ગુજરાતી સાહિત્યકોશ ખંડ ૩/અનુક્રમ/વ/વિરૂપીકરણ: Difference between revisions

From Ekatra Wiki
Jump to navigation Jump to search
(Created page with "{{SetTitle}} <span style="color:#0000ff">'''વિરૂપીકરણ(De-formation)'''</span> : રશિયન સ્વરૂપવાદીઓ દ્વારા પ્...")
 
No edit summary
 
Line 5: Line 5:
{{Right|ચં.ટો.}}
{{Right|ચં.ટો.}}
<br>
<br>
{{HeaderNav2
|previous = વિરામચિહ્નો
|next = વિરેચન
}}

Latest revision as of 10:17, 3 December 2021


વિરૂપીકરણ(De-formation) : રશિયન સ્વરૂપવાદીઓ દ્વારા પ્રચલિત સંજ્ઞા. સાહિત્યમાં, ખાસ કરીને, કાવ્યમાં શબ્દક્રમનો વ્યત્યય-વ્યુત્ક્રમ કોઈ સ્વચ્છંદતાને કારણે જન્મેલો દોષ નથી. તે પ્રયોજનપૂર્વક યોજેલું સાભિપ્રાય વિ-રૂપીકરણ છે. આમ કરવાનું પ્રયોજન વિચિત્રતા તથા કૂટતા સાધવાનું છે. આ જાતનું વિ-રૂપીકરણ વર્ણ, રૂપ અને વાક્ય એમ ભાષાના દરેક અંગને સ્પર્શે છે. સ્વરૂપવાદીઓ માને છે કે ભાષા એ કાવ્ય પર ગુજારેલો સુયોજિત અત્યાચાર (organized violence) છે. એટલે જ શ્કલોવ્સ્કી જેવા વિવેચકો કહે છે કે કાવ્ય એ તત્વત : પુનર્ઘટિત વિ-કૃત ભાષા છે. ચં.ટો.