અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/મકરન્દ દવે/હવેલી પાછળ નમતો ચાંદ

હવેલી પાછળ નમતો ચાંદ

મકરન્દ દવે

હવેલીની પાછળ નમ્યો ચાંદ કેરો
પરેશાન, ગમગીન, પીળો ચહેરો.

ઝરણ પર વહેતી
         એ રંગીન રમણા!
ખીલ્યાં પોયણાં સંગ
         સોહાગ-સમણાં!

અને લોચનોની શમી આજ કેવી
મદીલી છતાં મૂક લજ્જાળુ લહેરો!
         હવેલીની પાછળ નમ્યો ચાંદ કેરો
         પરેશાન, ગમગીન, પીળો ચહેરો.

વિષાદી જો વાદળમાં
         એ મુખ લપાતું,
અમારું ત્યાં કેવું
         કલેજું કપાતું!

હવે તો પડ્યો રાહુથી પણ ભયાનક,
શું પૃથ્વી પરેનો આ પડછાયો ઘેરો?
         હવેલીની પાછળ નમ્યો ચાંદ કેરો
         પરેશાન, ગમગીન, પીળો ચહેરો.

હશે ઇન્દ્રપુરની
         નવોઢા એ નારી?
હશે લાડલી
         દેવ કેરી દુલારી?

પિતા! પૂછતી આજ આંખો નિમાણી :
તમારાં રતન રોળવા શું ઉઝેરો?
         હવેલીની પાછળ નમ્યો ચાંદ કેરો
         પરેશાન, ગમગીન, પીળો ચહેરો.

અજાણ્યા ઝરૂખે
         સલૂણી, સુહાની
ભર્યા જોબને આ
         ઢળી જિંદગાની:

અરે, મુક્ત આકાશી પંખીને પીંખે
શિકારીનો પાષાણી પંજો નમેરો!
         હવેલીની પાછળ નમ્યો ચાંદ કેરો
         પરેશાન, ગમગીન, પીળો ચહેરો.

૨-૩-’૫૩