જયદેવ શુક્લની કવિતા/ગોદારને...

ગોદારને...

ધડ...ધડ...ધડધડ...
દોસ્ત, તેં મને નાગો કરીને માર્યો હોત તો
વધુ સારુંં થાત...
આ ઉઝરડા અંગાંગે
ને આનન્દ-કિકિયારી કણ્ઠમાં જ થીજી જાય...
આ મૂઢ માર
આ ચગડોળાતો-રગદોળાતો
કશ્શે ના ખપતો...
પ્રેમ કરવો
કે રાજાની જરિયન શાલ જેવો આંબો
જોયા કરવો
ખોયા કરવો
કાવ્યનું નામ : ગોદારને...
વિશ્વાસ...
શ્વાસ...
ધડધડ... ધડ...
તેં તો એક કારમી ચીસ પણ ન પાડવા દીધી
મોઢે ‘આહ’ ને ‘વાહ’ના ડૂચા...
શ્વાસમાં ઓગણપચાસ મરુતો ઠીંગરાઈ જાય
આ દેશમાં ને આ-વેશમાં
વેશ્યાગમન પણ ક્યાં સહેલું છે?
છતાં... છતાં...
વેશ્યાગૃહો પાસેથી પસાર થતાં પૂર્વે
હિમ્મત એકઠી કરવી પડે
સિસોટી ને બૂચકારાથી
હૃદય ધબકાર ચૂકી જાય...
ઉત્તેજના સાતમા પાતાળમાં પહોંચી જાય
કો ફૂટી નીકળતું ઝરણું
લાલ લાલ લેાહીનું છૂટી નીકળતુ હરણું...
વહી જાય
રહી જાય તરડાતું... દબાતું... ઉછળતું... ભીચડાતું મન...
કવિ : જયદેવ શુક્લ
‘live dangerously until the death-’
close up
અમે છાતીપૂર્વક જીવી શકતા નથી
વેશ્યાગમન કરી શકતા નથી
ને છાતીપૂર્વક મરી પણ શકતા નથી...
cut
આ મોટરોના હૉર્નની દિવસો લામ્બી ચિચિયારી છે
કે તું મારા કાનના પડદા પર
કાનસ ઘસે છે?
કે પછી
આમ ટ્રાફ્રિક જામ
મનના પન્થ વામ
ન મળે અમને ધામ
ચાલું છું.... પડું છું ... દોડું છું... બેફામ
dissolve
તન હોય તો સ્તન હોય
સ્તન હોય તા બળાત્કાર હોય
બાકી ન્યસ્તન કે વ્યસ્તન કે હ્યસ્તન હોય તો હોય
અમારે ત્યાં તો
ઉન્નત સ્તનો વિષે
વાતો પણ
cut
શટ્‌... શટ્‌... શટ્‌શટ્‌...
રિવોલ્વરમાંથી છૂટતી ગોળીઓ
જાણે શ્રાવણની ઝરમર
આ ખારાશ, આ પીળાશ, આ તુરાશ, લાલાશ
લોહીને ફોડી-ફાડી
સેકસોફોન ઉપર બાઝ ઉપર ડ્રમ્સ સુપર ઇમ્પોઝ થઈ
બજી ઊઠે... ધ્રૂજી ઊઠે...
ધડાધડ તૂટી પડે...
કિલ્લાઓ... ભોંયરાંઓ... બુરજો...
બુરજો પર
રસ્તામાં જંગલમાં
સર્વત્ર
હજારો જીભવાળાં
લોહીતરસ્યાં પ્રાણીઓ
ચરે...ફરે ને હસે
cut
સ્ત્રી, ઈંડા, માછલી ને યોનિ...
આ ગેરિલાઓ...
હું ગાંડો થઈ જઈશ
દોસ્ત, શ્વાસ લેતાં ડચૂરો બાઝે છે
દશાઓ દિશાઓ ત્વિષાએ કચ્ચરઘાણ
ક્યાં છે રિરંસા?
છે કેવળ હિંસા
હિંસા
cut
પરેજી હોય કે ન હોય
ખૂનરેજી તો થવાની જ
દોસ્ત,
ઠણ્ડે કલેજે
એમિલી બ્રોન્ટીનુ સ્કર્ટ સળગાવી
ભડથું કરી નાખવી
એને માટે... એને માટે છાતી જોઈએ
દોસ્ત, જે કંઈ બળી રહ્યું છે
કાવ્ય રચ્યા તારીખ : ચૌદ, સોળ, બાવીસ જૂન ૧૯૮૦
એની રાખ
રાખમાં જીવતો સમાજ
તું જબ્બર હિમ્મતખાજ છે
તું સાલ્લા, જબ્બર પીડક છે
સેક્સ યા પરવર્ઝન શો ફરક પડે છે?
પત્નીને રેપ થતી જોયા કરવી
ને પછી
પછી બિન્ધાસ્ત રીતે કશ્શું જ ન બન્યું હોય એમ...
હૃદય
કટ્‌સ-જમ્પ કટ્‌સ
ખૂન-બળાત્કાર તો તારા હૃદયનો ધબકાર
અવિરત ચાલ્યા કરે
આ બુર્ઝવા સમાજ ને હું...
dissolve
તું ધ્રુજાવી દે... લોહીને અડધું પડધું બાળી નાખે
પાગલ બનાવી દે
કવિતા વાંચવા દે ચણા ખાવા દે
ભરપેટ હસવા દે...
રડવા
cut
‘How nice!’ ‘Simply superb!’
‘what a shot!’ ‘Very fine technique!’
એવું બધુ સાંભળી ગાંડો થઈ જઈશ
આ ક્ષણે તો
ઊછળતા ભૂરા ભૂરા સમુદ્રો એક સાથે પથ્થરના
હું તે મારી વા—
આ કાવ્ય ફિલ્મ-એપ્રિસિએશન કોર્સ દરમિયાન પૂણેમાં રચાયું
—ચા પણ...
આ માઈલેા લામ્બી હૅનની ચિચિયારી
ક્યારેય બન્ધ નહીં થાય?
આ રોડ...
આ ટ્રાકિ જામ...
આ ટ્રેકિંગ શોટ...
આ વ્યાખ્યાનો
પેલી સળગતી નવી નક્કોર લાલ મોટર
ટેંએંએએં...
તને તારી કલ્પના બહાર લોકો સમજે છે
આ સાલ્લા ડુક્કરો
cut
પ્રત્યેક દૃશ્ય નાઈટમૅરની જેમ
બીવડાવી દે ભીચડાવી દે હલબલાવી નાખે
ચામડી ઊતરડી નાખે
મગજની નસો ખેંચી કાઢે તે ઉપ્પર મીઠું ...
ફાસ્ટ બીટ્‌સ
વાયોલિન-સેકસોફોનની ચીસ ડ્રમ્સ... ટ્રમ્પેટ
તડ તડાતડ તડતડ તડતડ ઝુમ્મ!
ઝુઉઉમ્મ!
આંખકાનનાકમાં
ગાંડા દરિયાનું પાણી ઘૂસી જાય
છટપટાહટ તરફડાહટ
આના કરતાં
આના કરતાં તા મને નાગો કરીને
માર્યો હોત તો...
આ fade outમાં મને વાસ આવે છે
મારી ભીતિની
પરસેવાની થીજેલી રાખની
ઉન્નત સ્તનોની
સડેલા ઈંડાની માછલીની બળવાની કળ ન વળવાની
ડાર્ક ડાર્ક ડાર્ક રેડની
સંસ્કૃતિ... સમ્ભોગ... રાજકારણ... પ્રેમ... ફ્રેમ...
ધડાધડ... ધડ... ધડ...
પાછળ બેસી કિકિયારી કરતા પરદેશીઓ
ને ઠરી ગયેલો હું
સાચું શું?
આ અસહ્ય પીડા... બોજ... અસહ્ય ત્રાસ
છતાં
લોહીમાં નવો નક્કોર સ્વાદ...
રણકો
ને નવા નક્કોર રંગ...
હેટ્‌સ ઑફ, દોસ્ત!*
fade out

    વિશસ્ત ફ્રેન્ચ ફિલ્મ-દિગ્દર્શક જ્યાં લુફ ગોદારની ‘week-end’ તથા ‘Breathless’ પ્રથમ વાર જોઈ અનુભવેલું સંવેદન