ધૂળમાંની પગલીઓ/૯: Difference between revisions

આ ઘેરૈયા ક્યારેક બિવડાવેય ખરા. એથી અમે અનેકવાર ભયની વકી હોય ત્યાં ઘેરૈયાઓથી સલામત અંતરે રહેવાનું પસંદ કરતા અને ત્યારેય કોઈ ઘેરૈયો સૂપડામાં ધૂળ લઈ અમને ઉડાડવા પાછળ પડતો તો અમે ઘરમાં ભાગી જતા ને બારણું બંધ કરી મેડીની બારીએ પહોંચી જતા. પણ કોઈ ટીખળખોર ઘેરૈયો બારીએ અમે ઊભા હોઈએ તો તીરકામઠું ચડાવી અમને એવા તો તાકમાં લેતો કે અમે ડરના માર્યા બારી ભડાક કરતીકને બંધ કરી દેતા અને પછી હળવેકથી બારીની તિરાડમાંથી એની ચેષ્ટાઓ નીરખતા. ઘેરૈયો બારી બંધ થતાં જ હસતો હસતો તીરકામઠું સંકેલીને ધૂળમાં ધમકારાભરી પગલીઓ છોડીને ચાલ્યો જતો. આ ઘેરૈયાઓનું પ્રિય ગાણું તે આ : 'બાર બાર મહિને આયા મોટાભાઈ, બાર બાર મહિને આયા રે લોલ; મોટી આશા રાખીએ મોટા ભાઈ, મોટી આશા રાખીએ રે લોલ!' અમે ભીલડીઓના રણકતા કાંસ્ય કંઠ સાથે તાલ મિલાવતા ઘેરૈયાઓના ઘૂઘરાના અવાજમાં ઝૂમતા. આજેય પેલા ઘૂઘરાનો ઘમકાર ભીતરની ભેખડોમાં અવાર-નવાર ગોરંભાતો ઊઠે છે. મણિલાલ દેસાઈના એક ગીતમાં આવે છે: “ગામને પાદર ઘૂઘરા વાગે, ઊંઘમાંથી મારાં સપનાં જાગે, સપનાં રે લોલ વ્હાલમનાં.' આ ગામના પાદરના ઘૂઘરા મને તો પેલા ઘેરૈયાનાં સ્મરણો જગાડે છે. ત્યારે એ પણ એક સ્વપ્ન હતું —ઘેરૈયા થવાનું. પગમાં ને કમ્મરે, ગળામાં ને હાથમાં ઘૂઘરા હોય. માથે બાંકું મોરપીંછ ને મોઢામાં પાવો. રેશમી રૂમાલ હાથમાં ફરકે ને તે સાથે કોઈ રમતિયાળ ભીલ-કન્યાના હાથમાં સૂપડું ઊછળે. ખભે તીરકામઠું ને કેડે તલવાર ઝૂલે. આજેય જામતા આષાઢે લીલાછમ ખેતરને શેઢેથી યૌવનનો કોઈ માદક સૂર પાવામાંથી ઊછળતો મને ભીંજવે છે ત્યારે મને થાય છે આ મારાં બૂટમોજાં ફેંકી દઉં, ખુરશીટેબલ હોળીમાં પધરાવી દઉં ને નીકળી પડું કોઈ ડુંગરાની કેડે ઝૂલતી ભીલની ઝૂંપડીમાં હંમેશ માટે રહી જવા. ઝરણામાં પગ  ઝબોળીને બેઠો રહીશ. મોરના ટહુકા સાથે મારા ટહુકાને એકાકાર કરીશ. કોયલને એના ટહુકાના ચાળા પાડીને ખીજવીશ. ઠીક લાગશે તો તાડીયે ઉતારી એનાં ચારપાંચ છાલિયાં ઢીંચી લઈશ અને કંદમૂળ ને ફળપાંદડાં ખાતાં આ જિંદગીનો ખેલ રંગેચંગે પૂરો કરીશ. હું ઇચ્છું છું મારા વાળમાં પેલી સફેદ વાદળીનો હાથ ફરે. મારા રોમે-રોમમાં વરસાદી ઝરમરનો સ્વભાવ-શીળા ઉજાસ સિંચાય. મારા જંતરમાં વૃક્ષોની મર્મર ઘૂંટાય ને હું ખુલ્લેઆમ નીકળી પડું, કોઈ આંખો ઉલાળતી નીલકમળ-તલાવડીમાં પંડને ડુબાડી, પ્રીતને નિખારી લેવા.