યાત્રા/હંસા મારા
હરતાં ફરતાં રે તારી રઢ રહે રુદિયામાં,
જીવતરનો ગઢ તો ઠેકું ચપટીક વારમાં,
ઊંચાં તોરણ રે પેલાં આતમનાં આંબું,
પળ રે અરધીમાં પૂગું મુગતી દુવારમાં.
હંસા મારા રે, ચલ કે માનસનાં મોતી ચરવા,
હેમાળી ટૂંકો ટોચે સોનાં ઝગમગતાં;
મળતા મારગડે મીઠા ભેરુ ભડ વાયરા,
હીરક જ્યોતાળાં નયણાં આભે તગતગતાં.
હંસા મારા રે, આવું પાછું ના જોજે, બાપુ,
કોણ રે આવે ને કોણ પડતું કે પાછું;
ભલે ને ભાળે તું નિજને ઝાઝેરા સંઘમાં,
એકલ અટવાયે તો યે લાવીશ ના ઓછું.
લાંબા મારગડે હંસા, પાંખો થાકી જો ઝૂલે,
ઝંઝાની ઝપટે આંખે ભડકે અંગારા;
નવસેં નાડી જો તારી તૂટે વછૂટે તો યે,
અધુરાના કે’દી ઢૂંઢીશ ના રે આધારા.
વણ રે મોભે કે જેણે થંભાવ્યાં આભ સંધાં,
તારા આધાર તે જ બનશે તોતિંગા;
આંખોની અગની ઠારે આવી આફુડો એ તો,
અદ્ધર બાંધે છે મેઘાડંબર જે ધીંગા.
વણ રે ધાગે કે જેણે કોટિ બ્રહ્માંડ બાંધ્યાં,
નવસેં નાડી તે તારી કરશે બજરંગા,
જેણે આદિમાં તુજને ધાર્યો તે અંતકાળે,
અંતરિયાળે યે પડતી ઝીલશે જ ગંગા.
હંસા મારા રે, એટલે ઊડજે અણથંભ્યો આભે,
સમરથ ભોમીની જોડી એણે જો પાઠવી;
એની અણસારે નિરભે ઊડ્યો જા, હામી મારા,
ફુલડે ઉભરાશે કંટકવંતી ભવાટવી
નવેમ્બર, ૧૯૪૨