રાજેન્દ્ર પટેલની કવિતા/પતંગ (૧, ૨, ૪)

૧૪. પતંગ

એ કાપ્યો છે... એ કાપ્યો છે...
કપાતા પતંગે એ બૂમો સાંભળી.
તે સ્વગત બોલ્યો :
હું તો જોડાઉં છું
આખા આભ જોડે.
૦

⁠પતંગ કપાયા પછી જોડાય છે
⁠એટલે એ વાસ્તવમાં કપાતો જ નથી.
⁠એ ઊડવામાં ને ઊડવામાં
⁠ભૂલી જાય છે પોતાનાં
⁠રંગ, રૂપ ને આકાર
⁠ને ફક્ત ઊડ્યા કરે છે સતત.
⁠ઘણીવાર ન ઊડતો હોવા છતાં
⁠પવનનો પર્યાય બની જતો હોય છે
⁠એટલે પતંગ નીચે હોય કે આભમાં
⁠એ જીવતો હોય છે સઘળા પદાર્થોમાં.
⁠૦

⁠પંખી પૂછે પતંગને :
⁠તારે મુક્ત થવું છે મારી માફક?
⁠એણે કપાતા પતંગને બતાવી કહ્યું :
⁠ક્યારેક તો હું મુક્ત થવાનો જ છું

⁠વાદળ પતંગને પૂછે છે : એ, તારે વરસવું છે?
⁠જેનો કપાઈ ગયો છે પતંગ, એને બતાવી કહ્યું :
⁠હું વરસું છું એની ભીતરમાં.

⁠પવન પતંગને પૂછે છે : થવું છે પવન?
⁠પોતાને બાંધેલી દોરી બતાવી કહે :
⁠ઝાલી છે આંગળી મેં પૃથ્વીની.

⁠આભે પતંગને પૂછ્યું : બનવું છે આભ?
⁠એણે પતંગ ઉડાડતા બાળકને બતાવી કહ્યું :
⁠છવાયો છું આકાશ બની એની આંખમાં.

એવામાં એ તો કપાયો.

ખરતા પીંછાએ પૂછ્યું : આવવું છે પાછું નીચે?
એ ચૂપ જ રહ્યો.

નીચે ઊતરતાં ઝાડમાં ભરાયો.
વૃક્ષ કહે : બનવું છે મારું ફળ?
ત્યાં પવન આવ્યો
એ નીચે પડ્યો ન પડ્યો અને
એક બાળકે ઉપાડી લીધો,
ને છાતી સરસો ચાંપ્યો.

આ જોઈને વાયુ, વાદળ ને આભ
પવન, પંખી ને વૃક્ષ
સૌ પતંગ થવા તલસે છે.