સાહિત્યચર્યા: Difference between revisions
Jump to navigation
Jump to search
No edit summary |
No edit summary |
||
| (8 intermediate revisions by 2 users not shown) | |||
| Line 6: | Line 6: | ||
{{ContentBox | {{ContentBox | ||
|heading = | |heading = કૃતિ-પરિચય | ||
|text = | |text = | ||
{{Poem2Open}} | {{Poem2Open}} | ||
૧૯૪૯થી ગદ્યલેખનમાં પ્રવૃત્ત થયેલા નિરંજન ભગત, ગદ્યને ગ્રંથસ્થ કરવામાં હંમેશા શિથિલ અભિગમ ધરાવતા હતા. ૧૯૯૭માં ‘સ્વાધ્યાયલોક’ના ૮ ભાગમાં ૪૮ વર્ષમાં લખેલાં મોટા ભાગનાં લખાણોને પ્રગટ કર્યા પછી, ૨૦૦૪માં, તેઓ ‘સાહિત્યચર્યા’ પ્રગટ કરે છે જેમાં ૧૯૯૭ પહેલાં લખાયેલાં પણ ‘સ્વાધ્યાયલોક’માં ન સમાવાયેલા તેમ જ ૧૯૯૭ અને ૨૦૦૪ વચ્ચે લખાયેલા લેખોનો સમાવેશ કરે છે. લેખક નિવેદનમાં કહે છે કે, | |||
‘સ્વાધ્યાયલોક’નાં લખાણોની લખાવટ, એમાંનાં પુનરાવર્તનો, અવતરણો આદિ અંગે એ શ્રેણીના ‘નિવેદન’માં જે નોંધ હતી એ ‘સાહિત્યચર્યા’નાં લખાણો અંગે પણ એટલી જ પ્રસ્તુત છે. | :‘સ્વાધ્યાયલોક’નાં લખાણોની લખાવટ, એમાંનાં પુનરાવર્તનો, અવતરણો આદિ અંગે એ શ્રેણીના ‘નિવેદન’માં જે નોંધ હતી એ ‘સાહિત્યચર્યા’નાં લખાણો અંગે પણ એટલી જ પ્રસ્તુત છે.' | ||
{{Right|'''— શૈલેશ પારેખ'''}} | |||
{{Right|''' | |||
<br> | <br> | ||
}} | }} | ||
| Line 21: | Line 19: | ||
* [[સાહિત્યચર્યા/કવિની સામાજિક ભૂમિકા| કવિની સામાજિક ભૂમિકા]] | * [[સાહિત્યચર્યા/કવિની સામાજિક ભૂમિકા| કવિની સામાજિક ભૂમિકા]] | ||
* [[સાહિત્યચર્યા/વિદાયવચન| વિદાયવચન]] | * [[સાહિત્યચર્યા/વિદાયવચન| વિદાયવચન]] | ||
* [[સાહિત્યચર્યા/સર્જકની સ્વતંત્રતા| સર્જકની સ્વતંત્રતા]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/કાયદો નહિ, કવિતા| કાયદો નહિ, કવિતા]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/પેરિક્લીસને પ્રગટ કરો!| પેરિક્લીસને પ્રગટ કરો!]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/વ્યવહારપુરુષો અને સાહિત્ય| વ્યવહારપુરુષો અને સાહિત્ય]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/સિડ્નીની સહાનુકંપા| સિડ્નીની સહાનુકંપા]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/બાયરનનું સાહસ| બાયરનનું સાહસ]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/કીટ્સની છન્દ-પ્રતિભા| કીટ્સની છન્દ-પ્રતિભા]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/ટેનિસન| ટેનિસન]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/લોકહૃદયમાં હાર્ડી| લોકહૃદયમાં હાર્ડી]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/બ્લૅન્ક વર્સ| બ્લૅન્ક વર્સ]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/ફ્રી વર્સ| ફ્રી વર્સ]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/પરમેશ્વરનો પ્રતિસ્પર્ધી| પરમેશ્વરનો પ્રતિસ્પર્ધી]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/ઇંગ્લંડ અને ભારત| ઇંગ્લંડ અને ભારત]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/થિયોક્રિટસ| થિયોક્રિટસ]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/ફ્રેન્ચ સાહિત્ય| ફ્રેન્ચ સાહિત્ય]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/શાર્લ બોદલેર| શાર્લ બોદલેર]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/ત્રિસ્તાં ઝારા| ત્રિસ્તાં ઝારા]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/પિરાન્દેલોની નાટ્યપ્રતિભા| પિરાન્દેલોની નાટ્યપ્રતિભા]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/એડવર્ડ ટેઇલર|એડવર્ડ ટેઇલર]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/અમરત્વનો સંચય| અમરત્વનો સંચય]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/અમેરિકા અને ભારત| અમેરિકા અને ભારત]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/પરમેશ્વરની પ્રયોગશાળા|પરમેશ્વરની પ્રયોગશાળા]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/‘મા’ – એકાક્ષરી મંત્ર|‘મા’ – એકાક્ષરી મંત્ર]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/પથેર પાંચાલી’ : જોયા વિના કેમ જિવાય?|પથેર પાંચાલી’ : જોયા વિના કેમ જિવાય?]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/ગુરુ-શિષ્ય સંવાદ|ગુરુ-શિષ્ય સંવાદ]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/તુ ફુ|તુ ફુ]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/જપાન અને અમેરિકા|જપાન અને અમેરિકા]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/કલાકારની દૃષ્ટિ|કલાકારની દૃષ્ટિ]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/અર્વાચીન ગુજરાતી કવિતા|અર્વાચીન ગુજરાતી કવિતા]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/મણિ-બાલ મૃત્યુશતાબ્દી પ્રસંગે|મણિ-બાલ મૃત્યુશતાબ્દી પ્રસંગે]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/૨૦મી સદીનું ગુજરાતી સાહિત્ય|૨૦મી સદીનું ગુજરાતી સાહિત્ય]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/ગુજરાતી સાહિત્ય અને ૨૧મી સદી|ગુજરાતી સાહિત્ય અને ૨૧મી સદી]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/‘ધ્વનિ’ અને પ્રતિધ્વનિ|‘ધ્વનિ’ અને પ્રતિધ્વનિ]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/નારીસંવેદનાની નવલકથા : ‘કદલીવન’|નારીસંવેદનાની નવલકથા : ‘કદલીવન’]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/સભાનતાની ક્ષણો : ‘આ ઘેર પેલે ઘેર’|સભાનતાની ક્ષણો : ‘આ ઘેર પેલે ઘેર’]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/નેપથ્યે|નેપથ્યે]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/એક અપૂર્વ કાવ્યસંચય|એક અપૂર્વ કાવ્યસંચય]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/‘કવિલોક’|‘કવિલોક’]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/‘વનવેલી’ – અનિયતકાલિક|‘વનવેલી’ – અનિયતકાલિક]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/નહેરુનો મિજાજ : બે પ્રસંગો|નહેરુનો મિજાજ : બે પ્રસંગો]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/સુન્દરમ્ – એક અંજલિ|સુન્દરમ્ – એક અંજલિ]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/સંતપ્રસાદ ભટ્ટ|સંતપ્રસાદ ભટ્ટ]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/સચ્ચિદાનંદ સન્માન પ્રસંગે|સચ્ચિદાનંદ સન્માન પ્રસંગે]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/કવિતા આલોકિત કરે!|કવિતા આલોકિત કરે!]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/મારી સર્જનપ્રક્રિયા|મારી સર્જનપ્રક્રિયા]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/પ્રશ્નોત્તરી-૧|પ્રશ્નોત્તરી-૧]] | |||
* [[સાહિત્યચર્યા/પ્રશ્નોત્તરી-૨|પ્રશ્નોત્તરી-૨]] | |||
<br> | <br> | ||
<hr> | <hr> | ||
[[Category:નિરંજન ભગત]] | [[Category:નિરંજન ભગત]] | ||
Latest revision as of 21:23, 22 July 2022
સાહિત્યચર્યા
કૃતિ-પરિચય
૧૯૪૯થી ગદ્યલેખનમાં પ્રવૃત્ત થયેલા નિરંજન ભગત, ગદ્યને ગ્રંથસ્થ કરવામાં હંમેશા શિથિલ અભિગમ ધરાવતા હતા. ૧૯૯૭માં ‘સ્વાધ્યાયલોક’ના ૮ ભાગમાં ૪૮ વર્ષમાં લખેલાં મોટા ભાગનાં લખાણોને પ્રગટ કર્યા પછી, ૨૦૦૪માં, તેઓ ‘સાહિત્યચર્યા’ પ્રગટ કરે છે જેમાં ૧૯૯૭ પહેલાં લખાયેલાં પણ ‘સ્વાધ્યાયલોક’માં ન સમાવાયેલા તેમ જ ૧૯૯૭ અને ૨૦૦૪ વચ્ચે લખાયેલા લેખોનો સમાવેશ કરે છે. લેખક નિવેદનમાં કહે છે કે,
- ‘સ્વાધ્યાયલોક’નાં લખાણોની લખાવટ, એમાંનાં પુનરાવર્તનો, અવતરણો આદિ અંગે એ શ્રેણીના ‘નિવેદન’માં જે નોંધ હતી એ ‘સાહિત્યચર્યા’નાં લખાણો અંગે પણ એટલી જ પ્રસ્તુત છે.'
— શૈલેશ પારેખ
- પ્રારંભિક
- કવિની સામાજિક ભૂમિકા
- વિદાયવચન
- સર્જકની સ્વતંત્રતા
- કાયદો નહિ, કવિતા
- પેરિક્લીસને પ્રગટ કરો!
- વ્યવહારપુરુષો અને સાહિત્ય
- સિડ્નીની સહાનુકંપા
- બાયરનનું સાહસ
- કીટ્સની છન્દ-પ્રતિભા
- ટેનિસન
- લોકહૃદયમાં હાર્ડી
- બ્લૅન્ક વર્સ
- ફ્રી વર્સ
- પરમેશ્વરનો પ્રતિસ્પર્ધી
- ઇંગ્લંડ અને ભારત
- થિયોક્રિટસ
- ફ્રેન્ચ સાહિત્ય
- શાર્લ બોદલેર
- ત્રિસ્તાં ઝારા
- પિરાન્દેલોની નાટ્યપ્રતિભા
- એડવર્ડ ટેઇલર
- અમરત્વનો સંચય
- અમેરિકા અને ભારત
- પરમેશ્વરની પ્રયોગશાળા
- ‘મા’ – એકાક્ષરી મંત્ર
- પથેર પાંચાલી’ : જોયા વિના કેમ જિવાય?
- ગુરુ-શિષ્ય સંવાદ
- તુ ફુ
- જપાન અને અમેરિકા
- કલાકારની દૃષ્ટિ
- અર્વાચીન ગુજરાતી કવિતા
- મણિ-બાલ મૃત્યુશતાબ્દી પ્રસંગે
- ૨૦મી સદીનું ગુજરાતી સાહિત્ય
- ગુજરાતી સાહિત્ય અને ૨૧મી સદી
- ‘ધ્વનિ’ અને પ્રતિધ્વનિ
- નારીસંવેદનાની નવલકથા : ‘કદલીવન’
- સભાનતાની ક્ષણો : ‘આ ઘેર પેલે ઘેર’
- નેપથ્યે
- એક અપૂર્વ કાવ્યસંચય
- ‘કવિલોક’
- ‘વનવેલી’ – અનિયતકાલિક
- નહેરુનો મિજાજ : બે પ્રસંગો
- સુન્દરમ્ – એક અંજલિ
- સંતપ્રસાદ ભટ્ટ
- સચ્ચિદાનંદ સન્માન પ્રસંગે
- કવિતા આલોકિત કરે!
- મારી સર્જનપ્રક્રિયા
- પ્રશ્નોત્તરી-૧
- પ્રશ્નોત્તરી-૨