ગુજરાતી સાહિત્યકોશ ખંડ ૩/અનુક્રમ/મ/મૃત રૂપક
મૃત રૂપક(Dead Metaphor) : ગુજરાતી ભાષામાં ‘મુખચંદ્ર’ ‘કમલનયન’ જેવા શબ્દ-પ્રયોગો એટલા સામાન્ય થઈ ગયા છે કે આપણે ઉપમેય અને ઉપમાન વચ્ચેના ભેદ અંગેની સંપ્રજ્ઞતા જાળવવાનું જ છોડી દીધું છે. આ પ્રકારના ભાષાપ્રયોગો મૃતરૂપકો કહેવાય. ભાષાનો ઇતિહાસ દર્શાવે છે કે મોટા ભાગના પ્રવર્તમાન શબ્દો, જેને આપણે વાચ્યાર્થમાં લઈએ છીએ તે દૂરના ભૂતકાળમાં રૂપકો હતા.
હ.ત્રિ.