ગુજરાતી સાહિત્યકોશ ખંડ ૩/અનુક્રમ/દ/દરબારી કવિ

From Ekatra Wiki
Jump to navigation Jump to search
The printable version is no longer supported and may have rendering errors. Please update your browser bookmarks and please use the default browser print function instead.


દરબારી કવિ (Bard, Minstrel) : આ સંજ્ઞા તેના વિશાળ અર્થમાં રાજવી કુંટુંબની પ્રશંસા કરતી ગેયરચનાઓના કવિ ગાયક માટે વપરાય છે. મધ્યકાળમાં રાજકવિ તરીકે રાજાના દરબારમાં વ્યાવસાયિક ધોરણે કવિઓ કાવ્યસર્જન કરતા. ગુજરાતમાં ચારણો-બારોટો આ પ્રકારનું સ્તુતિકારનું કાર્ય કરતા. યુરોપમાં દરબારી કવિ એકસાથે કવિ, પ્રશસ્તિકાર અને વહીવંચાની કામગીરી બજાવતો; જ્યારે આપણે ત્યાં વહીવંચા કે વંશાવળી જાળવનાર બારોટોનો વર્ગ જુદો હતો. આ કવિઓ રાજદરબારમાં જાહેરમાં રાજકીય ઘટનાઓ પર આધારિત ગેયરચનાઓ રજૂ કરતા. તેમની રચનાઓમાં હકીકત અને કલ્પના કોઈ એક બિન્દુએ સેળભેળ થઈ જતી હોવાથી તેનું દસ્તાવેજી મૂલ્ય ઓછું સ્વીકારાયું છે. પ.ના.