કોડિયાં/મૃત્યુનૃત્ય

મૃત્યુનૃત્ય


[પારિજાતક]
નીલ ઘટા પારિજાતકની,
          નીલ નીચે હરિયાળી ઝૂલ:
શ્વેત, રક્ત પારસ કોરીને,
          વનદેવીએ ગૂંથ્યાં ફૂલ:
          વ્યોમ વૃક્ષમાં તારા તગે,
          તિમિરઘટામાં જુગનુ ઝગે!
દિશાપારથી સમીર સવારી
          ભૈરવ-તાને વેણુ વાય;
બુલબુલ આવી ડાળે બેસે,
          પુષ્પ નાચતાં નીચે જાય:
          તરણાંખોળે તો ઝિલાય!
          અગમ અંક તારા બુઝાય!
          પ્રણયસ્પર્શનાં મીઠાં દુ:ખ,
          મૃત્યુમાંયે નૃત્ય અનુપ!

                   *

[લજ્જાવતી]
પ્રથમ પ્રભાતે ઉંમા નીસર્યાં,
          પ્રલય સુધી પૃથ્વીપટ ફર્યાં;
નવવધૂઓનાં નેનોમાંથી
          વ્રીડાના સુરમા સંઘર્યા.
          લજામણીના પાને પાને
          એ સુરમાનાં અંજન કર્યાં!
પાથિર્વ કોઈ સ્પર્શ થતાંમાં
          અકળામણનો વપુ સંકોચ;
જગતમાત્રનું માર્દવ ઓપી,
          સંધ્યાનો સાળુ સંકોર.
          જીવનમાં જે નૃત્ય કર્યું ના,
          મૃત્યુમાં એ અંગમરોડ!

                   *

          [શેવતી]
ઈસામસીના હૃદયકમળની
          કોમળતા ઉજ્જવળતા રૂપ,
શિવ-શંકરની લાડીલી શી
          પુષ્પ શેવતી: સમીર દૂત —
          હિમાલયેથી શિવ પાઠવતા
          ખરતા દળમાં મૃત્યુનૃત્ય!

                   *

          [કલહંસ]
સિંધુપારથી ઊડતા ઊડતા
          રમતે હૈયે, ધમતે શ્વાસ,
હંસરાજ હિમાળે આવે
          મરવા માનસસરવર પાસ:
          તાંડવ કરતા ઊડે આભ!
          શિવતાંડવના ગાજે પાદ!

22-9-’31