શાંત કોલાહલ/છલનિર્મલ: Difference between revisions

<center>'''છલનિર્મલ'''</center>

'''૧. ઉન્મના'''

નભને વાદળ હિંગળોક રંગ

મહીં મંદ મંદ ભળે રાત્રિની પ્રશાન્ત છાયા

મિલનઆતુર પ્રિયજનતણી, સખી, અવ મધુમય વેળ

ત્યારે  

બારસાખને અઢેલી

અહીં સ્વરને હિંડોળે ’થવા મૌનસર મહીં

‘ધીર તવ ચરણને કાજ ચિત્ત રહે છે અધીર’

હે ગભીર !

પલક વિહીન બેઉ પાંપણની ધારે મૃદુ વહી જાય કંપ

કહીં છો તું? પ્રિય, કહીં?

વ્યતીતની સ્મૃતિથી વિષણ્ણ?

આજને આંગણ અતીતનો અહાલેક

એવું તો નહીં વા પ્રિય !

તને આગત કેરો ન જાણે કોઈ પરિચય!

નીમવૃક્ષ નીડ મહીં કિલ્લોલ કરંત શુકસારિકાનું ગાન

વળી વળી લળી અડી જાય તને  

કહીં છો તું? પ્રિય, કહીં?

</poem>

<poem>

ભૂલ યદી હોય, ક્ષમાની તો અધિકારિણી હું;

સરલ હૃદય તવ, ખલ મન મારું,

નહીં પ્રિય, અવ આલિંગન નહીં,

આ માલિન્ય કેરા સ્પર્શ થકી હવે નહીં નહીં

મિલનને મુગ્ધ અવસરે પરિચય દીધ તે હું નહીં નહીં :

મુખનું કલંક પ્રસાધનને આધાર ગુપ્ત રાખીને હું રહી.

કોલેજના દાદરની મધ્ય પરથારના બે ચરણને સ્થાન.

તમારું ઉપર આવવું ને

હૃદયની અંધકારમય ગુહામહીં જાણે પ્રવેશ્યું કિરણ.

સુષુપ્તિનો લવ નહીં ભાર,

બહાર તો નિખિલને અવકાશ, અંતરે તો ત્યહીં

અજાણ્યા ઉલ્લાસે મન રહે વિચંચલ

કંઠમાંહી ગાન, ગતિમહીં લાવણ્યની ભંગિ, નયને સ્વપન

એમ જાય દિન  

એક વેળ પણ નિત્ય દૃગે ન્યાળવાને રહું કેટલી અધીર !

સત્રાંતનું વન પર્યટન

અભિસાર કાજે મને કેડી મળી ગઈ જાણે અતીવ સરલ.

વિહાર-તળાવ-તીર કુંજ મહીં આપણો મુકામ.

સકલના સમૂહની મધ્ય કને સરી આવ્યાં

પ્રસન્ન નેત્રને હેલે તમે મને દીધ એક ફૂલ;

કંઈક મેં ધરી હતી દ્રાક્ષ, હથેલીથી તમે લીધ,

મિત્રગણનાં તુફાન, વ્યંગ્ય, હાસ્ય, ખેલકૂદ સહુયની મધ્ય

મધ્યાહ્ન ભોજન પછી

મૌનમહીં જાય વહી ક્ષણ પછી ક્ષણ.

કોઈ રે અજાણ આવેગથી કિંતુ ક્ષણે ક્ષણે ઉર મારું

સહસા મેં કીધ:

મંદ મલકંત તવ મુખ પર છાઈ રહ્યું અલૌકિક નૂર.

‘સહુની સમીપ અહીં આપણું એકાન્ત.’

શતશત ફ્ણાને ઉછાળ અંગ અંગમહીં ધસી રહ્યું પ્રચંડ જે પૂર

વિશાળ સાગરે ભળી જાણે બની રહ્યું એક રૂપ, એક સૂર.

અદૂરે કાસાર જલ પર ઝૂકી રહેલ ગુલ્મની છાંયડીમાં

થડને અઢેલી મૂળનું આસન કીધ તમે

કિનારને સ્પર્શ કરી જતી વિચિમહીં મુજ ભીંજાય ચરણ;

અલકલટને વળી વળી વ્યસ્ત કરી વહી જાય સમીરણ.

‘હૃદયની સરલ રતિની સુષમાની દલેદલ તવ મ્હોરેલ વસંત,

વાયુની લહર સંગ અનંતે ફેલાય એનો શુચિ પરિમલ;

પ્રશાન્ત ઓજસે અભિભૂત હું ય ઝંખી રહી હતી તવ હાથ

કંઈક સોલ્લાસે, કંઈ હૃદયને ભાર, આમ હું યે વદી ગઈ:

‘આ સંસારે કુલના સ્વજનહીન એકલના શૂન્ય મનોવને

આજ હું રાધાનું ઉર જાણું,

પરિણયતણી ધન્ય ઘડી

વાસરમંદિરે તવ આલિંગન કેરી શુભ ક્ષણે ધર્યો ગર્વ

મન મહીં થતું મને

કંઈક ઉઘાડ અને કૈંક આવરણ  

લાધી ગઈ જેને સ્વભાવ સહજ કલા  

કલા નહીં કેવલ વિભ્રમ...

આપણ બન્નેનું એક ઓઢણ બની રે’

એકાન્તે આ ઉરસ્થલે મૂકી તવ શીર્ષ

અભેદને ભાવ, સ્નેહની સમાધિ મહીં તમે બની રહો લીન:

શિરાએ શિરાએ મુજ પૂર્ણિમાની નિશીથિની વીળનો આવેગ

ચહે તવ ગહન આશ્લેષ :

મંદિરના શુચિ ગર્ભગૃહે નિવેશિત છતાં

અસહ્ય છે ઇહ અવસ્થિતિ

હૃદયને પલે પલ દહી રહી આગ

તવ સંસર્ગનાં રશ્મિ થકી  

અવિહિત યોગના લાંછન ફલ રૂપ

ઘર ગામ છોડી તીર્થ સ્થલે નિલયને

એકદા  

પુષ્પિત યૌવન તથા આદિમ સમયે

સાહચર્ય શૂન્યતામાં જેનું પરિણામ

જે કંઈ પ્રચ્છન્ન રાખ્યું હૃદયની મહીં આજ લગી

ભય નહીં, છલ નહીં, વિજયનો ગર્વ નહીં

જાણું પ્રિય, સુકોમલ મર્મસ્થલે

તો ય તે અપાર કરુણાથી તવ નેત્ર

જવા દો, જવા દો, નાથ.

પરિતાપની પાવનકારી આગ મહીં

</poem>

<poem>

રાત્રિના સધન અંધકાર મહીં નહીં કોઈ કેડી, નહીં દિશ.

આપણી એકાન્ત કુટિરની મહીં ઝળહળે અવિચલ દીપ

વ્યતીત-સ્વપ્નની ભયાવહ સ્મૃતિની ગુહામાં

અહીંનાં પ્રશાન્ત અજવાળે નિઃસંશય આવ

ગત જે પૂર્વને ભય લયમાન

આવ હે, આનંદ કેરી શ્રુતિને મધુર સૂર

અનલગંગાને જલ સ્નાન કરી નીતરંત ઊભી તીર પર

કર મહીં દીજે તવ મૃદુ કરતલ