26,604
edits
KhyatiJoshi (talk | contribs) (Created page with "{{SetTitle}} {{Heading|હિમસાગરના બાળ|}} {{Poem2Open}} “ડાઉ...ઉ ! ડા...ઉ..ઉ !” એવા લાંબા લાંબા અ...") |
KhyatiJoshi (talk | contribs) No edit summary |
||
(3 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 225: | Line 225: | ||
એટલું કહીને એણે પોતાની નવી-જૂની બન્ને ઓરતોને લલાટે લલાટ અડકાવી છેલ્લો પ્યાર દીધો: છેલ્લા બોલ કીધા કે – | એટલું કહીને એણે પોતાની નવી-જૂની બન્ને ઓરતોને લલાટે લલાટ અડકાવી છેલ્લો પ્યાર દીધો: છેલ્લા બોલ કીધા કે – | ||
“બેઉ જણીઓ માલાને સુખી કરજો : માલાનાં બચ્ચાં ઉછેરજો, ને માલાનાં પગરખાં સાંધજો. હું રજા લઉં છું.” | “બેઉ જણીઓ માલાને સુખી કરજો : માલાનાં બચ્ચાં ઉછેરજો, ને માલાનાં પગરખાં સાંધજો. હું રજા લઉં છું.” | ||
[૮] | |||
<center>'''[૮]'''</center> | |||
બરફનાં ઝાપટાં ઝીંકાઈ ઝીંકાઈને દટ્ટણપટ્ટણ કરે છે. માલો અને એનો નાનેરો ભાઈ ચામડાંની કુંચલીઓ ઓઢીને કુત્તા-ગાડી હાંકતાં હાંકતાં વગડામાં જાનવરોને ઝાલવાના જાળ-ફાંસલા ગોઠવેલા છે તેની તપાસે નીકળેલ છે. | બરફનાં ઝાપટાં ઝીંકાઈ ઝીંકાઈને દટ્ટણપટ્ટણ કરે છે. માલો અને એનો નાનેરો ભાઈ ચામડાંની કુંચલીઓ ઓઢીને કુત્તા-ગાડી હાંકતાં હાંકતાં વગડામાં જાનવરોને ઝાલવાના જાળ-ફાંસલા ગોઠવેલા છે તેની તપાસે નીકળેલ છે. | ||
“આ કોણ દફનાયું વળી ? કહેતો માલો થંભ્યો. નજીકમાં એક કુત્તાગાડી બરફનાં દાટણમાં ઊંચી દટાયેલી પડી હતી. કુત્તા-ગાડી ઊભી રાખીને બેઉ ભાઈઓ ત્યાં ગયા; બરફનાં ઢેફાં ઉખેડી ઉખેડીને દટાયેલાં માણસોનાં મુરદાં ખુલ્લાં કર્યા. | “આ કોણ દફનાયું વળી ? કહેતો માલો થંભ્યો. નજીકમાં એક કુત્તાગાડી બરફનાં દાટણમાં ઊંચી દટાયેલી પડી હતી. કુત્તા-ગાડી ઊભી રાખીને બેઉ ભાઈઓ ત્યાં ગયા; બરફનાં ઢેફાં ઉખેડી ઉખેડીને દટાયેલાં માણસોનાં મુરદાં ખુલ્લાં કર્યા. | ||
Line 235: | Line 239: | ||
બેઉ જણાએ મહેનત કરીને અને મૂર્છિત શરીરોને કુત્તા-ગાડીમાં ચડાવ્યાં; ગાડી પાછી ગામ ભણી લીધી. | બેઉ જણાએ મહેનત કરીને અને મૂર્છિત શરીરોને કુત્તા-ગાડીમાં ચડાવ્યાં; ગાડી પાછી ગામ ભણી લીધી. | ||
ગામલોકોએ દોટાદોટ આવી પહોંચી બેઉ શરીરોને માલાના કૂબામાં લીધાં. માલાની બન્ને ઓરતો એ બેહોશ મહેમાનોની શરીરોને મર્દન,શેક વગેરે ગરમી આપનારા ઉપચારોમાં લાગી ગઈ. | ગામલોકોએ દોટાદોટ આવી પહોંચી બેઉ શરીરોને માલાના કૂબામાં લીધાં. માલાની બન્ને ઓરતો એ બેહોશ મહેમાનોની શરીરોને મર્દન,શેક વગેરે ગરમી આપનારા ઉપચારોમાં લાગી ગઈ. | ||
[૯] | |||
<center>'''[૯]'''</center> | |||
બીજે દિવસે પરોણા શુદ્ધિમાં આવીને બેઠા હતા. માલાની બરઉ ઓરતો ગરમાગરમ શેકેલ માંસના ટુકડાને જીભ વડે ચાટી ચાટી ઠંડા કરતી મહેમાનોને ખવરાવી રહી હતી. | બીજે દિવસે પરોણા શુદ્ધિમાં આવીને બેઠા હતા. માલાની બરઉ ઓરતો ગરમાગરમ શેકેલ માંસના ટુકડાને જીભ વડે ચાટી ચાટી ઠંડા કરતી મહેમાનોને ખવરાવી રહી હતી. | ||
માલો કરડી મુખમુદ્રા ધારણ કરી બાજુમાં બેઠો બેઠો છુરી ઘસતો હતો. | માલો કરડી મુખમુદ્રા ધારણ કરી બાજુમાં બેઠો બેઠો છુરી ઘસતો હતો. | ||
Line 250: | Line 258: | ||
ગોરાની આ ભાંગીતૂટી દેશી બોલીને સમજેલ માલો થોડી વાર તાકી રહ્યો. વાણી માત્ર હંમેશાં દિલમાંથી જ વહે છે એવું એનું કુદરતી શિક્ષણ હતું. મહાસાગરે, પહાડોએ આસમાને અને પશુપક્ષીઓએ એને આ એક જ વસ્તુ કહ્યા કરી હતી : કે વાચા લાગણીમાંથી જ ઊઠે છે : વાચા સત્યની જ પુત્રી છે : માનવીને જબાન એક જ છે. | ગોરાની આ ભાંગીતૂટી દેશી બોલીને સમજેલ માલો થોડી વાર તાકી રહ્યો. વાણી માત્ર હંમેશાં દિલમાંથી જ વહે છે એવું એનું કુદરતી શિક્ષણ હતું. મહાસાગરે, પહાડોએ આસમાને અને પશુપક્ષીઓએ એને આ એક જ વસ્તુ કહ્યા કરી હતી : કે વાચા લાગણીમાંથી જ ઊઠે છે : વાચા સત્યની જ પુત્રી છે : માનવીને જબાન એક જ છે. | ||
‘માત્ર ખરાબ ગોરા જ એવું કરે છે' એ શબ્દોએ માલાના ધિક્કારમય અંધારિયા હૃદયમાં દીવો ચેતાવ્યો. એ હતો ઈતબારનો અને માનવપ્રેમનો દીવો. ઘેર આવેલા પરોણી પ્રત્યેની જે ધિક્કારવૃત્તિ આજે જીવનમાં પહેલી જ વાર માલાને કોઈ લાય બળતી રોમવેદના જેવી થઈ પડી હતી. તેમાંથી જાણે એને ઓચિંતો કરાર વળ્યો. થીજી ગયેલા જળપ્રવાહ જેવું એનું હાસ્ય મોકળું થયું. ઊભરાતા બંધુભાવે એણે બેઉ ગોરાઓના હાથ પોતાના પંજામાં ચાંપી ચાંપી લગભગ હાડકાં ચગદી નાખ્યાં. અનોખું હાસ્ય ઢોળીને એણે આ ‘સારા ગોરાઓ'ની સરભરા કરી. | ‘માત્ર ખરાબ ગોરા જ એવું કરે છે' એ શબ્દોએ માલાના ધિક્કારમય અંધારિયા હૃદયમાં દીવો ચેતાવ્યો. એ હતો ઈતબારનો અને માનવપ્રેમનો દીવો. ઘેર આવેલા પરોણી પ્રત્યેની જે ધિક્કારવૃત્તિ આજે જીવનમાં પહેલી જ વાર માલાને કોઈ લાય બળતી રોમવેદના જેવી થઈ પડી હતી. તેમાંથી જાણે એને ઓચિંતો કરાર વળ્યો. થીજી ગયેલા જળપ્રવાહ જેવું એનું હાસ્ય મોકળું થયું. ઊભરાતા બંધુભાવે એણે બેઉ ગોરાઓના હાથ પોતાના પંજામાં ચાંપી ચાંપી લગભગ હાડકાં ચગદી નાખ્યાં. અનોખું હાસ્ય ઢોળીને એણે આ ‘સારા ગોરાઓ'ની સરભરા કરી. | ||
[૧૦] | |||
<center>[૧૦]</center> | |||
ગોરાએ કહ્યું: “જો ભાઈ ! મારું નામ હનઃ આનું નામ ટોમ. તારું નામ શું ?” | ગોરાએ કહ્યું: “જો ભાઈ ! મારું નામ હનઃ આનું નામ ટોમ. તારું નામ શું ?” | ||
“કીરપીક !” માલાએ હસીને નામ કહ્યું. | “કીરપીક !” માલાએ હસીને નામ કહ્યું. | ||
Line 267: | Line 279: | ||
“માલો | આપણો જેને હાથ કરવા આવેલ છીએ એ જ આ માલો ?” | “માલો | આપણો જેને હાથ કરવા આવેલ છીએ એ જ આ માલો ?” | ||
કાણિયાએ ભયાનક રીતે ડોકું ધુણાવ્યું, | કાણિયાએ ભયાનક રીતે ડોકું ધુણાવ્યું, | ||
[૧૧] | |||
<center>[૧૧]</center> | |||
કાણિયા દુભાષિયાની મારફત ગોરાની તથા માલાની વછ્છે આ પ્રમાણે વાતચીત ચાલી : | કાણિયા દુભાષિયાની મારફત ગોરાની તથા માલાની વછ્છે આ પ્રમાણે વાતચીત ચાલી : | ||
“તેં છ મહિના ઉપર એક જહાજના સોદાગરને જાનથી મારેલો ખરો ?” | “તેં છ મહિના ઉપર એક જહાજના સોદાગરને જાનથી મારેલો ખરો ?” | ||
Line 290: | Line 306: | ||
"ઈવા ! માલો ગિયો છે ત્યાંથી પાછો આવ્યા વિના કે'દી રિયો છે? એટલો ઈતબાર શું રહેતો નથી, ગાંડી ? | "ઈવા ! માલો ગિયો છે ત્યાંથી પાછો આવ્યા વિના કે'દી રિયો છે? એટલો ઈતબાર શું રહેતો નથી, ગાંડી ? | ||
તૈયાર ઊભેલી કુત્તા-ગાડીમાં બાપુ સાથે જવા માટે ચડી બેસતાં નાનાં બચ્ચાંને ત્રણ વાર ઉતારી નાખી માલાએ રાશ હાથમાં લીધી; કુત્તાને ડચકાર્યા. | તૈયાર ઊભેલી કુત્તા-ગાડીમાં બાપુ સાથે જવા માટે ચડી બેસતાં નાનાં બચ્ચાંને ત્રણ વાર ઉતારી નાખી માલાએ રાશ હાથમાં લીધી; કુત્તાને ડચકાર્યા. | ||
[૧૨] | |||
<center>'''[૧૨]'''</center> | |||
છ મહિના ઉપર જ્યાં ગોરાનું જહાજ નાંગરીને એના કાળા ઓછાયા પાડી ગયું હતું, તે જ જગ્યાએ લાકડાની લાઈનબંધ કોટડીઓ ઊભી થઈ હતી; ઉપર વાવટો ઊડતો હતો. રાઈફલો, કારતૂસના પટ્ટાઓ, ચકચકિત ચાંદ-ચગદાં, ખાખી લેબાસ, પરેડ, પહેરેગીર, ઘોડેસવારી ઈત્યાદિ ચિહ્નો કોઈક નવા સ્થપાયેલા લશ્કરી મામલાનો ખ્યાલ કરાવી રહ્યાં હતાં. બ્યૂગલ બજતું, ઘોડા ડાબલા પછડાતા. ગોરા સોલ્જરો લશ્કરી સલામો ભરતા ને સલામો ઝીલતા. સ્થળે સ્થળે ત્રણ અક્ષરો અંકિત હતા : ‘સી. એમ. પી.’ અર્થાત 'કેનેડિયન માઉન્ટેડ પોલીસ'. બરફ-પ્રદેશની છેલ્લી સરહદ ઉપર માલાના નવા દોસ્તોએ નવેસર ઊભું કરેલું આ લશ્કરી થાણું હતું. | છ મહિના ઉપર જ્યાં ગોરાનું જહાજ નાંગરીને એના કાળા ઓછાયા પાડી ગયું હતું, તે જ જગ્યાએ લાકડાની લાઈનબંધ કોટડીઓ ઊભી થઈ હતી; ઉપર વાવટો ઊડતો હતો. રાઈફલો, કારતૂસના પટ્ટાઓ, ચકચકિત ચાંદ-ચગદાં, ખાખી લેબાસ, પરેડ, પહેરેગીર, ઘોડેસવારી ઈત્યાદિ ચિહ્નો કોઈક નવા સ્થપાયેલા લશ્કરી મામલાનો ખ્યાલ કરાવી રહ્યાં હતાં. બ્યૂગલ બજતું, ઘોડા ડાબલા પછડાતા. ગોરા સોલ્જરો લશ્કરી સલામો ભરતા ને સલામો ઝીલતા. સ્થળે સ્થળે ત્રણ અક્ષરો અંકિત હતા : ‘સી. એમ. પી.’ અર્થાત 'કેનેડિયન માઉન્ટેડ પોલીસ'. બરફ-પ્રદેશની છેલ્લી સરહદ ઉપર માલાના નવા દોસ્તોએ નવેસર ઊભું કરેલું આ લશ્કરી થાણું હતું. | ||
અહીં માલો અમનચમન ઉડાવી રહ્યો છે. પાંઉ, રોટી, ઈંડાં, મુરબ્બા અને પુડિંગ--તરકારીની વાનીઓ જમે છે. દિવસ બધો શિકારે નીકળી પડે છે. ગોરાઓની બંદૂકો વડે નિશાન લેતાં એને આવડી ગયું છે. | અહીં માલો અમનચમન ઉડાવી રહ્યો છે. પાંઉ, રોટી, ઈંડાં, મુરબ્બા અને પુડિંગ--તરકારીની વાનીઓ જમે છે. દિવસ બધો શિકારે નીકળી પડે છે. ગોરાઓની બંદૂકો વડે નિશાન લેતાં એને આવડી ગયું છે. | ||
Line 338: | Line 358: | ||
“ફાંસી !!! ફાંસી શું ?” | “ફાંસી !!! ફાંસી શું ?” | ||
“તારા ગળાને ફરતું દોરડું વીંટાળશે, તને ઊંચે લટકાવશે; તારા માથામાં નીંદર ભરી દેશે.” | “તારા ગળાને ફરતું દોરડું વીંટાળશે, તને ઊંચે લટકાવશે; તારા માથામાં નીંદર ભરી દેશે.” | ||
[૧૪] | |||
<center>'''[૧૪]''' </center> | |||
દુભાષિયો ગયો ને ગોરા ભાઈબંધો દાખલ થયા. ભાઈબંધ હન માલાની પાસે ગયો; લટકતી હાથકડી માલાના એક કાંડામાં પહેરાવવા લાગ્યો. | દુભાષિયો ગયો ને ગોરા ભાઈબંધો દાખલ થયા. ભાઈબંધ હન માલાની પાસે ગયો; લટકતી હાથકડી માલાના એક કાંડામાં પહેરાવવા લાગ્યો. | ||
માલો જાગતો હતો; શાંતિથી હાથકડી પહેરી રહ્યો હતો. એ ફક્ત એટલું જ બોલ્યો : “માનવીએ જબાન દીધી હતી તે ભૂલી ગયાં, માનવી ?” | માલો જાગતો હતો; શાંતિથી હાથકડી પહેરી રહ્યો હતો. એ ફક્ત એટલું જ બોલ્યો : “માનવીએ જબાન દીધી હતી તે ભૂલી ગયાં, માનવી ?” | ||
Line 365: | Line 389: | ||
લાય બળતો એ ઊઠ્યો. બહાર નીકળ્યો. કપડાં પહેર્યાં. પાંચેક બંદૂકો પડી હતી તેમાંથી પહેલી જે હાથમાં આવી તે ઉઠાવી. કારતૂસોનો પટો ઉપાડ્યો. | લાય બળતો એ ઊઠ્યો. બહાર નીકળ્યો. કપડાં પહેર્યાં. પાંચેક બંદૂકો પડી હતી તેમાંથી પહેલી જે હાથમાં આવી તે ઉઠાવી. કારતૂસોનો પટો ઉપાડ્યો. | ||
પોતાની કુત્તા-ગાડી જોડીને એ પલાયન થયો. | પોતાની કુત્તા-ગાડી જોડીને એ પલાયન થયો. | ||
[૧૫] | |||
<center>'''[૧૫]''' </center> | |||
મોત ભયાનક છે. દગલબાજી અને મોત બેઉ ભેળાં થાય છે ત્યારે એની ભયાનકતા વર્ણવી નથી શકાતી : દિલની અંદર અનુભવવાની જ એ વાત છે. | મોત ભયાનક છે. દગલબાજી અને મોત બેઉ ભેળાં થાય છે ત્યારે એની ભયાનકતા વર્ણવી નથી શકાતી : દિલની અંદર અનુભવવાની જ એ વાત છે. | ||
માલાની તૂટું તૂટું થઈ રહેલી નસોએ રાતભર બરફના ડુંગરા ખૂંદ્યા. પલવાર પણ અટકવાનું નહોતું. મૃત્યુ એનું પગેરું લઈને પાછળ પાછળ ચાલ્યું આવતું હતું. | માલાની તૂટું તૂટું થઈ રહેલી નસોએ રાતભર બરફના ડુંગરા ખૂંદ્યા. પલવાર પણ અટકવાનું નહોતું. મૃત્યુ એનું પગેરું લઈને પાછળ પાછળ ચાલ્યું આવતું હતું. | ||
Line 380: | Line 408: | ||
આઠમે દિવસે માલો એકલો જ રહ્યો. એનું ક્લેવર એક ઠેકાણે ઢળી પડ્યું. | આઠમે દિવસે માલો એકલો જ રહ્યો. એનું ક્લેવર એક ઠેકાણે ઢળી પડ્યું. | ||
વછેરા ઘોડા જેવડો એક કદાવર વરુ શિકાર શોધવા નીકળ્યો છે. માલાના તૂટી પડેલા દેહ પર એણે વડછકું નાખ્યું. | વછેરા ઘોડા જેવડો એક કદાવર વરુ શિકાર શોધવા નીકળ્યો છે. માલાના તૂટી પડેલા દેહ પર એણે વડછકું નાખ્યું. | ||
મૃતપ્રાયઃ માલાએ ઝનૂની વરુની જોડે બાથંબાથ | મૃતપ્રાયઃ માલાએ ઝનૂની વરુની જોડે બાથંબાથ યુદ્ધ માંડ્યું. હથિયાર વગર મુક્કે મુક્કે એણે દુશ્મન સામે ટક્કર ઝીલી. | ||
<center>'''*'''</center> | |||
બીજે દિવસે માલાના જ ગામડાના એક જાતભાઈએ ત્યાં ભટકતાં ભટકતાં ઓચિંતા એક વરુને અને માનવીને પડેલા જોયા : વરુ ખલાસ થયું હતું; માનવીના મોં પર જખમોનું ઢાંકણ થઈ ગયેલું હતું. | |||
માંડ માંડ ઓળખાયો: “આ તો માલો ! વરુએ ચૂંથી નાખ્યો છે; પણ થોડો થોડો જીવ છે હજુ.” | |||
કુત્તા ગાડીમાં નાખીને ગામડે લઈ ગયા. | |||
<center>'''[૧૬]''' </center> | |||
એના લોહીલોહાણ ચહેરા ઉપર ઈવાની અને જૂનીની અશ્રુધારાઓ રેડાઈ; ચુંબનોના મલમપટા થયા. બન્ને ઓરતોની ધીરી ધીરી ફૂંકે, ‘માલા ! માલા !’ એવા આર્તશબ્દોએ અને આંખોમાં આંસુની ધારા છતાં જૂનીના ખી-ખી-ખી-ખી હાસ્ય-સ્વરે આ સૂતેલા શિકારીને જાગૃત કર્યો : આંખોમાં દીવડા પેટાયા. ધીરું ધારું હસીને માલાએ પોતાના દેહ પર ઝળુંબેલી ઈવાને કહ્યું : “માનવીને જરા વધુ રોકાણ થઈ ગયું, ખરું !” | |||
“ગામને બહુ વપત પડી, માલા !” | |||
“શું કરું ! જરા વધુ રોકી પાડ્યો ભાઈબંધોએ. એ તો નીકળવા જ ક્યાં દેતા હતા ? ખેર ! આખરે તમારી બાથમાં પહોંચી ગયો ને ! હવે તો — હવે તો આજની રાત વિસામો મળી જશે. એટલે સવારે માલો દોટ કાઢશે શિકાર ગોતવા. આજની એક જ રાતનો આરામ મળી જાય ને, ઈવા, એટલે બસ !” | |||
નાનાં બચ્ચાં બાપની છાતી પર બેસીને ગેલ કરવા લાગ્યાં. | |||
સંધ્યા નમતી આવે છે, તેમ તેમ વગડાના બરફ ઉપર કુત્તા ગાડીના પછડાટ સંભળાય છે. | |||
આખરે કત્તાઓના ‘ડાઉ, ડાઉ’ – સ્વરો પણ કાને પડ્યા. | |||
“ઈવા ! જૂની !” માલાએ ઝીણી નજરે નિહાળીને જણાવ્યું : “ગોરા ભાઈબંધો પાછા પોગી ગયા.” | |||
“માલાને પાછો લઈ જાવા ?” | |||
“હા, ને નહિ તો બંદૂકે માલાના માથામાં નીંદર ભરી દેવા : આવી પોગ્યા !” | |||
માલો હસ્યો. | |||
“સબૂર, મૈયા !” પોતાના ભાઈને એ ચાલ્યા આવતા બંદૂકદાર શત્રુઓ સામે તીર ચડાવતો રોકીને માલાએ શાંતિથી કહ્યું, “તારા તીરને સાબરના ધણ સારુ સાચવી રાખ, ભાઈ ! ગામલોકોને ભૂખ્યાં સુવાડતો નહિ કદી. માલો તો શિકારીને શોભે તેવા જ મોતની ભેટ કરવા ચાલી નીકળે છે. કેમ કે હું જીવતો રહીશ ત્યાં સુધી ગોરાઓ આપણા આખા ગામનો દાટ વાળી દેશે. એની કને બંદૂકો-કારતૂસોનો પાર નથી.” | |||
એમ કહીને એણે નાનાં બાળને હૈયા પર ઊંચકી લઈ બચીઓ ભરી, દુવા દીધી : “જલદી જુવાન બની જઈ તીર-ભાલાં નાખતાં થઈ જાઓ, મારાં બચ્ચાંઓ !” | |||
પછી એ જૂની તરફ ફર્યો; ચુંબન લીધું : “જૂની ! બાળકોને સાચવીને મોટાં કરજે, હો! તેં ઘણી ચાકરી કરી છે. માનવીની.” | |||
દડ દડ આંસુ ખેરતી જૂની હસી : ખી-ખી-ખી-ખી ! | |||
છેલ્લો વારો ઈવાને ભેટવાનો હતો. ઈવાના સુડોળ મુખને હડપચીથી ઊંચી કરી, એની આંખોની ભીનાશમાં માલો પોતાના આત્માને ઝબકોળી રહ્યો. એ આટલું જ બોલ્યો : “માનવી માનવીને વીસરી શકશે નહિ.” | |||
સહુ સૂનસાન ઊભાં થઈ રહ્યાં. ધરતી પર માલાના બૂટ ચમચમતાં ગયાં. | |||
સહુને જાણ હતી કે માલો ક્યાં જતો હતો. | |||
<center>'''[૧૭]''' </center> | |||
સામે જ સાગર લાંબી નીંદરમાંથી સળવળતો હતો. એની ફરસબંધી તૂટી રહી હતી. થીજેલાં નીર બંધનમુક્ત બની રહ્યાં હતાં. ન સંભળાય તેવા કોઈ ઘણના ઘાએ ઘાએ બરફના પહાડો ભેદાતા હતા. પાતાળ પોતાનું મોં ફાડી ફાડીને શ્વેત હિમગિરિઓને હોઈયાં કરતું હતું. દરિયાઈ ધરતીકંપ ચાલી રહ્યો હતો. રસાતલ ઉલેચાતું હતું જાણે. | |||
એ કાળ-ઘમસાણની દિશામાં માલાએ પગલાં માંડ્યાં. પાણીના જાગી ઊઠેલ ધોધ એને સાદ પાડતા હતા. | |||
પછવાડે ચીસ પડી : “મા…લા ! મા…લા ! ઘડી વાર ! ઘડી વાર !” | |||
ઈવા દોટ દેતી આવી પહોંચી. | |||
માલો ઊભો રહ્યો : “કેમ ?” | |||
“માલા ! મોટી નીંદરમાંય માનવીનાં કલેવરની સોડ ઈવાને મીઠી લાગશે. ઈવાને એકલી ન મેલીશ.” | |||
“ચાલો ત્યારે, ઈવા !” | |||
બેઉ ચાલ્યાં. દરિયો તૂટે ત્યારે પશુપંખી પણ ભાગે છે. આ બે માનવીઓ એ વિરાટનાં જડબાંમાં હોમાવા સામે હૈયે ચાલ્યાં જાય છે. | |||
ખડકો પછી ખડકો કુદાવતાં જાય છે. થોડાંક ડગલાં – અને દરિયાના ઘમસાણમાં : જ્યાંથી પાછા ફરવાનું રહેશે નહિ. | |||
પછવાડે ફરી વાર કોઈકના હાકલા થયા : “માલા ! ડોન્ટ ગો ! માલા ! સ્ટોપ ! સ્ટોપ !” (માલા ! જાઈશ મા ! માલા ! થોભ ! થોભી જા !) | |||
યુગલ ઊભું રહ્યું : પાછળ દૃષ્ટિ કરી. | |||
બેઉ જૂના ગોરા ભાઈબંધો દોડ્યા આવે છે. હાથમાં બંદૂકો છે. સાદ પાડે છે : “માલા ! પાછો વળ ! પાછો વળ !” | |||
હસીને યુગલ આગળ ચાલે છે. સમુદ્રની શ્વેત ભીષણ આરામગાહ યુગલને સાદ દઈ રહી છે. | |||
તરતી બરફ-શિલાઓ ઉપર પગ દેતાં દેતાં બેઉ આગળ ચાલ્યાં : આગળ ને આગળ. કદમ ઉપાડે છે ત્યાં જ એ પછવાડેનો બરફ ફાટીને પાતાળનાં દ્વાર ઉઘાડે છે : હ…ડુ…ડ…ડુ ! બરફના મોટા પહાડો ગરક થાય છે. | |||
ગોરાઓની બૂમ પડી: “માલા ! ખડો રહે, ખડો રહો, નહિ તો હમણાં ઠાર થયો જાણજે !” | |||
એવા હાકલા સાંભળીને યુગલ ફરી પાછું ઊભું રહે છે : માલો પછવાડે જુવે છે : ગોરા ભાઈબંધની બંદૂક એના ઉપર નિશાન લેતી દેખાય છે. | |||
ઈવાને ખભે હાથ ઠેરવી માલો છાતી ધરી બંદૂકોની તાક સામે ઊભો રહે છે : હસે છે. | |||
ગોરાના હાથમાં બંદૂક થંભી રહી; થોડો ન ચાંપી શકાયો. એણે પોતાના જોડીદારને કહ્યું : “નહિ ફોડી શકાય. મારા હાથ નથી ચાલતા. માલો હસે છે.” | |||
યુગલ ઠેક્યું; પાણીમાં ઘસડાતા જતા એક બરફ-ડુંગર ઉપર ચડી ગયું. | |||
તરતો પહાડ ચાલ્યો જાય છે. થોડે દૂર જ અતલ નીરની ઘૂમરીઓ ફરી રહી છે. હમણાં જ આ તરતો તરતો તણાયે જતો પહાડ ત્યાં પહોંચીને રસાતલમાં સમાઈ જવાનો છે. | |||
“ગુડ બાય ! ગુડ લક, માલા ! (સલામ, માલા !)” કિનારેથી બંદૂકવાળાઓની બૂમ પડી. | |||
કાળના શિખર પરથી માલાએ સામી શાંતિભરી સલામ કરી. | |||
ઈવાનાં નેત્રો માલાના મોં સામે જ સ્થિર થઈ રહ્યાં. | |||
જગતમાં એવું નેત્રનિર્વાણ બીજે ક્યાં હશે ? | |||
બરફનો પહાડ હિમસાગરનાં બે બાળને લઈ એક પ્રચંડ ધોધના વહેણમાં લેવાયો. | |||
થોડીક જ વાર પછી — | |||
{{Poem2Close}} | {{Poem2Close}} | ||
<br> | |||
{{HeaderNav2 | |||
|previous = દીક્ષા | |||
|next = બદનામ | |||
}} |
edits