સમગ્ર અરધી સદીની વાચનયાત્રા/દુલા ભાયા ‘કાગ’/ધોવા દ્યો

          [હિંદી ભાષાનું કોઈ કાવ્ય સાંભળેલું કે ગુહ ભીલને હોડીમાં બેસારી ઉતારવાનું ભાડું લેવાનું કહેતાં શ્રીરામને નાવિક-ભીલે ઉત્તર આપ્યો કે : “મહારાજ! આપણે તો ધંધાભાઈ કહેવાઈએ; હજામે હજામ, ધોબીએ ધોબી સામસામું મહેનતાણું લેતા નથી. હું તમોને અહીં તારું છું, અને ‘તુમ કેવટ ભવસાગર કેરે’, એ હિસાબે આપણે બેઉ એક જ ધંધો કરનારા છીએ.”] પગ મને ધોવા દ્યો રઘુરાય; પ્રભુ, મને શક પડ્યો છે દિલમાંય. રામ લક્ષ્મણ જાનકીજી તીર ગંગાને જાય જી; નાવ માગી નીર તરવા, ગુહ બોલ્યો ગમ ખાઈ : રજ તમારી કામણગારી, નાવ નારી થઈ જાય જી, તો અમારી રંક જનોની આજીવિકા ટળી જાય… નાવડીમાં બાવડી ઝાલી, રામની ભીલરાયજી; પાર ઉતારી પૂછિયું કે શું લેશો ઉતરાઈ? નાવિક નવ લીએ નાવિકનું, આપણ ધંધાભાઈ જી; ‘કાગ’ લે નહિ ખારવાની ખારવો ઉતરાઈ. ----------------------