મધ્યકાલીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા /રણયજ્ઞ કડવું ૧૩
પ્રેમાનંદ
છંદ ભુજંગની ચાલ
મહારાજ લંકા તણો એમ ભાખે:
‘નથી મર્ણ થાતું લખ્યા લેખ પાખે.
તાહારે મંન હું, સુંદરી! નાથ ગહેલો:
કીધો જ્ઞાન-વિચાર મેં સર્વ પહેલો. ૧
પરિબ્રહ્મ શ્રીરામ આનંદકારી,
મુને મારવા માનુષી દેહ ધારી;
જાણી-જોઈને જાનકી-હર્ણ કીધું,
ઘેલી નાર! મેં માગીને મર્ણ લીધું. ૨
એને પામવા સંત કો જોગ સાધે,
ખટ દર્શનો માંહી ખોળ્યો ન લાધે.
તપ-તીર્થ-વ્રત-જાપ ને જાગ-દાને
ન મળે સ્વપ્નમાંહી
-ધ્યાને. ૩
ન પમાય એનો પાર દાનવ-દેવે,
એને પામવા શિવ સમશાન સેવે.
ધર્યું માનવી રૂપ તે મુજ માટે,
આવી ઊતર્યા રામ સમુદ્ર-ઘાટે. ૪
ધન્ય તાત મારો, ધન્ય માત મારી,
મુજ કારણે અવતર્યા શ્રીમુરારિ.
ઘણું ખાધું-પીધું, ઘણા ભોગ કીધા,
ઘણા રાવરાણા જીતી દંડ લીધા. ૫
તુંને, નાર મંદોદરી! વાત પૂછું:
મારા ભોગવિલાસમાં શું છે ઓછું?
હાવે રાજ્યના સુખથી મંન ભાંગ્યું,
રઘુનાથને હાથ હું મર્ણ માગું. ૬