સમગ્ર અરધી સદીની વાચનયાત્રા/મો. ક. ગાંધી/હું તો અલ્પપ્રાણી છું: Difference between revisions

no edit summary
(Created page with "{{Poem2Open}} {{space}} મને‘મહાત્મા’ શબ્દનીબદબોઆવેછે. ‘મહાત્મા’નેનામેઅનેકકૂડ...")
 
No edit summary
Line 1: Line 1:
{{Poem2Open}}
{{Poem2Open}}
{{space}}
મને ‘મહાત્મા’ શબ્દની બદબો આવે છે. ‘મહાત્મા’ને નામે અનેક કૂડાં કામ થયાં છે. આશ્રમમાં સૌને આજ્ઞા છે કે તેઓ ‘મહાત્મા’ શબ્દ ન વાપરે; કોઈને લખતાં પણ ‘મહાત્મા’ શબ્દથી મારો ઉલ્લેખ ન કરે. હું તો અલ્પપ્રાણી છું. હજી મારામાં શુદ્ધતાની, પ્રેમની, વિનયની ખામી ભરી છે. નહીં તો મારી આંખમાં તમે એવું જુઓ કે સાનમાં સમજી જાવ.
મને‘મહાત્મા’ શબ્દનીબદબોઆવેછે. ‘મહાત્મા’નેનામેઅનેકકૂડાંકામથયાંછે. આશ્રમમાંસૌનેઆજ્ઞાછેકેતેઓ‘મહાત્મા’ શબ્દનવાપરે; કોઈનેલખતાંપણ‘મહાત્મા’ શબ્દથીમારોઉલ્લેખનકરે. હુંતોઅલ્પપ્રાણીછું. હજીમારામાંશુદ્ધતાની, પ્રેમની, વિનયનીખામીભરીછે. નહીંતોમારીઆંખમાંતમેએવુંજુઓકેસાનમાંસમજીજાવ.
તમે મને ‘મહાત્મા’ માનો છો એનું કારણ ગરીબમાં ગરીબ માટે રહેલો મારો અગાધ પ્રેમ છે. ગમે તે થાય તોપણ ચીંથરેહાલનો તો મારાથી કદી ત્યાગ ન જ થઈ શકે. તેથી જ તમને લાગે છે કે ગાંધી કાંઈક કામનો માણસ છે. ત્યારે મને ચાહનારા સૌની પાસે હું એ માગું છું કે તમે મારે માટે પ્રેમ ધરાવો છો, તો જેમને માટે હું પ્રેમ ધરાવું છું તે ગામડાંના લોકોને અન્નવસ્ત્ર મળ્યા વિના ન રહે એવી કોશિશ કરો.
તમેમને‘મહાત્મા’ માનોછોએનુંકારણગરીબમાંગરીબમાટેરહેલોમારોઅગાધપ્રેમછે. ગમેતેથાયતોપણચીંથરેહાલનોતોમારાથીકદીત્યાગનજથઈશકે. તેથીજતમનેલાગેછેકેગાંધીકાંઈકકામનોમાણસછે. ત્યારેમનેચાહનારાસૌનીપાસેહુંએમાગુંછુંકેતમેમારેમાટેપ્રેમધરાવોછો, તોજેમનેમાટેહુંપ્રેમધરાવુંછુંતેગામડાંનાલોકોનેઅન્નવસ્ત્રમળ્યાવિનાનરહેએવીકોશિશકરો.
મારે માટેના પ્રેમનું કારણ બીજું કશું નથી — સિવાય કે હું ગરીબોની સાથે ઓતપ્રોત થયેલો છું. હું ભંગીની સાથે ભંગી થઈ શકું છું, ઢેડ સાથે ઢેડ થઈ તેનું કામ કરી શકું છું. જો આ જન્મે અસ્પૃશ્યતા ન જાય ને મારે બીજો જન્મ લેવાનો હોય, તો ભંગી જ જન્મવા ઇચ્છું. અસ્પૃશ્યતા રહે ને મારાથી હિંદુધર્મ તજી શકાતો હોય તો હું તજું. પણ મને તો મારા ધર્મ વિશે એટલી શ્રદ્ધા છે કે મારે તેમાં જ જીવવું રહ્યું અને તેમાં જ મરવું રહ્યું. એટલે તે ખાતર પણ પાછો જન્મું તો ભંગી જ જન્મું.
મારેમાટેનાપ્રેમનુંકારણબીજુંકશુંનથી— સિવાયકેહુંગરીબોનીસાથેઓતપ્રોતથયેલોછું. હુંભંગીનીસાથેભંગીથઈશકુંછું, ઢેડસાથેઢેડથઈતેનુંકામકરીશકુંછું. જોઆજન્મેઅસ્પૃશ્યતાનજાયનેમારેબીજોજન્મલેવાનોહોય, તોભંગીજજન્મવાઇચ્છું. અસ્પૃશ્યતારહેનેમારાથીહિંદુધર્મતજીશકાતોહોયતોહુંતજું. પણમનેતોમારાધર્મવિશેએટલીશ્રદ્ધાછેકેમારેતેમાંજજીવવુંરહ્યુંઅનેતેમાંજમરવુંરહ્યું. એટલેતેખાતરપણપાછોજન્મુંતોભંગીજજન્મું.
{{Right|[મુંબઈની પારસી રાજકીય સભા તરફથી યોજાયેલી સભામાં ભાષણ : ૧૯૨૪]}}
[મુંબઈનીપારસીરાજકીયસભાતરફથીયોજાયેલીસભામાંભાષણ :૧૯૨૪]
 
{{Poem2Close}}
{{Poem2Close}}
26,604

edits