સમગ્ર અરધી સદીની વાચનયાત્રા/મોહનલાલ મહેતા ‘વિયોગી’/જહાં દેખતા હૂં

જહાં દેખતા હૂં હલ લાદે, મરિયલ બૈલ હંકાતે,
ધોતી ફટી લપટે દુખિયારે કિસાન કો જાતે;
સુખા, બાઢ, મહાજન, કુર્કી, નીલામી કા મારા :
ચલા જા રહા હૈ વહ, દેખો — રાષ્ટ્રપિતા કા પ્યારા!

લગા પીઠ સે પેટ, મગર જો અન્ન-વસ્ત્રા કા દાતા :
હે ભગવાન, યહી હૈ અપના ભારત-ભાગ્યવિધાતા!....
જહાં દેખતા હું, માનવને માનવ કો લલકારા,
માનવને હી માનવતા કો ગલા ઘોંટ કર મારા...
[‘સાપ્તાહિક હિંદુસ્તાન’ : ૧૯૫૯]