પ્રતિપદા/૧૫. સંજુ વાળા: Difference between revisions

no edit summary
()
No edit summary
 
(22 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 29: Line 29:
===૨. મજા, –===
===૨. મજા, –===
<poem>
<poem>
::::છેક શિખરની મજા,
:::છેક શિખરની મજા,
હોય માણવી એણે જાતે થઈ જાવાનું ધજા...
હોય માણવી એણે જાતે થઈ જાવાનું ધજા...


Line 44: Line 44:
: એવાં અંતરિયાળપણાં, જ્યાં ના છત્તર ના છજાં...
: એવાં અંતરિયાળપણાં, જ્યાં ના છત્તર ના છજાં...


::::છેક શિખરની મજા,
:::છેક શિખરની મજા,
:હોય માણવી એણે જાતે થઈ જાવાનું ધજા.
:હોય માણવી એણે જાતે થઈ જાવાનું ધજા.
</poem>
</poem>
===૩. એક ઝાલું ત્યાં –===
<poem>
::::એક ઝાલું ત્યાં તેર વછૂટે
અણધાર્યું કોઈ ગીત વીંધીને લોહી વીંધીને જાય ઘસાતું પગઅંગુઠે
::રાસબરીના નીતર્યાં છાંયે બેસતા
::::લાધે જાંબલી અભિજ્ઞાન
::જ્ઞાન કબૂતર, જ્ઞાન કવિતા
::::જ્ઞાન ચોર્યાસી માળનું હો મકાન
જ્ઞાન પડીકું ખૂલશે પછી.... જાંબલી ટશર ફૂટશે રે કાંઈ કાનની બૂટે
::::એક ઝાલું ત્યાં તેર વછૂટે
::ઘૂંટડો ભરી શું ય પીધું કે
::::રાગ-રાગિણી થઈને લીલી નદીઓ વહે
::રાગ લપેટું, રાગ વછોડું
::::ઝાટકી ઝીણો વળ ચડાવું સદીઓ વહે
કેટલી ઝીલું ઝીંક ઝીલ્લારે, આંખ સલામત રહી જતી ’ને દેખવું ફૂટે
::::એક ઝાલું ત્યાં તેર વછૂટે
</poem>
===૧. થોડાં શબ્દચિત્ર!===
:'''(૧) કબીર'''
<poem>
::::ઘટ ઘટ રામ તિહારો
અરધ પોતડી જર્જર પહેરણ વચ્ચે મ્હાલે ન્યારો...
::::ઘટ ઘટ રામ તિહારો...
તિનકે તિનકે તરુ જગાડ્યા કંકર કંકર પહાડ
વાળીછોળી અણસમજણની સૌ વિખેરી વાડ
:::બાંધ્યો ના બંધાય તું, છાપ-તિલકની પાર
:::પટ ભીતર, પટ બહારનો તેં સમજાવ્યો સાર
:તાણે-વાણે ગહનગુંજનો ઈલમી વણ્યો ઈશારો
:અરધ પોતડી જર્જર પહેરણ વચ્ચે મ્હાલે ન્યારો
:::::ઘટ ઘટ રામ તિહારો...
તલમાં ચીંધ્યા તેલને, ચકમક ચીંધી આગ
દરિયા દાખ્યા બુન્દમાં ભાખ્યો બુન્દ અતાગ
:::ભક્તન કે મન ભજન બડો કાજી કહે અજાન
:::તેં બન્ને પલ્લે રહી, પરખ્યા એક સમાન
:પૂરણ પ્રગટ્યો સધ્ધુકડીમાં વાણીવચ રણુંકારો
:::::ઘટ ઘટ રામ તિહારો...
</poem>
:'''(૨) મીરાં'''
<poem>
તન-તંબુર એકરાગ બજે બસ એક રંગ છલકાયો
લાલ, પીળા, પચરંગી માથે શ્યામલ રંગ છવાયો
:એેક કામળી, એક બાંસુરી
:::::હૃદયે એક જ નામ
:તન મેવાડે, મન જઈ મ્હાલે
:::::મોરપિંચ્છને ધામ
પ્રીત પારખી, પ્રિતમ સીધ્ધો રંગમોલમાં ધાયો
લાલ, પીળા, પચરંગી માથે શ્યામલ રંગ છવાયો
:મરુભોમની મુઠ્ઠી ધૂલિ
:::::ભઈ અસુંવનની ભાખા
:વ્યાકૂળ વિરહા, સ્વયમ વલ્લરી
:::::જેની ઊંચી શાખા
ગાઈ ગાઈ-ને ગિરધરને તેં ચાહ્યો બુહ છતરાયો
લાલ, પીળા, પચરંગી માથે શ્યામલ રંગ છવાયો
</poem>
:'''(૩) સૂરદાસ'''
<poem>
:::શું ખોલું? શું મુંદુ નેણાં?
પલકવાર નવ અળગો જાણું નિસદિન વાજત હિરદે વેણાં!
::કનક-જવાહીર લગીર ન ચાહું
::::::મનસા મુક્તિ વિષય નિરિચ્છ
::બહુ બડભાગી મળે મુકુટમાં,
::::::સ્થાન જરા થઈ રહેવા પિચ્છ
હું ‘ને હરિવર, મિત પરસ્પર, એક બીજાં પર ઝરીએ ઝેણાં!
પલકવાર નવ અળગો જાણું નિસદિન વાજત હિરદે વેણાં!
::હરિ ચરણોની રજ હું મુઠ્ઠી
::::::વલ્લભ પરસ ભયો હિતકારી
::‘સૂર’ઃ કહાં પાઉં, ક્યા ગાઉં?
::::::જનમ જનમ જાઉં બલિહારી
રઢ લાગી એક નામ સુમિરન, ભેદ નહિ કોઈ દિન વાં રેણાં!
પલકવાર નવ અળગો જાણું નિસદિન વાજત હિરદે વેણાં!
</poem>
:'''(૪) નરસિંહ'''
<poem>
::હૃદય વિરાજે તુલસીમાલા
::હાથ ગ્રહી રુમઝુમ કરતાલા
:હરિ વ્હાલા રે......... હરિજન વ્હાલા...
ચૌદ ભુવન મંડળ ઘૂમરાતા સ્થિર મૂરત ચિરકાલા
મહારાસ માંડ્યો વ્રેમાંડે, પ્રગટી હસ્ત-મશાલા
::તાલ, ઠેક, તાલી, આવર્તન,
::ગાવત મેઘ વાજત જપતાલા
:હરિ વ્હાલા રે......... હરિજન વ્હાલા...
આર્દ્ર ભાવ, રસભીનું ભીતર, મુખ શ્રીનામ, સબૂરી
પદ, અર્ચન, તૂરિયા, ખટદર્શન મધ્ધે નહીં કોઈ દૂરી
::તું વહેતી કિરતન ધનધારા
::તું જ પ્રેમપદારથ હાલા
:હરિ વ્હાલા રે......... હરિજન વ્હાલા...
::હૃદય વિરાજે તુલસીમાલા
::હાથ ગ્રહી રુમઝુમ કરતાલા
:હરિ વ્હાલા રે......... હરિજન વ્હાલા...
</poem>
===૭. સાધુ છે સાહેબ...===
<poem>
તમસ ‘ને તેજ તો સિક્કાની બેઉં બાજુ છે સાહેબ,
સમજ હો એવી એ જન આશિખાનખ સાધુ છે સાહેબ.
ખરેખર વ્યક્ત થાવું એજ તો અજવાળું છે સાહેબ
મઝા પડવી ના પડવી તો રૂપાળા જાદુ છે સાહેબ
દિશાઓ ચારે ખુલ્લી હો અને નભ કોરુંકટ્ટ તો પણ –
હૃદયરસના છલકવાની ઋતુઃ ચોમાસું છે સાહેબ
જુદા સંજોગવશ ના આપણે આવી શક્યા નજદીક
વસો છો આપ જ્યાં એ મારું પણ ઠેકાણું છે સાહેબ
સવા ગજ ઊંચું ચાલે છે તો એમાં શું અચંબો છે?
કવિના શબ્દનાં પરમાણવાળું ગાડું છે સાહેબ.
</poem>
{{HeaderNav
|previous = [[પ્રતિપદા/૧૪. ઉદયન ઠક્કર|૧૪. ઉદયન ઠક્કર]]
|next = [[પ્રતિપદા/૧૬. રાજેશ પંડ્યા|૧૬. રાજેશ પંડ્યા]]
}}
26,604

edits