મણિલાલ હ. પટેલનાં કાવ્યો/ખેતરો

ખેતરો

એવું રખે માનતા કે –
ખેતરો કેવળ સીમમાં રહે છે
ખેતરો આવે છે વાડામાં, ખળામાં
ફળિયાં વીંધી પ્રવેશે છે પડસાળે-ઓરડે
કોઠારે, કોઠીએ ઓળખ તાજી કરતાં
ફરી વળે છે ઘરમાં, ઘટમાં ખેતરો
ખેતરો બોલે છે મન ખોલે છે
તગતગે છે આંખોમાં આખેઆખાં...

શાંત ને શાણાં દેખાતાં મોસમી –
ખેતરો માથું ઊંચકે છે
જંગે ચડે છે આકાશે અડે છે
પવન કહે તો માની જાય છે પળમાં
આંબા મહુડાના છાંયડા પી પીને
માટીની મોજ ગાય છે ખેતરો
આકરી બપોરના
બેપનાહ તડકા માટે
ખોળો પાથરતાં ખેતરો
ઉદાસ સાંજને લઈ લે છે આગોશમાં...

પ્રવાસમાં માઈલો સુધી
હાથ ફેલાવી બોલાવતાં, કુંવારી –
સગર્ભા નારીના નમણા ચહેરા જેવાં
કાચી તૂરી સુગંધભર્યાં ખેતરો
ધુમ્મસનું મલમલ ઓઢી
ચાંદની થઈને તમારા
ઘરની બારી સુધી આવી જાય છે

તમે સૂંઘ્યાં છે કદી ખેતરોને
ખરેખરી ખાતરીપૂર્વક હેતથી?!
કેવાં તો એકલવાયાં હોય છે એ...
ક્યારેક રઘવાટમાં કે ભૂલથી
શહેરની ભૂખાળવી સરહદ સુધી
આવતાં તો આવી જાય છે –
આ ભલાં ભોળાં માવતર ખેતરો
મકાઈને બદલે મકાનો ઊગતાં જોઈને
હબકી જાય છે બિચારાં બાપડાં
સિમેન્ટના સકંજામાંથી છૂટવા –
પાછાં વળવા વલવલતાં સિસકતાં
ધધકતાં ખેતરો
કદીય માફ નથી કરવાનાં આપણને
ફ્લેટમાં કેદ થઈ ગયેલાં આપણાં ખેતરો...