સંજુ વાળાનાં કાવ્યો/કબ્રસ્તાનમાં આંબલી
શહેરની વચ્ચોવચ્ચ
કહોને કે છાતી ઉપર જ લગભગ
કબ્રસ્તાન
ધબકે
માત્ર ડાઘુઓની નીરવ, ધીમી
છતાં ચોક્કસ લક્ષ્ય તરફની મક્કમ આવ-જાથી.
આમ તો, કોઈપણ શહેરમાં હોય છે એવું જ,
એક અર્થમાં રળિયામણું પણ કહી શકો.
મોટો કટાયેલો દરવાજો
કદીક હશે ઝેરી લીલા રંગનો
પણ આજે તો ભૂખરો
એટલે કે કબ્રસ્તાનને હોય છે એવો.
આડી અવળી પરંતુ લયબદ્ધ
નાની મોટી કબરો
જે નથી તેની રાહ જોતી
અને છે તેની પ્રતીતિ વિનાની.
આપણે મોટાભાગે ઓળખતાં જ હોઈએ
તેવાં વૃક્ષો
બાગ-બગીચામાં હોય છે એવાં
છતાં વિધાનના જોખમે કહી શકાય કે,
એક રાગ એવો જે અહીં વધુ વિલંબિત
આ બધાં સાથે ભળી ગયેલી
આંબલીઓ
ઘણી જ; લીલીછમ્મ અને હમણાં તો–
કાતરાથી ભરીભાદરી
ઝૂકેલી લથબથ ડાળો
આંટીએ ચડે એકબીજાની.
મને
અમારા ગોંદરાની આંબલીઓ યાદ આવી
કહેવાતું
ત્યાં તો ચુડેલનો વાસ
આછું અંધારું ઊતરે
પછી તો કોઈ ફરકે નહીં આસપાસ
પણ–
આ તો શહેરનાં નીતિ-નિયમથી ઝળાંહળાં
અજવાળાંનાં શાસનમાં ખડે પગે કતારબદ્ધ
એના કાતરાનો સ્વાદ પણ શરતી
સાવધાનીને અનુસરતો
ખાટ્ટો, મીઠ્ઠો, કડવો, તૂરો.
લાગે છે,
ઊંડાણે જઈ લંબાયાં હશે મૂળ
ચૂસાઈને ઊંચે ચડ્યો હશે,
અસ્થિઓમાં જીવતો સ્વભાવ
જે આવી બેઠો જીભના ટેરવે.