સમગ્ર અરધી સદીની વાચનયાત્રા/સુન્દરમ્/ઓહ, અમદાવાદ!: Difference between revisions

no edit summary
(Created page with "<poem> ઓમુજઅમદાવાદ! શુંઆબાદ : શુંબરબાદ! શીતુજઆજેડામરલીંપીરૂડીરૂપાળી...")
 
No edit summary
 
Line 1: Line 1:
<poem>
<poem>
ઓમુજઅમદાવાદ!
 
શુંઆબાદ :
 
શુંબરબાદ!
ઓ મુજ અમદાવાદ!
શીતુજઆજેડામરલીંપીરૂડીરૂપાળીશેરી,
શું આબાદ :
ગલીગલીમાંરંગઅનેરા, દીવાજલેરૂપેરી;
શું બરબાદ!
શાતુજપહોળાપંથપ્રલંબિત, લક્ષ્મીતણાશુંરેલા,
 
શાંદોડેત્યાંવાહન, શાશાહાંકણહારાઘેલા!...
શી તુજ આજે ડામરલીંપી રૂડી રૂપાળી શેરી,
કશાસરિતસાબરનેહૈયેનવાદુપટ્ટાપુલના,
ગલી ગલીમાં રંગ અનેરા, દીવા જલે રૂપેરી;
નવાબગીચાફૂલફૂલના, જ્યાંઝૂલતાનૌતમઝૂલણા;...
શા તુજ પહોળા પંથ પ્રલંબિત, લક્ષ્મી તણા શું રેલા,
નવીનિશાળોકશીઅણગણી, નવાંભવનવિદ્યાનાં;
શાં દોડે ત્યાં વાહન, શા શા હાંકણહારા ઘેલા!...
નવાંસ્ટેશનોગગનવાણીનાં, નવાંગ્રંથનાંપાનાં....
 
કશાભાવિનાવર્તારાતુજ, જોશીજગનાભૂલે,
કશા સરિત સાબરને હૈયે નવા દુપટ્ટા પુલના,
કશીકાલનેઆજકશી — મુજમનપાગલથૈડૂલે;
નવા બગીચા ફૂલ ફૂલના, જ્યાં ઝૂલતા નૌતમ ઝૂલણા;...
ઘડીઊઠેકલ્લોલીગાંડું, ઘડીડૂસકેરોવે,
નવી નિશાળો કશી અણગણી, નવાં ભવન વિદ્યાનાં;
શીઆબાદી — શીબરબાદી : શુંઅણદીઠુંજોવે!
નવાં સ્ટેશનો ગગનવાણીનાં, નવાં ગ્રંથનાં પાનાં....
ગયારૂપાળાદુર્ગ-કોટ, તુજબખ્તરજાણેતૂટ્યાં,
 
રહ્યાઅટૂલાદરવાજા, હાભાગ્યસકલતુજખૂટ્યાં;
કશા ભાવિના વર્તારા તુજ, જોશી જગના ભૂલે,
અનેસોડતુજવહતીનિર્મળગઈક્યહીંએસાબર?
કશી કાલ ને આજ કશી — મુજ મન પાગલ થૈ ડૂલે;
ઢગઢગરેતી-ઢગલાએનાંલૂંટીગયાહાઅંબર!
ઘડી ઊઠે કલ્લોલી ગાંડું, ઘડી ડૂસકે રોવે,
અનેતીરએશાભ્રમતીનેસંતતણોજેવાસો :
શી આબાદી — શી બરબાદી : શું અણદીઠું જોવે!
આજપડ્યુંપિંજરહંસાવિણ — ખાલીરહ્યોદિલાસો;
 
એકસંતેજેધૂણીધિખાવી, જેવૃત-તપઆદરિયાં,
ગયા રૂપાળા દુર્ગ-કોટ, તુજ બખ્તર જાણે તૂટ્યાં,
આજનથીકોઅહીંમહાત્મા —જનસંધાંટાબરિયાં.
રહ્યા અટૂલા દરવાજા, હા ભાગ્ય સકલ તુજ ખૂટ્યાં;
નથીઝળકતામહાઅગ્નિકોતપના, નાપ્રતિભાના,
અને સોડ તુજ વહતી નિર્મળ ગઈ ક્યહીં એ સાબર?
નહિમેધાનામેરુ, નહિકોઅંતરકરુણાભીનાં;
ઢગ ઢગ રેતી-ઢગલા એનાં લૂંટી ગયા હા અંબર!
અહો, આજકરુણાનાંઆંસુમગર-આંખથીદડતાં,
 
રસોભયાનકબીભત્સકેરાંઆજબજારોચડતાં!
અને તીર એ શાભ્રમતીને સંત તણો જે વાસો :
અહો, ઊગ્યામુક્તિનાસૂરજ, નિજનાંરાજ્યરચાયાં,
આજ પડ્યું પિંજર હંસા વિણ — ખાલી રહ્યો દિલાસો;
પણસુખશાંતિતણાંચોઘડિયાંહાય,હજીનવવાગ્યાં;
એક સંતે જે ધૂણી ધિખાવી, જે વૃત-તપ આદરિયાં,
આજવધ્યાંધનઢગલેઢગ, પણધાનઅહાશાંખૂટ્યાં,
આજ નથી કો અહીં મહાત્મા —જન સંધાં ટાબરિયાં.
પાઇપબધેનંખાયાનળના, પણપાણીનહિપૂગ્યાં!
 
આજઅરે, રૂપિયાશાસસ્તા, સસ્તીનેતાગીરીઓ,
નથી ઝળકતા મહા અગ્નિ કો તપના, ના પ્રતિભાના,
ઘડીઘડીશામચેમોરચા, સ્થળેસ્થળેરેખાંભીઓ,
નહિ મેધાના મેરુ, નહિ કો અંતર કરુણાભીનાં;
આજખરેકોનેરોવુંનેકોનેહસવુંનજાણું,
અહો, આજ કરુણાનાં આંસુ મગર-આંખથી દડતાં,
આજનયન-મુખબંધકરીદઉં — બંધકરુંમુજગાણું!
રસો ભયાનક બીભત્સ કેરાં આજ બજારો ચડતાં!
તોયઊઠેછેમનથીછબી, એકછાનીછાનીસુરાવટ,
 
કાલહતીતેઆજનથી, નેઆજબદલશેકરવટ;
અહો, ઊગ્યા મુક્તિના સૂરજ, નિજનાં રાજ્ય રચાયાં,
ત્રિકાળનેમાર્ગમંડાઈજગનીકૂચ-કદમઆ,
પણ સુખશાંતિતણાં ચોઘડિયાં હાય,હજી નવ વાગ્યાં;
તુજઆત્માતુજનેમળશેહા — થાશેખુદા-રહમહા.
આજ વધ્યાં ધન ઢગલેઢગ, પણ ધાન અહા શાં ખૂટ્યાં,
ઓમુજઅમદાવાદ!
પાઇપ બધે નંખાયા નળના, પણ પાણી નહિ પૂગ્યાં!
 
આજ અરે, રૂપિયા શા સસ્તા, સસ્તી નેતાગીરીઓ,
ઘડી ઘડી શા મચે મોરચા, સ્થળે સ્થળે રે ખાંભીઓ,
આજ ખરે કોને રોવું ને કોને હસવું ન જાણું,
આજ નયન-મુખ બંધ કરી દઉં — બંધ કરું મુજ ગાણું!
 
તોય ઊઠે છે મનથી છબી, એક છાની છાની સુરાવટ,
કાલ હતી તે આજ નથી, ને આજ બદલશે કરવટ;
ત્રિકાળને માર્ગ મંડાઈ જગની કૂચ-કદમ આ,
તુજ આત્મા તુજને મળશે હા — થાશે ખુદા-રહમ હા.
ઓ મુજ અમદાવાદ!
ઝિંદાબાદ! ઝિંદાબાદ!
ઝિંદાબાદ! ઝિંદાબાદ!
{{Right|[‘અખંડઆનંદ’ માસિક :૧૯૬૪]}}
{{Right|[‘અખંડઆનંદ’ માસિક : ૧૯૬૪]}}
</poem>
</poem>
26,604

edits