26,604
edits
રંગ છે, બારોટ/1. વિક્રમ અને ખાપરો: Difference between revisions
રંગ છે, બારોટ/1. વિક્રમ અને ખાપરો (view source)
Revision as of 11:46, 10 May 2022
, 11:46, 10 May 2022no edit summary
KhyatiJoshi (talk | contribs) (Created page with "{{SetTitle}} {{Heading|1. વિક્રમ અને ખાપરો}} '''ઉજેણી''' નગરી ને રાજા વીર વિક્રમનાં રા...") |
KhyatiJoshi (talk | contribs) No edit summary |
||
| Line 16: | Line 16: | ||
{{Poem2Close}} | {{Poem2Close}} | ||
<poem> | <poem> | ||
અઢીક હાથનું કાઠું, | {{space}}અઢીક હાથનું કાઠું, | ||
પાકલ જાંબુડા રોખો વાન, | {{space}}પાકલ જાંબુડા રોખો વાન, | ||
માંજરિયું આંખ્યું. | {{space}}માંજરિયું આંખ્યું. | ||
ઓડ્યથી ઊંચા બાબરકાં, | {{space}}ઓડ્યથી ઊંચા બાબરકાં, | ||
ચાર ચાર તસુ પગની નળિયું, | {{space}}ચાર ચાર તસુ પગની નળિયું, | ||
ચોથિયા વા પગ, | {{space}}ચોથિયા વા પગ, | ||
પીંજારાના ઘરનો જાણે ગોળીટો. | {{space}}પીંજારાના ઘરનો જાણે ગોળીટો. | ||
ખંભે સાડલો. | {{space}}ખંભે સાડલો. | ||
આભામંડળનાં ચાદરડાં હેઠે રમાડે એવી! | {{space}}આભામંડળનાં ચાદરડાં હેઠે રમાડે એવી! | ||
</poem> | </poem> | ||
{{Poem2Open}} | {{Poem2Open}} | ||
| Line 33: | Line 33: | ||
{{Poem2Close}} | {{Poem2Close}} | ||
<poem> | <poem> | ||
ખંભે દૂધના પિયાલા. | {{space}}ખંભે દૂધના પિયાલા. | ||
માથે બાર ગાગરનું બેડું. | {{space}}માથે બાર ગાગરનું બેડું. | ||
એટલાં વાનાં લઈને — | {{space}}એટલાં વાનાં લઈને — | ||
દસેય આંગળીએ ચક્કર ફરવાં, | {{space}}દસેય આંગળીએ ચક્કર ફરવાં, | ||
જીભે મોતી પરોવતાં જાવાં, | {{space}}જીભે મોતી પરોવતાં જાવાં, | ||
કટારની ધાર માથે પગલાં માંડવાં. | {{space}}કટારની ધાર માથે પગલાં માંડવાં. | ||
</poem> | </poem> | ||
{{Poem2Open}} | {{Poem2Open}} | ||
| Line 51: | Line 51: | ||
{{Poem2Close}} | {{Poem2Close}} | ||
<poem> | <poem> | ||
હથેળીમેં હનમંત | {{space}}હથેળીમેં હનમંત | ||
ભાળ્યે ભેરવ. | {{space}}ભાળ્યે ભેરવ. | ||
ચલને કી ચાલ બાંધું | {{space}}ચલને કી ચાલ બાંધું | ||
બોલને કી જીભ બાંધું | {{space}}બોલને કી જીભ બાંધું | ||
મોં બાંધું | {{space}}મોં બાંધું | ||
બાંધું નગર સારા. | {{space}}બાંધું નગર સારા. | ||
ગામધણી કું થળ બેસારું | {{space}}ગામધણી કું થળ બેસારું | ||
મોહની નામ હમારા. | {{space}}મોહની નામ હમારા. | ||
મો’લ બેઠાં રાજા તેડાવું | {{space}}મો’લ બેઠાં રાજા તેડાવું | ||
કામરુ દેશ, કમસા દેવી, | {{space}}કામરુ દેશ, કમસા દેવી, | ||
ત્યાં વસે અસમાલ જોગી | {{space}}ત્યાં વસે અસમાલ જોગી | ||
અસમાલ જોગીએ વાડી વાવી | {{space}}અસમાલ જોગીએ વાડી વાવી | ||
રાજા મો’યો, પરજા મો’ઈ, | {{space}}રાજા મો’યો, પરજા મો’ઈ, | ||
મો’યા નગર સારા | {{space}}મો’યા નગર સારા | ||
વાછા ચૂકે ઊભો સૂકો | {{space}}વાછા ચૂકે ઊભો સૂકો | ||
પડે ધૂપકી કંડમાં | {{space}}પડે ધૂપકી કંડમાં | ||
જાય ખડી મસાણમાં | {{space}}જાય ખડી મસાણમાં | ||
ચલો મંત્રો ફટકત ચૂવા. | {{space}}ચલો મંત્રો ફટકત ચૂવા. | ||
</poem> | </poem> | ||
{{Poem2Open}} | {{Poem2Open}} | ||
| Line 80: | Line 80: | ||
{{Poem2Close}} | {{Poem2Close}} | ||
<poem> | <poem> | ||
લીલી ઘોડી, લીલાં પલાણ, | {{space}}લીલી ઘોડી, લીલાં પલાણ, | ||
જઈ કરે માવલ વીર કું સલામ | {{space}}જઈ કરે માવલ વીર કું સલામ | ||
મેરા વેરી મેરા ભ્રખ | {{space}}મેરા વેરી મેરા ભ્રખ | ||
ઊઠ પો’ર, ઊઠ ઘડી, | {{space}}ઊઠ પો’ર, ઊઠ ઘડી, | ||
લીધા વિના પાછી ફરે | {{space}}લીધા વિના પાછી ફરે | ||
ચોસઠ જોગણી બાળીને ભસમ કરે. | {{space}}ચોસઠ જોગણી બાળીને ભસમ કરે. | ||
</poem> | </poem> | ||
{{Poem2Open}} | {{Poem2Open}} | ||
| Line 94: | Line 94: | ||
{{Poem2Close}} | {{Poem2Close}} | ||
<poem> | <poem> | ||
રાજ જોજે, પાટ જોજે, | {{space}}રાજ જોજે, પાટ જોજે, | ||
ગામ જોજે, ગરાસ જોજે, | {{space}}ગામ જોજે, ગરાસ જોજે, | ||
જાત જોજે, ભાત જોજે, | {{space}}જાત જોજે, ભાત જોજે, | ||
નામ જોજે, ઠામ જોજે.” | {{space}}નામ જોજે, ઠામ જોજે.” | ||
</poem> | </poem> | ||
{{Poem2Open}} | {{Poem2Open}} | ||
| Line 109: | Line 109: | ||
{{Poem2Close}} | {{Poem2Close}} | ||
<poem> | <poem> | ||
ચાર મંગળ વરતીને વિક્રમે મેડીએ ઉતારો કર્યો. | {{space}}ચાર મંગળ વરતીને વિક્રમે મેડીએ ઉતારો કર્યો. | ||
મેડીમાં તો જગાજ્યોત લાગી છે. | {{space}}મેડીમાં તો જગાજ્યોત લાગી છે. | ||
બિલોરી કાચનાં નળિયાં, | {{space}}બિલોરી કાચનાં નળિયાં, | ||
અગરચંદણનાં આડસર, | {{space}}અગરચંદણનાં આડસર, | ||
પરવાળિયુંના વળા — | {{space}}પરવાળિયુંના વળા — | ||
ઘમકાર થઈ રહ્યો છે. | {{space}}ઘમકાર થઈ રહ્યો છે. | ||
રાજકુંવરી તો — | {{space}}રાજકુંવરી તો — | ||
મોથ વાણી, એલચી વાણી, | {{space}}મોથ વાણી, એલચી વાણી, | ||
ખળખળતે પાણીએ ના’ઈ | {{space}}ખળખળતે પાણીએ ના’ઈ | ||
ઘટ પરમાણે આરીસો માંડી, | {{space}}ઘટ પરમાણે આરીસો માંડી, | ||
વાળે વાળે મોતાવળ ઠાંસી, | {{space}}વાળે વાળે મોતાવળ ઠાંસી, | ||
થાળ લઈ મેડીએ ચડી છે. | {{space}}થાળ લઈ મેડીએ ચડી છે. | ||
હાલે તો કંકુ–કેસરનાં પગલાં પડે, | {{space}}હાલે તો કંકુ–કેસરનાં પગલાં પડે, | ||
બોલે તો બત્રીસ પાંખડીનાં ફૂલ ઝરે, | {{space}}બોલે તો બત્રીસ પાંખડીનાં ફૂલ ઝરે, | ||
પ્રેમના બાંધ્યા ભમરા ગુંજારવ કરે. | {{space}}પ્રેમના બાંધ્યા ભમરા ગુંજારવ કરે. | ||
હામકામલોચના | {{space}}હામકામલોચના | ||
ત્રાઠી મૃગલીનાં જેવાં નેણ | {{space}}ત્રાઠી મૃગલીનાં જેવાં નેણ | ||
ભૂખી સિંહણના જેવો કેડ્યનો લાંક, | {{space}}ભૂખી સિંહણના જેવો કેડ્યનો લાંક, | ||
ઊગતો આંબો, | {{space}}ઊગતો આંબો, | ||
રાણ્યનો કોળાંબો, | {{space}}રાણ્યનો કોળાંબો, | ||
બા’રવટિયાની બરછી, | {{space}}બા’રવટિયાની બરછી, | ||
હોળીની જાળ, | {{space}}હોળીની જાળ, | ||
પૂનમનો ચંદ્રમા, | {{space}}પૂનમનો ચંદ્રમા, | ||
જૂની વાડ્યનો ભડકો | {{space}}જૂની વાડ્યનો ભડકો | ||
ને ભાદરવાનો તડકો. | {{space}}ને ભાદરવાનો તડકો. | ||
</poem> | </poem> | ||
{{Poem2Open}} | {{Poem2Open}} | ||
| Line 139: | Line 139: | ||
{{Poem2Close}} | {{Poem2Close}} | ||
<poem> | <poem> | ||
મારુ ચલી મોલ પર, દીપક જગાડ્યે, | {{space}}મારુ ચલી મોલ પર, દીપક જગાડ્યે, | ||
હાલિયો, લંકા લગાડ્યે. | {{space}}હાલિયો, લંકા લગાડ્યે. | ||
મારુ ચલી મોલ પર, છૂટા મેલ્યા કેશ, | {{space}}મારુ ચલી મોલ પર, છૂટા મેલ્યા કેશ, | ||
જાણે છત્રપત ચાલિયો, કો’ક નમાવા દેશ. | {{space}}જાણે છત્રપત ચાલિયો, કો’ક નમાવા દેશ. | ||
મારુ ચલી મોલ પર, છોડ્યે કળરી લાજ, | {{space}}મારુ ચલી મોલ પર, છોડ્યે કળરી લાજ, | ||
અરિયારાં ગઢ ઉપરે, ધધકાર્યો ગજરાજ. | {{space}}અરિયારાં ગઢ ઉપરે, ધધકાર્યો ગજરાજ. | ||
મારુ ઠેઠ પલંગ ચડી, કચવા મેલ્યા દૂર, | {{space}}મારુ ઠેઠ પલંગ ચડી, કચવા મેલ્યા દૂર, | ||
ચકવા રે મન અણૅંદ ભયો, જાણે ઊગ્યો સૂર. | {{space}}ચકવા રે મન અણૅંદ ભયો, જાણે ઊગ્યો સૂર. | ||
</poem> | </poem> | ||
{{Poem2Open}} | {{Poem2Open}} | ||
| Line 153: | Line 153: | ||
{{Poem2Close}} | {{Poem2Close}} | ||
<poem> | <poem> | ||
થંભ થડકે મેડી હસે, ખેલણ લગ્ગી ખાટ, | {{space}}થંભ થડકે મેડી હસે, ખેલણ લગ્ગી ખાટ, | ||
સો સજણાં ભલે આવિયાં, જેની જોતાં વાટ. | {{space}}સો સજણાં ભલે આવિયાં, જેની જોતાં વાટ. | ||
વાટ બુવારાં ને ગણ ચળાં, દીઓળે દીવા લેશ, | {{space}}વાટ બુવારાં ને ગણ ચળાં, દીઓળે દીવા લેશ, | ||
જે દેશથી આવશે મુંજો નાવલો, એ દેશનાં ઘાંઘળ લેશ. | {{space}}જે દેશથી આવશે મુંજો નાવલો, એ દેશનાં ઘાંઘળ લેશ. | ||
ઊંચો નળિયર ઓરડો, મદરો સીસો હાથ, | {{space}}ઊંચો નળિયર ઓરડો, મદરો સીસો હાથ, | ||
લડથડતી પ્યાલા લિયે, ને ચોમાસારી રાત. | {{space}}લડથડતી પ્યાલા લિયે, ને ચોમાસારી રાત. | ||
</poem> | </poem> | ||
{{Poem2Open}} | {{Poem2Open}} | ||
| Line 173: | Line 173: | ||
{{Poem2Close}} | {{Poem2Close}} | ||
<poem> | <poem> | ||
આંસુ વે’ અપાર, નેણે અરજણ નરપતિ, | {{space}}આંસુ વે’ અપાર, નેણે અરજણ નરપતિ, | ||
વીર ન કરી વાર, આયો કરણ ઊંડારથી. | {{space}}વીર ન કરી વાર, આયો કરણ ઊંડારથી. | ||
રોઈ શક તો રો’, મોકળિયું મેલી કરી, | {{space}}રોઈ શક તો રો’, મોકળિયું મેલી કરી, | ||
કિસે બંધાવું પાળ, સાયર ફાટ્યો સાંખડા! | {{space}}કિસે બંધાવું પાળ, સાયર ફાટ્યો સાંખડા! | ||
ડુંગર ઉપર દવ જલે, ખનખન ઝરે ઈંગાર, | {{space}}ડુંગર ઉપર દવ જલે, ખનખન ઝરે ઈંગાર, | ||
જાકી હેડી હલ ગઈ, વાકા બૂરા હવાલ. | {{space}}જાકી હેડી હલ ગઈ, વાકા બૂરા હવાલ. | ||
અને ભાઈ! દિલનાં દુઃખ તો જે ચતુર નર હોય | {{space}}અને ભાઈ! દિલનાં દુઃખ તો જે ચતુર નર હોય | ||
એને જ હોય છે ના! મૂરખને શું? | {{space}}એને જ હોય છે ના! મૂરખને શું? | ||
ચતુરનકી લાતાં ભલી, ક્યા મૂરખકી બાત | {{space}}ચતુરનકી લાતાં ભલી, ક્યા મૂરખકી બાત | ||
ચતુરનકી લાતે સખ ઊપજે મૂરખની વાતે ઘર જાત. | {{space}}ચતુરનકી લાતે સખ ઊપજે મૂરખની વાતે ઘર જાત. | ||
ચતુર નરકું બોત દુઃખ, મૂરખકું સખ રાજ; | {{space}}ચતુર નરકું બોત દુઃખ, મૂરખકું સખ રાજ; | ||
વિધિ ઘટ જાણે નહીં જેને પેટ ભરવાનું કાજ. | {{space}}વિધિ ઘટ જાણે નહીં જેને પેટ ભરવાનું કાજ. | ||
</poem> | </poem> | ||
{{Poem2Open}} | {{Poem2Open}} | ||
| Line 201: | Line 201: | ||
{{Poem2Close}} | {{Poem2Close}} | ||
<poem> | <poem> | ||
અમી | {{space}}અમી | ||
અમી મેં કળશ, | {{space}}અમી મેં કળશ, | ||
કળશ મેં ઉંકાર | {{space}}કળશ મેં ઉંકાર | ||
ઉંકારમાં નરાકાર | {{space}}ઉંકારમાં નરાકાર | ||
નરાકારમાં નરીજન | {{space}}નરાકારમાં નરીજન | ||
નરીજન મેં પાંચ તતવ. | {{space}}નરીજન મેં પાંચ તતવ. | ||
</poem> | </poem> | ||
{{Poem2Open}} | {{Poem2Open}} | ||