કવિલોકમાં/મીરાંનું કવિકર્મ: Difference between revisions

no edit summary
No edit summary
No edit summary
 
(4 intermediate revisions by 2 users not shown)
Line 10: Line 10:
મીરાંની કવિતાની અનાયાસતા સૌ પ્રથમ એની સંક્ષિપ્તતામાં પ્રગટ થતી દેખાય છે. એમનાં કેટલાંબધાં કાવ્યો માત્ર ત્રણચાર પંક્તિઓમાં પૂરાં થઈ જાય છે! જુઓ—
મીરાંની કવિતાની અનાયાસતા સૌ પ્રથમ એની સંક્ષિપ્તતામાં પ્રગટ થતી દેખાય છે. એમનાં કેટલાંબધાં કાવ્યો માત્ર ત્રણચાર પંક્તિઓમાં પૂરાં થઈ જાય છે! જુઓ—
{{Poem2Close}}
{{Poem2Close}}
{{Block center|<poem>* પગઘૂંઘરું બાંધ મીરાં નાચી રે.  
{{Block center|<poem><nowiki>*</nowiki> પગઘૂંઘરું બાંધ મીરાં નાચી રે.  
મૈં તો મેરે નારાયણકી આપ હી હો ગઈ દાસી રે.  
મૈં તો મેરે નારાયણકી આપ હી હો ગઈ દાસી રે.  
લોગ કહે મીરાં ભઈ બાવરી, ન્યાત કહૈ કુલનાસી રે.  
લોગ કહે મીરાં ભઈ બાવરી, ન્યાત કહૈ કુલનાસી રે.  
વિષકા પ્યાલા રાણાજી ભેજ્યા, પીવત મીરાં હાંસી રે.  
વિષકા પ્યાલા રાણાજી ભેજ્યા, પીવત મીરાં હાંસી રે.  
મીરાંકે પ્રભુ ગિરધર નાગર, સહજ મિલે અવિનાસી રે.
મીરાંકે પ્રભુ ગિરધર નાગર, સહજ મિલે અવિનાસી રે.
* ઉપાડી ગાંસડી વેઠની, કેમ નાખી દેવાય?  
<nowiki>*</nowiki> ઉપાડી ગાંસડી વેઠની, કેમ નાખી દેવાય?  
એ છે રણછોડરાય શેઠની રે, કેમ નાખી દેવાય?  
એ છે રણછોડરાય શેઠની રે, કેમ નાખી દેવાય?  
ઊની ઊની રેતીમાં પગ તપે છે,
ઊની ઊની રેતીમાં પગ તપે છે,
લૂ વાય છે માસ જેઠની રે, કેમ.
{{right|લૂ વાય છે માસ જેઠની રે, કેમ.}}
બાઈ મીરાં કે પ્રભુ ગિરધર નાગર,
બાઈ મીરાં કે પ્રભુ ગિરધર નાગર,
લ્હે લાગી છે મને ઠેઠની રે. કેમ.
{{right|લ્હે લાગી છે મને ઠેઠની રે. કેમ.}}
* બસો મોરે નૈનનમેં નંદલાલ  
<nowiki>*</nowiki> બસો મોરે નૈનનમેં નંદલાલ  
મોહનની સૂરત, સાંવરી સૂરત, નૈનાં બને વિશાલ.  
મોહનની સૂરત, સાંવરી સૂરત, નૈનાં બને વિશાલ.  
અધર સુધારસ મુરલી રાજિત, ઉર બૈજંતી માલ.
અધર સુધારસ મુરલી રાજિત, ઉર બૈજંતી માલ.
Line 88: Line 88:


સાધુ માતપિતા મેરે સજન સનેહી ગ્યાની,  
સાધુ માતપિતા મેરે સજન સનેહી ગ્યાની,  
રાણાને સમજાઓ, જાઓ મેં તો બાત ન માની.  
રાણાને સમજાઓ, જાઓ મેં તો બાત ન માની. </poem>}}
 
{{Poem2Open}}
બન્ને ઉદ્ગારોમાં 'તો'નો કાકુ મીરાંની મક્કમતાને કેવી અનાયાસ રીતે પ્રગટ કરે છે!
બન્ને ઉદ્ગારોમાં 'તો'નો કાકુ મીરાંની મક્કમતાને કેવી અનાયાસ રીતે પ્રગટ કરે છે!
{{Poem2Close}}


ગિરધર મ્હાંરે મેં ગિરધરકી, કહો તો બજાઉંઢોલ.
{{Block center|<poem>ગિરધર મ્હાંરે મેં ગિરધરકી, કહો તો બજાઉંઢોલ.


ચોરી કરું ન મારુંગી, ન મેં કરું અકાજ  
ચોરી કરું ન મારુંગી, ન મેં કરું અકાજ  
પુન્યકે મારગ ચાલતાં ઝક મારો સંસાર.
પુન્યકે મારગ ચાલતાં ઝક મારો સંસાર.</poem>}}
'બજાઉં ઢોલ' અને 'ઝક મારો' એ બન્ને પ્રયોગો મીરાંની સરલ-સહજ નિર્ભીકતાની આબાદ અભિવ્યક્તિ સાધે છે.


તેરો કોઈ નહિ રોકણહાર, મગન હોઈ મીરાં ચલી.</poem>}}
{{Poem2Open}}
'''બજાઉં ઢોલ''' અને '''ઝક મારો''' એ બન્ને પ્રયોગો મીરાંની સરલ-સહજ નિર્ભીકતાની આબાદ અભિવ્યક્તિ સાધે છે.
{{Poem2Close}}
 
{{Block center|<poem>તેરો કોઈ નહિ રોકણહાર, મગન હોઈ મીરાં ચલી.</poem>}}


{{Poem2Open}}
{{Poem2Open}}
Line 109: Line 115:
{{Right |૩૦ નવેમ્બર ૧૯૮૬ }} <br>
{{Right |૩૦ નવેમ્બર ૧૯૮૬ }} <br>
{{Poem2Close}}
{{Poem2Close}}
<br>
<br>
<br>
{{HeaderNav2
{{HeaderNav2
19,010

edits