Ekatra Wiki

ખારાં ઝરણ/3: Difference between revisions

ખારાં ઝરણ/3 (view source)

Revision as of 05:07, 14 October 2022

8,305 bytes added ,  05:07, 14 October 2022
no edit summary
(Created page with "{{SetTitle}} {{Heading|3|}} <poem> દોસ્ત ! ઓછા, તોય ખાસંખાસ છે, ખૂબ ખુશબોદાર મારા શ્વાસ છે. અંત વેળાની આ એકલતા સઘન, તું કહે છે કે ઘણાં ચોપાસ છે. ખોટકાવી નાંખજો ઘડિયાળ સૌ, રોજની ટકટક, સમયનો ત્રાસ છે. સ્પર્શ...")
 
No edit summary
 
(6 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 1: Line 1:
{{SetTitle}}
{{SetTitle}}
{{Heading|1| }}
<poem>
કેવળ રહી છે યાદો,
તકદીરનો તકાદો.
સમજણ વધારવાનો,
રસ્તો બતાવ સાદો.
જ્યાં ત્યાં મને મળે છે,
શું છે હજી ઈરાદો?
સદ્ સામે સદ્ લડે છે,
ત્યાં શું કરે લવાદો?
ભવભવ વિરહમાં વીત્યા,
પૂરી કરો સૌ ખાદો.
શ્વાસોનો થાક નાહક,
મારા ઉપર ન લાદો.
મૃત્યુને છેટું રાખે –
‘ઈર્શાદ’ છે ને દાદો?
<center>૧૯-૫-૨૦૦૯</center>
</poem>
---------------
<br>
{{SetTitle}}
{{Heading|2|}}
<poem>
પહોંચવાનું ગેબી અણસારા સુધી,
આવવું સહેલું નથી મારા સુધી.
શોધવો છે એ તો નક્કી વાત છે,
હાથ લંબાવીશ અંધારાં સુધી.
મોરની બોલાશ ક્યાં પહોંચી ગઈ?
વીજળીના એક ઝબકારા સુધી?
તુચ્છ છે, કેવળ તણખલું છે સમજ,
તું ધસી ક્યાં જાય અંગારા સુધી?
આંખ સામે કૈંક રસ્તાઓ હતા,
એક રસ્તો જાય છે તારા સુધી.
<center>૧૦-૮-૨૦૦૭</center>
</poem>
---------------
<br>
{{SetTitle}}
{{Heading|3|}}
{{Heading|3|}}
<poem>
જોઈએ, વહેલી પરોઢે એક તારો જોઈશે,
દૂરનો તો દૂરનો તારો સહારો જોઈશે.
સાંકડું ને સાંકડું ઘર થાય છે વરસોવરસ,
વૃદ્ધ બનતા શ્વાસને લાંબો પટારો જોઈશે.
સાવ કોરી આંખની એક જ હતી બસ માંગણી,
છો થવાનું થાય; પણ અશ્રુ વધારો જોઈશે.
ચાલવા ને ચાલવામાં માર્ગ લંબાતો ગયો,
આર્તસ્વરમાં હુંય કહેતો કે ઉતારો જોઈશે.
સાંજ ટાણે હાટડી જો ખોલશો ‘ઈર્શાદ’ તો,
આપ પાસે સ્વપ્નના વિધવિધ પ્રકારો જોઈશે.
<center>૧૪-૯-૨૦૦૭</center>
</poem>
-----------
<br>
{{SetTitle}}
{{Heading|4 |}}
<poem>
હાથે ચડી ગયું છે રિમોટનું રમકડું,
એ જણ મનુષ્યમાંથી ઈશ્વર બની ગયું છે.
જેને કહો છો મિથ્યા એ તો જગત છે મિત્રો,
કેવી રીતે કહું કે નશ્વર બની ગયું છે?
આંસુનો મારો વાગ્યો અમને રહીરહીને,
પાણી હતું તે આજે પથ્થર બની ગયું છે.
વરસો જૂની હવેલી ક્યારેક તો પડત, પણ,
તારે લીધે બધુંયે સત્વર બની ગયું છે.
‘ઈર્શાદ’ કેમ લાંબું જીવી જશે ખબર છે?
તારું સ્મરણ પધારી બખ્તર બની ગયું છે.
<center>૨૩-૫-૨૦૦૯</center>
</poem>
---------
<br>
{{SetTitle}}
{{Heading|5 |}}
<poem>
એવી કેવી વાત છે,
કે મિશ્ર પ્રત્યાઘાત છે?
છે પ્રબળ જિજીવિષા,
મોત પણ ઉદ્દાત્ત છે.
જીવ માટે દેહ એ,
પારકી પંચાત છે.
હાથ ઊંચા કર નહીં,
આભ બહુ કમજાત છે.
હંસનાં વાહન મળ્યાં,
(ને) કાગડાની નાત છે.
જે નજરની બહાર છે,
એય ક્યાં બાકાત છે.
જે નથી ‘ઈર્શાદ’ તે,
ચોતરફ સાક્ષાત છે.
<center>૨૭-૫-૨૦૦૯</center>
</poem>
---------
<br>
{{SetTitle}}


{{Heading|6 |}}
<poem>
<poem>
દોસ્ત ! ઓછા, તોય ખાસંખાસ છે,
સૌ સમસ્યા જેવી છે એવી જ છે,
ખૂબ ખુશબોદાર મારા શ્વાસ છે.
એ કદી ક્યાં કોઈના જેવી જ છે?
 
વ્યર્થ ખેતી જાય એ ચાલે નહીં,
આંખની બધી નીપજ લેવી જ છે.


અંત વેળાની આ એકલતા સઘન,
વેદના એમ જ નથી મોટી થઇ,
તું કહે છે કે ઘણાં ચોપાસ છે.
મેં જનેતા જેમ એ સેવી જ છે.


ખોટકાવી નાંખજો ઘડિયાળ સૌ,
શ્વાસ જેવા દીકરે ભેગી કરી,
રોજની ટકટક, સમયનો ત્રાસ છે.
માલમિલકત વારસે દેવી જ છે.


સ્પર્શતામાં લોહીના ટશિયા ફૂટે,
શું મરણની બાદ દુનિયા હોય છે?
આ હથેળીમાં ઊગેલું ઘાસ છે.
હોય છે, તો બોલને, કેવી જ છે?


મોકળું મન રાખ, માડી સરસતી!
<center>૨૯-૫-૨૦૦૯</center>
આ ચિનુ મોદી તમારો દાસ છે.
{{Right|૨૨-૧૦-૨૦૦૭}}
</poem>
</poem>
--------
<br>
{{SetTitle}}
{{Heading|7 |}}
<poem>
ઊંઘમાંથી જાગ, બાળક,
મુઠ્ઠી વાળી ભાગ, બાળક.
બંધ આંખો ખોલ ઝટપટ,
ચોતરફ છે આગ, બાળક.


પૂછશે આવી વિધાત્રી :
‘રાગ કે વૈરાગ, બાળક?’
જળકમળ જો છાંડવાં છે,
પ્રાપ્ત પળ પણ ત્યાગ, બાળક?
ખૂબ ઊંચે ઊડવું છે?
ખૂબ ઊંડું તાગ, બાળક.
એમને છટકી જવું છે,
શ્વાસ શોધે લાગ, બાળક.
મોત મોભારે જણાતું,
શું ઉડાડે કાગ, બાળક?
<center>૨૦-૬-૨૦૦૯</center>
</poem>
-------
<br>
{{SetTitle}}
{{SetTitle}}
{{Heading|4| }}


{{Heading|8 |}}
<poem>
<poem>
શેષમાં ક્યાં કશું ક્યાંય બાકી હતું?
હાશ, અંતે જીવને ઝોબો ચડ્યો,
તેજ ઓળંગતું એક પંખી હતું.
બાપડો આ દેહ ઠેકાણે પડ્યો.


છેક ઊંડે હતો ક્યાંય કુક્કુટ ધ્વનિ,
શહેર, શેરી, ઘર તો ઓળંગી ગયા,
તેજ ખંખેરતું એક પંખી હતું.
પણ, મને આ એક પડછાયો નડ્યો.


ક્યાં ગયું ? ક્યાં ગયું ? ક્યાં ગયું એ પછી ?
કોઈ સાંભળતું નથી મારી બૂમો :
તેજ ફંફોસતું એક પંખી હતું.
‘ભીંત પર લટકાવવા ફોટો જડ્યો?’


સૌ દિશ મૂઢ છે, વાયુ નભ જળ, ધરા,
સ્વસ્થ મનથી તું વિચારી જો ફરી,
તેજ ફંગોળતું એક પંખી હતું.
છેક છેલ્લી વાર તું ક્યારે રડ્યો?


સાચવ્યું કેમ સચવાય એ  પિંજરે?
એમ લાગે છે મને ‘ઈર્શાદ’ કે,
તેજ તગતગ થતું એક પંખી હતું.
કોઈએ કાચો મુસદ્દો છે ઘડ્યો.
{{Right|૫-૩-૨૦૦૭}}
<center>૨૭-૬-૨૦૦૯</center>
</poem>
</poem>


------------
<br>
{{SetTitle}}
{{SetTitle}}
{{Heading|5|}}


{{Heading|9|}}
<poem>
<poem>
એક એવો પણ સમય ક્યારેક હોવો જોઈએ,
‘આવું’, ‘આવું’ કહી ના આવે,
જે ક્ષણોનો માત્ર તું માલેક હોવો જોઈએ.
ખોરંભે એ કામ ચડાવે.


ઢીંક મારીને મને આગળ નીકળતો હોય છે,
લગાતાર ઈચ્છા જન્માવે,
એ છિંકોટા મારતો ઉદ્રેક હોવો જોઈએ.
જીવતેજીવત મન ચણાવે.


ભાર પીંછાનો વધ્યો જો હોય તો ખંખેરને,
જોઈ તપાસી શ્વાસો લો,
આપણી મિલકતમાં ટહુકો એક હોવો જોઈએ.
એ ખોટા સિક્કા પધરાવે.


માત્ર મારી સારપોથી કૈં જ વળવાનું નથી,
સામે પાર મને મોકલવા,
દોસ્ત ! તારો પણ ઈરાદો નેક હોવો જોઈએ.
અણજાણ્યાને કાર ભળાવે.
{{Right|૨૬-૧૦-૨૦૦૭}}
 
જાત ઉપર નિર્ભર ‘ઈર્શાદ’,
ખોદી કબર ને પગ લંબાવે.
 
<center>૧૬-૭-૨૦૦૯</center>
</poem>
</poem>


--------------------
<br>
{{SetTitle}}
{{SetTitle}}
{{Heading|6|}}


{{Heading|10|}}
<poem>
<poem>
માંડ થયું છે મન મળવાનું,
હતો ત્યારે હતો આજે હવે એ દબદબો ક્યાં છે?
આ ટાણું એમ જ ટળવાનું?
હવે ખુશબો નથી એનો ફૂલોને વસવસો ક્યાં છે?


આંખ મીંચી દો પરથમ પહેલાં,
સમયસર બોલવું પડશે, નહીં ચાલે મૂંગા રહેવું,
સ્વપ્ન પછી આંખે પળવાનું.
ગગનને હોય છે એવી; ધરા! તારે તકો ક્યાં છે?


રોજ કુહાડા થડ પર પડતા,
બધો વૈભવ ત્યજીને આવશું તારે ઘરે, કિંતુ,
બોલ, હવે ક્યારે ઢળવાનું?
મરણના દેવ! શ્વાસોનો નિકટવર્તી સગો ક્યાં છે?


કેમ મને મૂંઝવવા ઈચ્છે?
ટપાલી જેમ રખડ્યો છું તને હું શોધવા માટે,
દરિયામાં ક્યાં દૂધ ભળવાનું?
મળે તું નામ સરનામે મને, એ અવસરો ક્યાં છે?


બે આંખે ‘ઈર્શાદે’ છે આંસુ,
ઘણીયે વાર પૂછું છું મને ‘ઈર્શાદ’ સાંજકના,
ઊને-પાણીએ ઘર બળવાનું?
તમારા દુશ્મનો ક્યાં છે ને એની ખટપટો છે?
 
<center>૨૧-૭-૨૦૦૯</center>
</poem>
</poem>
---------------
<br>
{{SetTitle}}


{{Right|૧૭-૮-૨૦૦૭}}
{{Heading|11|}}
<poem>
ભોંયે પડેલું પાંદડું મોઢું બગાડતું,
‘આ જીર્ણ ઝાડ આજ પણ પંખી ઉગાડતું’.


કેવું બિચારું બાપડું જૂનું જગત હતું?
મારા ગુનાઓનું જૂનું વાજું વગાડતું.
મારા મરણનાં કારણો શોધ્યાં નહીં જડે,
પાણી ઊંઘાડતું અને પાણી જગાડતું.
ખૂબ જ નિરાંતે દેહમાં બેઠેલ જીવને,
ગાંડું થયેલું શ્વાસનું ટોળું ભગાડતું.
આ કેવી અવસ્થાએ મન પહોંચી ગયું હતું?
‘ઈર્શાદ’ વાતે વાતે એ ખોટું લગાડતું.
<center>૨-૮-૨૦૦૯</center>
</poem>
--------------
<br>
{{SetTitle}}
{{Heading|12|}}
<poem>
ઝીણી ઝાણી છાંટ છે વરસાદની,
વ્હાલની આ રીત છે ઈર્શાદની.
જન્મ લીધો ત્યારથી જીવ માંગતો,
જીવ લેશે જિદ્દ આ જલ્લાદની.
હું ગઝલમાં વાત મન સાથે કરું,
ક્યાં જરૂરી મારે તારી દાદની?
પાંપણો પર બોજ વધતો જાય છે,
કમ કરો વાતો પુરાણી યાદની.
કમ કરો વાતો પુરાણી યાદની,
વ્હાલની આ રીત છે ‘ઈર્શાદ’ની.
<center>૪-૮-૨૦૦૯</center>
</poem>
--------
<br>
{{SetTitle}}
{{SetTitle}}
{{Heading|7|}}


{{Heading|13|}}
<poem>
<poem>
આમ તો બરદાસ્તની પણ બહાર છે,
શ્વાસ થાક્યા દોડીને હદ બહારનું,
જી, હૃદય પર એવા એવા ભાર છે.
શોધ સરનામું હવે અંધારનું.
 
આંખ શું મસળી રહ્યો છે, આંધળા?
રૂપ અપરંપાર મારા યારનું.


સત્ય છે પણ તું તરત બોલી ન દે,
રૂ-બ-રૂ  મળવાની મારી જિદ્દ છે,
એ સમજદારીની તીણી ધાર છે.
એ જ કારણ આપણી તકરારનું.
ખાસ ટાણે માંડ આવે આંસુઓ,
ઓરમાયો, મેઘનો, વહેવાર છે.


વૃક્ષ એ આખુંય ક્યારે વન નથી,
ચાડિયા ઊભા કરો છો ખેતરે?
પાંદડાનો એ ફક્ત વિસ્તાર છે.
કૈં વિચાર્યું પંખીના ધબકારનું?


આપનો ‘ઈર્શાદ’, ખાસ્સો છે ઋણી,
હોય હિંમત, થા પ્રગટ ‘ઈર્શાદ’માં-
આ બધા ઘા કેવા નકશીદાર છે.
ને પછી જો દ્રશ્ય આ સંસારનું.
<center>૧૫-૮-૨૦૦૯</center>
</poem>
</poem>
----------
<br>
{{SetTitle}}


{{Right|૧૩-૮-૨૦૦૭}}
{{Heading|14|}}
<poem>
છે ધધખતું પણ ઉપરથી શાંત, હોં,
વૃદ્ધ બનતાં પ્રાપ્ત આ એકાંત, હોં.
 
કૈંક એ જોઈ ગયો છે ત્યારથી,
ચિત્ત-ચક્ષુ બેય સરખાં શાંત, હોં.
 
જેમ જળમાં અન્નનો દાણો ફૂલે,
વૃત્તિનું આવું હતું વૃતાંત, હોં.
 
માપસરની વેદના ખપતી નથી,
એ વધે અનહદ તો છે વેદાંત, હોં.
 
કેટલાં કીધાં જતન ‘ઈર્શાદ’ તેં?
છેક છેલ્લે તોય છે, દેહાંત, હોં.
 
<center>૧૮-૮-૨૦૦૯</center>
</poem>
MeghaBhavsar
18,450

edits

Retrieved from "https://wiki.ekatrafoundation.org/wiki/Special:MobileDiff/53105...53206"