18,450
edits
મધ્યકાલીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા /પદ્માવતીની વાર્તા: Difference between revisions
મધ્યકાલીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા /પદ્માવતીની વાર્તા (view source)
Revision as of 08:56, 16 August 2021
, 08:56, 16 August 2021no edit summary
MeghaBhavsar (talk | contribs) (Created page with "{{SetTitle}} {{Heading|પદ્માવતીની વાર્તા|}} <poem> સમસ્યા—{{space}} નારી બોલી નેહશું, તમે છ...") |
MeghaBhavsar (talk | contribs) No edit summary |
||
| Line 6: | Line 6: | ||
:::::: પાંચ "પપા" પ્રિય પુરુષને, તેનાં કરો વખાણ. | :::::: પાંચ "પપા" પ્રિય પુરુષને, તેનાં કરો વખાણ. | ||
ઉત્તર—{{space}} પાન પાદ્ય ને પદ્મણી, પરિમળ ને પોશાગ; | ઉત્તર—{{space}} પાન પાદ્ય ને પદ્મણી, પરિમળ ને પોશાગ; | ||
:::::: પાંચે પ્યારા પુરુષને, વળી પૂછ સદ્ભાગ. | |||
સ—{{space}} ધન ધન તારી સૂઝને, ધન ધન રાજકુમાર; | સ—{{space}} ધન ધન તારી સૂઝને, ધન ધન રાજકુમાર; | ||
:::::: પાંચ "ક" વાલા કામની, એહ હવે ઊચ્ચાર. | |||
ઉ—{{space}} કાજળ કંકુ કંચવો, વળી કસુંબો કંત; | ઉ—{{space}} કાજળ કંકુ કંચવો, વળી કસુંબો કંત; | ||
:::::: પાંચ "કકા" નથી તુજ કને, તે તું કહી દેખાડ્ય. | |||
સ—{{space}} જાુગતું બોલ્યા જાણીતા, લાગી મનશું રાડ્ય; | સ—{{space}} જાુગતું બોલ્યા જાણીતા, લાગી મનશું રાડ્ય; | ||
:::::: પાંચ "કકા" નથી તુજ કને, તે તું કહી દેખાડ્ય. | |||
ઉ— કુડ કપટ કુલક્ષણો, કુડી જાત કુનારી; | ઉ—{{space}} કુડ કપટ કુલક્ષણો, કુડી જાત કુનારી; | ||
:::::: એ પાંચે નથી મુજ કને, સાંભળ રાજકુમારિ. | |||
સ— કહો છો છૈયે એકલા, તમ સાથે છે સાત; | સ—{{space}} કહો છો છૈયે એકલા, તમ સાથે છે સાત; | ||
:::::: પ્રગટ દેખું છું તમ કને, તે કહો સાચી વાત. | |||
ઉ— તીર તરકસ તરવારને, ભાલો ને તોખાર; | ઉ—{{space}} તીર તરકસ તરવારને, ભાલો ને તોખાર; | ||
:::::: ઢાલ અને વળી ચાબકો, સાત સાથી છે સાર. | |||
સ— જે મધે ગંગા વસે, જટા ધરાવે શીશ; | સ—{{space}} જે મધે ગંગા વસે, જટા ધરાવે શીશ; | ||
:::::: નેત્ર ત્રણ તે કોહો મુને, નહીં ઉમિયાપતિ ઈશ. | |||
ઉ— વિશ્વામિત્રે સૃષ્ટિ સજી, કરે રૂડાં તે કામ; | ઉ—{{space}} વિશ્વામિત્રે સૃષ્ટિ સજી, કરે રૂડાં તે કામ; | ||
:::::: શામા તેં સમશ્યા કહી,‘શ્રીફળ’ તેનું નામ. | |||
સ— એક નરે નરને ગળ્યો, એ સરવેને શોભાવંત; | સ—{{space}} એક નરે નરને ગળ્યો, એ સરવેને શોભાવંત; | ||
:::::: અધિપતિ અંગે અડ્યો, કો ચિત વિચારી ચંત. | |||
ઉ— પગ વિનાનો પરવરે, નર બહુ રાખે નેહ; | ઉ—{{space}} પગ વિનાનો પરવરે, નર બહુ રાખે નેહ; | ||
:::::: ઉજ્જળ અંગે ઓપતો, ‘જામો’ કહીએ તેહ. | |||
સ— પંખી ઊડે જીવ વિના, બેસે જેની ડાળ; | સ—{{space}} પંખી ઊડે જીવ વિના, બેસે જેની ડાળ; | ||
:::::: મૃત્યુ પામડે દેખતાં, કહો મુજને ભૂપાળ. | |||
ઉ— કુંવર કહે સુણ કામની, સૌ હું સમજ્યો એહ; | ઉ—{{space}} કુંવર કહે સુણ કામની, સૌ હું સમજ્યો એહ; | ||
:::::: સમસ્યામાં સમઝાવિયો, ‘તીર’ કહીને તેહ. | |||
સ— ઉત્તમ કુળથી ઉપની, તાતતણો જે તાત; | સ—{{space}} ઉત્તમ કુળથી ઉપની, તાતતણો જે તાત; | ||
:::::: તે સાથે વિવા કર્યો, સમજો સજ્જન વાત. | |||
ઉ— મહીપતિ કહે સુણ માનિની, ઉત્તર આપું એહ, | ઉ—{{space}} મહીપતિ કહે સુણ માનિની, ઉત્તર આપું એહ, | ||
:::::: એ સમસ્યા હું સમઝિયો, ‘તક્ર’ કહી જે તેહ. | |||
સ— શિર ઉપર ગંગા વસે, કોટે રૂંઢની માળ; | સ—{{space}} શિર ઉપર ગંગા વસે, કોટે રૂંઢની માળ; | ||
:::::: વૃષભ વાહન કોણ કરે, શિવ વિણ કોણ ભૂપાળ? | |||
ઉ— એક ભરે એક ઠાલવે, નિત નિત નીરશું નેહ; | ઉ—{{space}} એક ભરે એક ઠાલવે, નિત નિત નીરશું નેહ; | ||
:::::: દિન દિન ફરતું દાખવે, રેંટ ચક્રનુ જેહ. | |||
સ— એક નર અક્ષર ત્રણનો, અણીઆળું અતિરૂપ; | સ—{{space}} એક નર અક્ષર ત્રણનો, અણીઆળું અતિરૂપ; | ||
:::::: દુશ્મન જેથી ગાંજીયે, ઉત્તર આપો ભૂપ. | |||
ઉ— કાયરને શૂરો કરે, શુરાનો આધાર; | ઉ—{{space}} કાયરને શૂરો કરે, શુરાનો આધાર; | ||
:::::: રઢિયાળો રીઝે ઘણું, કામની તેહ ‘કટાર.’ | |||
સ— અણિયાળી અતિ વાંકડી, ભમરાળી ભરપૂર; | સ—{{space}} અણિયાળી અતિ વાંકડી, ભમરાળી ભરપૂર; | ||
:::::: નારિ વિના નર જાણિયે, નર નારીનું રૂપ. | |||
ઉ— મુખનું મંડન પુરુષને, અધિક વહે છે ઊંચ; | ઉ—{{space}} મુખનું મંડન પુરુષને, અધિક વહે છે ઊંચ; | ||
:::::: માન વધારણ મરદનું, માનુની તે તો ‘મુછ.’ | |||
સ— કો રૂડો કોડામણો, તેજોમય નર કોય; | સ—{{space}} કો રૂડો કોડામણો, તેજોમય નર કોય; | ||
:::::: તાલેવંત પાસે વસે, તેના ઘરમાં હોય. | |||
ઉ— જે વણખેતી નીપજે, નહીં પાન નહીં ફૂલ, | ઉ—{{space}} જે વણખેતી નીપજે, નહીં પાન નહીં ફૂલ, | ||
:::::: માનસરોવર માનુની, મોતી મોંઘે મૂલ. | |||
સ— નામ એક પણ ન બહુ, કામની એક બે કંથ; | સ—{{space}} નામ એક પણ ન બહુ, કામની એક બે કંથ; | ||
:::::: આયુષ્ય બેનું સરીખડું, ચતુર વિચારો ચંત. | |||
ઉ— ઇંદ્ર વાહનથી ઉપજે, નારી દસને વીશ; | ઉ—{{space}} ઇંદ્ર વાહનથી ઉપજે, નારી દસને વીશ; | ||
:::::: બે કર શોભે કામની, પરમેશ્વર પૂજીશ. | |||
::::::: ચોપાઈ | ::::::: ચોપાઈ | ||