સોરઠી બહારવટિયા ભાગ-2/કોડીનાર ભાંગ્યું
કિનકેઈડ સાહેબે બહારવટિયાનાં આવાં કેટલાંક કાઠિયાવાડી રણગીતોને ‘બૅલડ’ નામ આપી, અંગ્રેજી ભાષામાં ઉતાર્યાં છે, પોતે ભાષાન્તર કરવામાં અતિશય છૂટ લેતા હોવાથી એના અનુવાદો અસલ ગીત કરતાં સરસ થાય છે; અને કેટલીક વાર તો જૂનાં સાથે મેળવવા જતાં પંક્તિઓ મળતી નથી. નીચેનું ‘બૅલડ’ આ ગીતનું જ ભાષાન્તર હોવાનું દીસે છે, એમાં કેટલીક પંક્તિઓ મળતી નથી, કેટલીક વધુ ઘટનાઓ વર્ણવી છે. કદાચ એ ઘટનાવાળી મૂળ પંક્તિઓ મારા શોધેલા ગીતમાંથી ઊડી ગઈ હશે. ‘આઉટલૉઝ ઑફ કાઠિયાવાડ’ના પાના 38 પર એ લખે છે કે — I have unearthed the following ballad which is written in a gay, jingling metre and affords relief after the somewhat wearisome quatrains of the Kathi bards :
1 O! fair Kodinar, she stands on the cursed Mahratta’s lands, In heavens there was neither moon nor star! They were Waghirs strong and tall and they climbed the loop-holed wall; Then was heard the Banias’ wail but their tears had no avail. When the king of Okha looted Kodinar. 2 Then a mighty feast he made for the twice-born and the Dhed, And the sweet-balls they were scattered free and far. Though each Brahmin ate and ate, yet he emptied not his plate, When the lord of Gomti looted Kodinar. 3 And they revelled late and longer, and they chanted many a song. (of his glory there is nothing that can mar) And the Bhats for gifts did come and they thumped the kettle drum, When the prince of Dwarka looted Kodinar. 4 And he gave with open hand to each maiden in the land. As she sat bedecked within the bridal car, Though the sports they scarce could tell, not a single Waghir fell; When Jodha Manik looted Kodinar.}
આ શેઠને પાછળથી વેલણ ગામ ઇનામમાં મળેલું અને દી. બ. મણિભાઈ જશભાઈના કારોબારમાં શ્રીમંત સરકાર એને ઘેર જઈ આવેલા.