કંદમૂળ/સપનાંઓના જંકયાર્ડમાં

ઠેશ

સપનાંઓના જંકયાર્ડમાં

હું એક મોટા ઓરડામાં પુરાયેલી છું.
ઓરડાના એક ખૂણે
એક બારી ચીતરેલી છે
હું એ બારીમાંથી નીચે કૂદી પડું છું.
નીચે એક વિશાળ ચોગાન છે
જેની ચારે તરફ ઊંચી દીવાલો છે
પણ ચોગાનની વચાળે
એક ઊંચી નિસરણી મૂકેલી છે.
હું એ નિસરણી પર ચડું છું,
ચડ્યા કરું છું, ચડતી રહું છું.
હવે નીચે જોઉં છું તો
નથી કોઈ ચોગાન, નથી કોઈ ઓરડો,
કે નથી ખૂણામાં દોરેલી કોઈ બારી.
હવે મારી ચારે તરફ છે
હવામાં અધ્ધર લટકતી નિસરણીઓ.
                  * * *

આ અને આવાં કંઈ કેટલાંયે સપનાં
વહેલી સવારે અધૂરાં રહી જાય છે.
શું થતું હશે આવાં અડધાં-પડધાં સપનાંઓનું?
માનસિક ચેતનાઓના કોઈ વિશાળ સામૂહિક વમળમાં
ઘૂમરાતાં રહેતાં હશે અધૂરાં સપનાં
અને કદાચ એટલે જ હોતાં હશે, સપનાં આવાં અસંગત.
                  * * *
જહાજ પર ચડાવાયેલા
એક મસમોટા કન્ટેઇનરમાં
મારાં અને બીજાં કેટલાયે લોકોનાં સપનાં
ઠાંસી ઠાંસીને ભરેલાં છે.
એ કન્ટેઈનર ઊતરશે
ત્રીજા વિશ્ચના કોઈ દેશમાં,
વિશાળ રિસાઇકલિંગ યાર્ડમાં.
કોઈ નાનકડો, ગરીબ છોકરો
કમ્પ્યૂટરના ટુકડાઓ સાથે
ભેગાં કરશે તૂટેલાં સપનાં.
એ સળગાવશે કમ્પ્યૂટરના ટોક્સિક ટુકડા
અને તેની સાથે પીગળશે
સપનાંઓનાં જાનલેવા રસાયણો.
એ છોકરાની કુમળી આંગળીઓ પર ડાઘ પડશે
અને તેના શ્વાસમાં ભળશે
મારી લાગણીઓના રજકણો.
                  * * *
પહેલા વિશ્વના કોઈ નસીબદાર ઉપભોક્તાની જેમ
હું જોતી રહીશ સપનાં
અને મારાં વપરાયેલાં સપનાંઓની એક બજાર
સમાંતરે ભરાતી રહેશે
ત્રીજા વિશ્વના અજાણ્યા દેશોમાં.
એ સપનાં ફરી વેચાવા આવશે મારી પાસે
નવી સજાવટ અને વધુ સસ્તી કિંમત સાથે.
                  * * *
હવે હું સ્પષ્ટ જોઈ શકું છું મારા સપનામાં
એ નાનકડા બાળમજૂરનો ચહેરો.
તેની દાઝેલી આંખો અને હાથપગની કરમાયેલી ચામડી.
તે આવી રહ્યો છે મારી નજીક, વધુ નજીક.
એ રમી રહ્યો છે, મારી લાગણીઓ સાથે.
હું ચીસ પાડીને સફાળી જાગી ઊઠું છું
અને એમ, વધુ એક સપનું
રહી જાય છે અસંગત.