સોરઠી સંતવાણી/ભક્તિની જુક્તિ: Difference between revisions

ચેલાઓએ ‘ગુરુને ચરણે’ શરણાગતો બનીને ગાયેલ ભજનોનો ભંડાર તો પારાવાર ભર્યો છે. પુરુષ ભજનિકો મોટે ભાગે મળે છે. તે બધાંની અંદર એક ભાત પડે છે સ્ત્રી ભજનકારોની. લોયણ નામની ‘શેલણશીની ચેલી’ પોતાના પર વિષયાસક્ત બનેલ ધૂર્ત રાજવી લાખાને ગાળી નાખે છે તેની દાર્શનિકવાણી પચાસેક પદોમાં પડી છે. તેના જેવી, પણ વિશેષ નિરાળી ને નવલી ભાત તો ગંગાસતીનાં, પોતાની પુત્રવધૂ ચેલી પાનબાઈને પ્રબોધતાં સંખ્યાબંધ પદો પાડી રહ્યાં છે. એ થોડાંક ભજનોમાંથી અક્કેક ટૂક આપું છું :

મેરુ રે ડગે ને જેનાં મન નો ડગે રે, પાનબાઈ,  

વિપત પડે વણસે નહીં રે એ તો  

શીલવંત સાધુને વારે વારે નમીએ, પાનબાઈ  

ચિત્તની વૃત્તિ જેની સદાય નિરમળી રે  

લાવ્યા ભાગ્યાની જ્યાં લગી ભે રહે મનમાં, પાનબાઈ,  

શરીર પડે વાકો ધડ તો લડે રે, પાનબાઈ.  

મનને સ્થિર કરીને આવો રે મેદાનમાં પાનબાઈ,  

હરિનો દેશ તમને દેખાડું રે, પાનબાઈ,  

રમીએં તો રંગમાં રમીએં રે, પાનબાઈ,  

હરિના દેશમાં ત્રિગુણ નવ મળે  

જુગતિ જાણ્યા વિના ભગતિ ન શોભે, પાનબાઈ,  

ધરમ અનાદિનો જુગતિથી ખેલો  

વીજળીને ચમકારે મોતી પરોવવું, પાનબાઈ,  

મળી ગયો તુરિયામાં તાર.

આવી ભજનવાણી વડે નવી ટાંચણ-પોથીઓ ભરાઈ રહી છે, અને લોકસાહિત્યના રેવતાચળ ફરતી મારી પરકમ્માનો છેડો આવતો નિહાળું છું. ભજનવાણી એ આ પરકમ્માનું અંતિમ સીમાચિહ્ન છે.

{{Poem2Close}}