ગુજરાતી સાહિત્યકોશ ખંડ ૩/અનુક્રમ/સ/સમાસોક્તિ

From Ekatra Wiki
Jump to navigation Jump to search


સમાસોક્તિ : સંસ્કૃત અલંકાર. શ્લિષ્ટ વિશેષણોને આધારે જ્યારે પ્રકૃત અર્થની સાથે અપ્રકૃત અર્થનું પણ અભિધાન થાય ત્યારે સમાસોક્તિ અલંકાર બને. જેમકે ‘જુઓ આ રક્ત ચંદ્ર પૂર્વ દિશાના મુખને ચૂમે છે.’ અહીં ચંદ્ર પૂર્વ દિશાને સ્પર્શે છે એ પ્રકૃત વિધાન છે. ‘રક્ત’ અને ‘મુખ’ દ્વિઅર્થી વિશેષણો છે અને તેમને સહારે નાયક નાયિકાને ચુંબન કરે છે એવા અપ્રકૃત અર્થનું પણ અભિધાન થાય છે. જ.દ.