યુરોપ-અનુભવ/Leben Lieben Lachen: Difference between revisions
Jump to navigation
Jump to search
KhyatiJoshi (talk | contribs) (Created page with "{{SetTitle}} {{Heading|Leben Lieben Lachen}} {{Poem2Open}} વિયેના નગરીના કેન્દ્રમાં છે સેન્ટ સ્ટિફન ચ...") |
KhyatiJoshi (talk | contribs) No edit summary |
||
Line 15: | Line 15: | ||
આ વિસ્તારના રસ્તા ઉપરની ઇમારતો ઊંચી એકસરખી સફાઈદાર લાગે, જૂની જાજરમાન હવેલીઓ જાણે. એમાંથી એક પરંપરાગત નગરનો સ્પર્શ થાય. અમદાવાદનો સ્પર્શ જોઈતો હોય તો એલિસબ્રિજ, નવરંગપુરા વિસ્તારમાં નહિ, પણ માણેકચૉક કે પોળોના વિસ્તારમાં જવું પડે. રતિભાઈ વિયેનાની ગલીગલીને જાણતા હોય તેમ પરિચય કરાવતા જાય. વચ્ચે વચ્ચે અહીંના લોકોની જીવનશૈલીની પણ વાત કરતા જાય. એમણે ત્રણ જર્મન શબ્દોથી અહીંની પ્રજાની લાક્ષણિકતા બતાવી : | આ વિસ્તારના રસ્તા ઉપરની ઇમારતો ઊંચી એકસરખી સફાઈદાર લાગે, જૂની જાજરમાન હવેલીઓ જાણે. એમાંથી એક પરંપરાગત નગરનો સ્પર્શ થાય. અમદાવાદનો સ્પર્શ જોઈતો હોય તો એલિસબ્રિજ, નવરંગપુરા વિસ્તારમાં નહિ, પણ માણેકચૉક કે પોળોના વિસ્તારમાં જવું પડે. રતિભાઈ વિયેનાની ગલીગલીને જાણતા હોય તેમ પરિચય કરાવતા જાય. વચ્ચે વચ્ચે અહીંના લોકોની જીવનશૈલીની પણ વાત કરતા જાય. એમણે ત્રણ જર્મન શબ્દોથી અહીંની પ્રજાની લાક્ષણિકતા બતાવી : | ||
Leben (Live), Lieben (Love), Lachen (Laugh) – લેબન, લીબન, લાખન… એટલે કે જીવવું, ચાહવું અને હસવું. આ લોકો જીવન જીવી જાણે છે, પ્રેમ કરી જાણે છે અને આનંદપ્રમોદ કરી જાણે છે. તેઓ વાતવાતમાં આધ્યાત્મિકતા છાંટતા નથી. | <big>Leben (Live), Lieben (Love), Lachen (Laugh)</big> – લેબન, લીબન, લાખન… એટલે કે જીવવું, ચાહવું અને હસવું. આ લોકો જીવન જીવી જાણે છે, પ્રેમ કરી જાણે છે અને આનંદપ્રમોદ કરી જાણે છે. તેઓ વાતવાતમાં આધ્યાત્મિકતા છાંટતા નથી. | ||
વિયેના એટલે સંગીતનગરી. અહીં કેટલા મોટા સંગીતકારો થઈ ગયા છે! શુબર્ટ, મોત્ઝાર્ટ, બિથોવન, યોહાન સ્ટ્રાઉસ, હાયદન. યુરોપનું મોટામાં મોટું ઓપેરા હાઉસ વિયેનામાં છે. મોત્ઝાર્ટના જીવન વિષેની ફિલ્મ ‘અમેડિયસ’ જોતાં સમજાય કે સંગીતને અને વિયેનાને કેટલું બધું સગપણ છે! અહીં રતિભાઈએ એક એવી પુસ્તકોની દુકાન બતાવી કે જેમાં માત્ર સંગીતનાં જ પુસ્તકો હોય. વિયેનાથી ઊપડતી કેટલીક ગાડીઓનાં નામ મોત્ઝાર્ટ કે શુબર્ટ છે. એક ગાડીનું નામ લિયોનાર્ડો દ વિન્ચી છે. પ્રજાની કલાપ્રિયતાનું આ દ્યોતક છે. ખરેખર તો વિયેનાનો અનુભવ કરવો હોય તો આવા કોઈ સંગીતના કાર્યક્રમમાં શામિલ થવું જોઈએ. પણ એ ભાગ્ય ક્યાંથી? થયું : ખરેખર આ લોકો ‘જીવે છે’! | વિયેના એટલે સંગીતનગરી. અહીં કેટલા મોટા સંગીતકારો થઈ ગયા છે! શુબર્ટ, મોત્ઝાર્ટ, બિથોવન, યોહાન સ્ટ્રાઉસ, હાયદન. યુરોપનું મોટામાં મોટું ઓપેરા હાઉસ વિયેનામાં છે. મોત્ઝાર્ટના જીવન વિષેની ફિલ્મ ‘અમેડિયસ’ જોતાં સમજાય કે સંગીતને અને વિયેનાને કેટલું બધું સગપણ છે! અહીં રતિભાઈએ એક એવી પુસ્તકોની દુકાન બતાવી કે જેમાં માત્ર સંગીતનાં જ પુસ્તકો હોય. વિયેનાથી ઊપડતી કેટલીક ગાડીઓનાં નામ મોત્ઝાર્ટ કે શુબર્ટ છે. એક ગાડીનું નામ લિયોનાર્ડો દ વિન્ચી છે. પ્રજાની કલાપ્રિયતાનું આ દ્યોતક છે. ખરેખર તો વિયેનાનો અનુભવ કરવો હોય તો આવા કોઈ સંગીતના કાર્યક્રમમાં શામિલ થવું જોઈએ. પણ એ ભાગ્ય ક્યાંથી? થયું : ખરેખર આ લોકો ‘જીવે છે’! | ||
Line 25: | Line 25: | ||
વિયેનાની જૂની યુનિવર્સિટીના વિસ્તારમાં ગયા. યુનિવર્સિટી, ચર્ચ અને ખ્રિસ્તી સાધુઓના મઠ જોયા. અહીં આપણે જૂની આબોહવામાં શ્વાસ લેતા હોઈએ એવો અનુભવ થાય. કબૂતર ઊડાઊડ કરતાં હોય. અહીં ચિત્રનું તથા કોતરણીનું કામ ઘણું છે. ચિત્રોમાં સોનેરી રંગનો ઉપયોગ વધારે થયો છે. અહીંના ડોમિનિક ચર્ચની બેન્ચના છેડા પણ કોતરકામવાળા. | વિયેનાની જૂની યુનિવર્સિટીના વિસ્તારમાં ગયા. યુનિવર્સિટી, ચર્ચ અને ખ્રિસ્તી સાધુઓના મઠ જોયા. અહીં આપણે જૂની આબોહવામાં શ્વાસ લેતા હોઈએ એવો અનુભવ થાય. કબૂતર ઊડાઊડ કરતાં હોય. અહીં ચિત્રનું તથા કોતરણીનું કામ ઘણું છે. ચિત્રોમાં સોનેરી રંગનો ઉપયોગ વધારે થયો છે. અહીંના ડોમિનિક ચર્ચની બેન્ચના છેડા પણ કોતરકામવાળા. | ||
યુનિવર્સિટી ઑફ ટૅક્નોલૉજીની ઇમારતો જોઈ. સામે મકબરાના આકારનું ચર્ચ છે : ‘કાર્લ કિર્ખ્ય’. મિનારા પર જુદા જુદા ધાર્મિક પ્રસંગો ચીતરેલા છે. આગળ મા અને બાળકનું મૉડર્ન શિલ્પ છે – કાળા પથ્થરમાં. બાજુના હોજમાં બતક સાથે બતકનાં બચ્ચાં તરતાં હતાં તે સુંદર લાગ્યું. અહીંથી સામે વિયેનાનું વિશ્વવિખ્યાત કૉન્સર્ટ હાઉસ છે. અહીંનો કાર્યક્રમ જોવો હોય તો બેત્રણ વર્ષ પહેલાં બુકિંગ કરાવવું પડે! રતિભાઈએ કહ્યું કે, પ્રસિદ્ધ નાટકકાર આયોનેસ્કોનું | યુનિવર્સિટી ઑફ ટૅક્નોલૉજીની ઇમારતો જોઈ. સામે મકબરાના આકારનું ચર્ચ છે : ‘કાર્લ કિર્ખ્ય’. મિનારા પર જુદા જુદા ધાર્મિક પ્રસંગો ચીતરેલા છે. આગળ મા અને બાળકનું મૉડર્ન શિલ્પ છે – કાળા પથ્થરમાં. બાજુના હોજમાં બતક સાથે બતકનાં બચ્ચાં તરતાં હતાં તે સુંદર લાગ્યું. અહીંથી સામે વિયેનાનું વિશ્વવિખ્યાત કૉન્સર્ટ હાઉસ છે. અહીંનો કાર્યક્રમ જોવો હોય તો બેત્રણ વર્ષ પહેલાં બુકિંગ કરાવવું પડે! રતિભાઈએ કહ્યું કે, પ્રસિદ્ધ નાટકકાર આયોનેસ્કોનું <big>‘Chairs’</big> – ‘ખુરશીઓ’ નાટક સૌપ્રથમ અહીં ભજવાયેલું. વિયેનામાં ‘ગેસેલશાફટ દેર ફ્રોઇન્ડસ’–સંગીતરસિક પરિષદ છે, જે કૉન્સર્ટોનું આયોજન કરે છે. પહેલી જાન્યુઆરીએ તો કૉન્સર્ટ અચૂક થાય જ. વિયેનાવાસીઓની રગેરગમાં સંગીત છે. એટલે –<big> When a Wien talks, he is not talking, but singing.</big> – વિયેનાવાસી વાત કરતો હોય ત્યારેય ગાતો હોય એવું લાગે – રતિભાઈએ કહ્યું. | ||
મૉડર્ન આર્ટ બિલ્ડિંગ બહારથી જ જોયું. મેર્સિયાદ એલિયાડે એની ડિઝાઇન કરેલી છે. બહાર ઘુવડનું મોટું શિલ્પ છે. ઘુવડ ડહાપણનું પ્રતીક ગણાય છે. એ શિલ્પથી કલા-વિવેચકોમાં તકરારો થયેલી. | મૉડર્ન આર્ટ બિલ્ડિંગ બહારથી જ જોયું. મેર્સિયાદ એલિયાડે એની ડિઝાઇન કરેલી છે. બહાર ઘુવડનું મોટું શિલ્પ છે. ઘુવડ ડહાપણનું પ્રતીક ગણાય છે. એ શિલ્પથી કલા-વિવેચકોમાં તકરારો થયેલી. |