેદી

મારું જીવતર ધન્ય ધન્ય કીધું
         ક્‌હાનાએ મને કામ ચીંધ્યું,
કીધું ક્‌હાનાએ મને, ગાવડીને પૂર
         રૂડી ગોકુળિયા ગામની ગમાણે,
પાણી ને પૂળો એને નીરજે ને દ્હોજે
         પણ કરતી ન કાંઈ તું પરાણે :
કામ કેટલું આ સાદું ને સીધું!
                  ક્‌હાનાએ મને કામ ચીંધ્યું.

ન્હોતી જે આવતી ને ઢીંકે ચડાવતી
         તે ગાવડીને ડચકારી ક્‌હાને;
સાલસ થઈને એ તો હાલી મુજ મોર
         એની મેળે ગમાણની સાને :
એણે આસન ખીલાનું પાસ લીધું!
                  ક્‌હાનાએ મને કામ ચીંધ્યું.

દોરી ઉપાડી ત્યારે એણે નમાવી ડોક
         પહેરી લીધી જાણે માળા;
નીર્યું નીરણ એણે ખાધું ને પાયું પાણી —
         પીધું, કર્યા ન કોઈ ચાળા :
એણે સામેથી દૂધ દોહી દીધું!
                  ક્‌હાનાએ મને કામ ચીંધ્યું.

આવું આ કામ તોય ક્‌હાનાએ કીધું
         એથી હરખે બની ગઈ હું ઘેલી;
ક્‌હાનાનાં વેણ થકી મારે શિર વરસી ગઈ
         અઢળક આનંદની હેલી :
મેં તો હોંશે એ અમરત પીધું!
                  ક્‌હાનાએ મને કામ ચીંધ્યું.

(બૃહદ ગુજરાતી કાવ્યપરિચય, ભાગ ૧, ૧૯૭૩,
સંપા. મોહનભાઈ પટેલ, ચંદ્રકાન્ત શેઠ, પૃ. ૧૨૩)