સંચયન-૬૧: Difference between revisions

સંચયન-૬૧ (view source)

Revision as of 01:17, 3 April 2024

6,056 bytes added , 3 April

→�

Meghdhanu

Interface administrators, Administrators

12,353

edits

@@ Line 172: / Line 172: @@
 જનમ-સ્થળની ઝાંખી આયુષ્યની અવધે કરું,
 ભર્યું જવ હતું તેની યાદે સૂને ઘર સંચરું.</poem>
+{{color|Orangered|૨. પ્રવેશ}}
+<poem>ભર્યું ઘર હતું તેના સૂના રજોમય પ્રાંગણે
+ લઘુક ગઠડી મૂકી આયુષ્યના અવશેષની,
+ ત્યહીં ધૂમસથી છાયેલા તે વિષણ્ણ ઉજેશની
+ટશર ગગને લાગી; જાગી દિશા અનુુકંપને.
+ખબર પૂછતાં મોટેરાં જે જીવંત રહ્યાં જૂજ,
+ નજર કરી લૈ કામે લાગી જતી વહુવારુઓ,
+કુતૂહલ થકી પ્રેર્યાં આવી વળ્યાં કંઈ બાળકો,
+ક્ષણ ભસી પછી શ્વાને સૂંઘી લીધા ચરણો મુજ.
+મુખથી ઊઘડ્યાં તાળાં, દ્વારે કર્યું જરી ક્રંદન,
+અચલ સ્થિતિમાં ગાત્રો જેનાં જડાઈ ગયાં હતાં;
+ભીતર થકી ત્યાં ભીની વાસી હવા તક લાધતાં
+ ધસી રહી શી! કો’ પ્રેતે જાણે લહ્યું નિજ મોચન,
+ઘર મહીં જતાં અંધારાએ ઘડી લીધ આવરી,
+ કિરણ-પરશે જૂનાં પાત્રો વળી નીરખ્યાં ફરી.</poem>
+{{color|Orangered|૩. સ્વજનોની સ્મૃતિ}}
+<poem>
+જીરણ થઈને ભીંતે ઝૂકી ઊભો હજી ખાટ આ,
+રજનિ નમતાં જે ઢાળીને પિતાજી પુરાણની
+ જીવનબળને દેતી કહેતા કથા રસની ભરી,
+પુર ઘર સમું હેતે મ્હોર્યું હતું પરસાળમાં.
+મુખ મરકતું માનું જેના સ્વરે ઘર ગુંજતું,
+ નિતનિત વલોણાનાં એનાં અમી ધરતી હતી,
+સુરભિ હતી જ્યાં સૌની વાંછા સદા ફળતી હતી,
+અવ અહીં ઝૂલે ખાલી સીકું, વિના દધિ ઝૂરતું!
+અહીં ઉપરની મેડી જોને કશી વલખી રહી!
+ પ્રિય! ઊછળતાં બે હૈયાંનો થયો અહીં સંગમ.
+ અહીં પૂનમની રાતે મોજે ચડ્યાં ભરતી સમ,
+ ગગન ઝીલતી જાળી જાળાં થકી અવ આંધળી.
+ગિરિસર સમું હંસોનો જે કલધ્વનિ રેલતું,
+ તમરું પણ ત્યાં આજે મૂંગી વ્યથાથી ન બોલતું.
+</poem>
+{{color|Orangered|૪. પરિવર્તન}}
+<poem>
+શિશુ હૃદયના ઉલ્લાસે હ્યાં ઊભી ઝરુખા કને
+ઇહ નીરખતો ચીલો, બંકી ધરી ગતિ દૃષ્ટિમાં
+ક્ષણક્ષણ રમી સંતાતો ને અનંતન સૃષ્ટિમાં
+ભ્રમણ અરથે જાતો, પૂંઠે વિમુગ્ધ મૂકી મને.
+તલસતું હતું હૈયું કેવું સુદૂર અગમ્યને
+પથ વિહરવા કાજે! જેની અપૂર્ણ કથાતણા
+ ધૂમસ પર અંકાતી મારી સુરંગીન કલ્પના;
+ નિજ રચિત, આનંદે જોતાં દગો, ભવિતવ્યને.
+હજીય ઝરુખો એનો એ, હું અને વળી પંથ આ,
+પણ અવ અહીં આવી ઘેરી વળે ગતની સ્મૃતિ.
+ બીન મૂક થયું તોયે એની સુણી રહું ઝંકૃતિ,
+ વિવિધ સમયે છેડ્યા તે સૌ મળે સ્વરવૃન્દમાં.
+સરલ મનનાં ચાંચલ્યોનાં હવે નહિ ક્રીડન,
+ અવ હૃદયના શૂન્યે લાધ્યું પ્રશાન્ત નિમજ્જન.
+</poem>
+{{color|Orangered|પ. જીવનવિલય}}
+<poem>
+અવ હૃદયના શૂન્યે પામી રહ્યો લહું છું લય.
+અહીં નહિ હવે સંકલ્પો ને નહીં કંઈ વૃત્તિયે,
+તદપિ મુજ કર્મોની પેલી પ્રફુલ્લિત સૃષ્ટિ તે
+ ચહુ દિશ થકી ગર્જે આદ્યંત જીવનનો જય.
+શબદ ઊપન્યો તેવો જો કે શમે, પણ એહના
+અસીમિત જગે વ્યાપી રહે છે અનંત પ્રતિધ્વનિ.
+ નહિવત્ બની રહેતું માટી મહીં, પણ બીજની
+તરુવર તણાં પર્ણે કેવી રમે શત એષણા!
+જીવનનું જરા આઘે રૈ ને કરું અહીં દર્શન,
+ ઉગમ નહિ વા ન્યાળું કોનાય તે વળી અંતને;
+ રૂપની રમણા માંહી કોઈ ચિરંતન તત્ત્વને,
+નીરખું, નિજ આનંદે રહેતું ધરી પરિવર્તન.
+ગહન નિધિ હું, મોજુંયે હું, વળી ઘનવર્ષણ,
+ અભિનવ સ્વરૂપે પામું, હું સદૈવ વિસર્જન.
+</poem>