ગુજરાતી એકાંકીસંપદા/ઊડણ ચરકલડી: Difference between revisions

{{ps |સંતોકબાઈઃ |કેમ, હજી ધોતિયું જ પંપાળે છે ને? આવડી છોડી તો ફૂદાની૬ પેઠમ ફરે તો! મારે આટલી વેઠ શેની હોય? દયાળિયા સારુ ધાણી શેકી રાખી છે કે નહિ? ને બેડાંમાં તો છાંટો ય પાણી નહિ હોય! અહીં તો ચાલશે, પણ પારકે ઘેર કેમ હીંડશે?}}

{{ps | જીવીઃ | કાકી, જાન નીકળવાની કેટલી વાર છે?}}

{{ps | જીવીઃ | પણ જરી ઊભાંઊભાં વાલીને મળી આવીએ. જાણો છો ને કે વાલી વના તો અમે પાણી ય નાં પીતાં.}}

{{ps |સંતોકબાઈઃ |તે કાંઈ ચંદણી હવે નાની કીકલી છે, બાઈ? એમ પારકા ગામની જાનોમાં ભટકવાની ટેવ પડે એ આપણને નાં શોભે બા!}}

(‘કોણ શું કરે છે?’ કરતીકને નવોઢા વાલી કન્યાના વેશમાં પ્રવેશે છે.)

{{ps | ચંદણીઃ | (સાથે) ઓહ્ હો!}}

{{ps | ચંદણીઃ | સાસરીના ગામની કે અમારી?}}

{{ps | ચંદણીઃ | અમે આબ્બા જ કરતાં’તાં.}}

{{ps | ચંદણીઃ | હવે તું જ આવી છે ને …?}}

{{ps | ચંદણીઃ | પોરની વાત તો પોર છે, થઈ પડશે.}}

{{ps | વાલીઃ (ચોંકીને) હેં?}}

{{ps | જીવીઃ | તારે બદલે ઈંને પરણવા દેવું’તું ને, વાલી!}}

{{ps | ચંદણીઃ | (હસવા કરતી) ને હાથમાં હોય તો જાણે બધું છોડી દેવા તૈયાર પાછી! તારા કિસન, બાઈ, સો વરસના થજો! … પણ અલી! તેં અણવર પારખ્યો?}}

{{ps | ચંદણીઃ | વર મૂકો ને અણવર વધારો જાણે! … મારે તો નાની બૂન હોત તો કેશુભાઈને…}}

{{ps | જીવીઃ | (ચોખ્ખું કરતી) આપણે તો નાનામોટાનો ય બળ્યો વાંધો તો!}}

{{ps | ચંદણીઃ | (આડું જોઈ) જવા દે ને વાત!}}

(ગળગળી થઈ જાય છે.)

{{ps | જીવીઃ | અલી વાલી! આપણને બધાંને પાણી ચડાવનાર ચંદણી લગીર બોલબોલમાં આંખે પાણી ભરે છે!}}

(બંને ભેટે છે. બંને રડે છે.)

{{ps | જીવીઃ | પાછો તમે વેશ માંડશો.}}

{{ps | ચંદણીઃ | (ન માનતી, કટાક્ષમાં) હા! (રોતી અટકતી નથી.)}}

{{ps | ચંદણીઃ | (સ્વસ્થ થતી) તારી પાછળ જીવી ય આણાકોલી૭ હીંડી જાય એટલે મારે તો રોવાનું ય દોહ્યલું થવાનું છે.}}

(વાલી ને જીવી બંને ભેટે છે. વાલીને હાથે બંને બચી૮ ભરે છે. વાલી જવા કરે છે.)

(એક ચાલાક, દેખાવડો ગોરો છકરો – કેશુભાઈ પ્રવેશે છે. પહેરણ પર તેણે જાકીટ પહેર્યું છે. માથે ફૂલગુલાબી સાફો બાંધેલો છે. ઉતાવળો ઉતાવળો નજીક આવતાં વાલીને જોઈને.)

{{ps | કેશુઃ | ભાભી છે કે અહીં? (બધાં સ્વસ્થ થઈ જાય છે. એમને જોઈ, લગભગ સ્વગત) અરે, આ તો આખું ય રાધામંડળ અહીં છે ને?}}

{{ps | ચંદણીઃ | વાલી, તને એવો ચકીદાર મળ્યો છે, બસ!}}

{{ps | કેશુઃ | વળી સીતાની પેઠે તમારું પણ કોઈ હરણ કરી જાય તો?}}

{{ps | જીવીઃ | (ચંદણીને) કેવું રૂપાળું બોલે છે?}}

  {{ps | કેશુઃ | ને, હં… ચંદનબેન, તમે ક્યાં ખોવાઈ ગ્યાં’તાં? તમારી તો વાટ જોઈ જોઈને થાક્યો. ભાભીને વાંકે ન આવ્યાં કે મારે? સાચું બોલજો, હો!}}

{{ps | જીવીઃ | હવે અહીં ન્યા’ કરવા રહેશો એટલામાં ત્યાં જાન નીકળવાની થશે. ને કન્યા ને અરધો વર તો અહીં છે!}}

{{ps | કેશુઃ | (સહજ) શી ઉતાવળ છે? (વાલી, જીવી ખમચાય છે. વાલીને) જાઓ જાઓ, ભાભી, તમે તમારે! મારે જરી ચંદનબેન જોડે કામ છે. તમારી પાછળ પાછળ જ આવ્યો સમજો.}}

{{ps | જીવીઃ | જા જા, વાલી, બધાં ગોતાગોત કરી મૂકશે વળી.}}

{{ps | જીવીઃ | હા હા. દોડ!}}

(વાલી જાય છે. ચંદણી એક ખાટલો ઢાળે છે. પાથરણું લેવા અંદર જવા કરે છે. પણ કેશુ રોકે છે. કેશુ ખાટલા પર બેસે છે, અને ચંદણી અને જીવી ભીંતને અઢેલી ઊભાં રહે છે.)

}}  

(બંને આશ્ચર્યમાં ઊભાં રહે છે. નારાયણ અંદર જતા હોય છે તેમને)

{{ps | જીવીઃ | ઉમ્મર?}}

{{ps |નારાયણઃ |હશે ત્રીસબત્રી’ વરસની! બીજવર પણ ઊંચા ઘરનો ક્યાં મળવો હતો?}}

(ત્યાં સંતોકબાઈ પ્રવેશે છે.)

{{ps |સંતોકબાઈઃ |હજી તો બે યે અહીં પટલાઈ ડફણો છો ને? પેલી પોકી તો પાધર!}}

{{ps |સંતોકબાઈઃ |હેં?! … ગાંડી! આ તારો કાકો બેઠા છે એ તો ભાળ જરી!}}

{{ps |નારાયણઃ | સાચું કહે છે. મેંદોલીના વિઠ્ઠલ ઠાકર સંગાથે આવતી પૂનમનાં લગન.}}

<center>*</center>

૧. ભવાઈમાં સ્ત્રીપાત્રનો પાઠ ભજવનાર પુરુષ – સ્ત્રીના પોશાકમાં, ૨. એમને, ૩. દીદાર, સિકલ, ૪. રિવાજ, રૂઢિ, ૫. એટલી બધી નાની કે સૂપડામાં સુવાડીને પરણાવેલી, ૬. પતંગિયાની પેઠે, ૭. આણું આવ્યે, ૮. મહિકાંઠામાં કેટલેક ઠેકાણે એવો રિવાજ છે, ૯. ચાળા