7,379
edits
ગુજરાતી પ્રવાસસાહિત્ય સંપદા/મિસર દેશ: Difference between revisions
no edit summary
No edit summary |
No edit summary |
||
| (3 intermediate revisions by 2 users not shown) | |||
| Line 2: | Line 2: | ||
'''મહીપતરામ નીલકંઠ'''<br>□<br>{{color|DeepSkyBlue|'''મિસર દેશ'''}}}}}} | '''મહીપતરામ નીલકંઠ'''<br>□<br>{{color|DeepSkyBlue|'''મિસર દેશ'''}}}}}} | ||
<br> | |||
<hr> | |||
<center> | |||
◼ | |||
<br> | |||
{{#widget:Audio | |||
|url=https://wiki.ekatrafoundation.org/images/0/0e/SHREYA_MISAR_DESH.mp3 | |||
}} | |||
<br> | |||
ગુજરાતી પ્રવાસસાહિત્ય સંપદા • મિસર દેશ - મહીપતરામ નીલકંઠ • ઑડિયો પઠન: શ્રેયા સંઘવી શાહ | |||
<br> | |||
◼ | |||
</center> | |||
<hr> | |||
<br> | |||
{{Poem2Open}} | {{Poem2Open}} | ||
| Line 10: | Line 25: | ||
૬. તા. ૧૭મીની રાતના ૧૨ કલાકે અમે માલ્ટે પહોંચ્યા. બીજે દહાડે સવારે હું તે જોવા ગયો. યુરોપનું પહેલું શહેર એ જ મેં જોયું. માલ્ટા નાનો સરખો દરીઆથી ચોમેર ઘેરાએલો પર્વત છે. અહીં વહાણને ઊભાં રહેવાની જગા સારી છે. અંગ્રેજ સરકારનાં થોડાંક લડાઈનાં વહાણ અહીં જાથુ રહે છે. એ બેટ અંગ્રેજ સરકારના કબજામાં છે. શેહેરની બાંધણી સારી જોવાલાયક છે. ઘરો મોટાં અને શોભિતાં છે. રસ્તા પણ સાફ રાખે છે. “સેંટજૉનનું” દેવળ, નામે એક મોટી ઇમારત મેં જોઈ. એવડી મોટી ઇમારત આગળ મારા જોવામાં આવી નહોતી. માંહેનો ભાગ સુંદર છે. આગળના વખતમાં ખ્રિસ્તી અને મુસલમાન લોકો વચ્ચે લડાઈ ચાલતી હતી. તેની યાદની ઘણીક નિશાનીઓ જેવી કે ચિત્રો, પૂતળાં વગેરે છે. આપણાં દેરાં કે મંદિરોમાં ને એમાં ઘણો ફેર છે. ખ્રિસ્તીઓનાં દેવળો આપણા દેશમાં છે તેજ તરેહનું એ છે. એમાં ઈસુખ્રિસ્ત તથા તેની મા નામે મરીઅમની કેટલીએક સુંદર મૂર્તિઓ તથા સોહામણી છબીઓ છે. બીજો સામાન પણ ઘણો ને સુશોભિત છે. માથે પાઘડી કે ટોપી સાથે એમાં પેસવા દેતા નથી તેથી માંહે ફરતી વેળા મારી પાઘડી મારે હાથમાં રાખવી પડી; માલ્ટાના ગવર્નરનો મહેલ છે તે પણ જોવા યોગ્ય છે. જૂના વખતનાં બખતરો તથા હથિયારો અહીં રાખેલાં છે. “ક્રુઝેડ” નામે લડાઈના ઇતિહાસથી જેઓ જાણીતા હશે તેમને ઉપલી બંને ઇમારતો તથા તેમાંની ચીજો મનોરંજક લાગશે. બજારની દુકાનો પણ શોભિતી છે. અહીંની નારંગી મને ઘણી જ મીઠી લાગી. મહોલ્લાઓમાં કોઈ કોઈ ઠેકાણે મેં કેટલાક માણસોને સગડીઓમાં કાંઈ શેકતાં ને ઉકાળતાં જોયા. મારા ભોમીઆએ કહ્યું કે તેઓ વેચવાને બુંદ શેકે છે ને ઉકાળે છે. માલ્ટાના લોકોની બોલી અરબી, તુર્કી અને ઇટાલિયન ભાષાઓ મળીને થઈ છે. પણ ત્યાં અંગ્રેજી બોલનારા ઘણા માણસો છે. બપોર પહેલાં અમે માલ્ટા છોડ્યું. | ૬. તા. ૧૭મીની રાતના ૧૨ કલાકે અમે માલ્ટે પહોંચ્યા. બીજે દહાડે સવારે હું તે જોવા ગયો. યુરોપનું પહેલું શહેર એ જ મેં જોયું. માલ્ટા નાનો સરખો દરીઆથી ચોમેર ઘેરાએલો પર્વત છે. અહીં વહાણને ઊભાં રહેવાની જગા સારી છે. અંગ્રેજ સરકારનાં થોડાંક લડાઈનાં વહાણ અહીં જાથુ રહે છે. એ બેટ અંગ્રેજ સરકારના કબજામાં છે. શેહેરની બાંધણી સારી જોવાલાયક છે. ઘરો મોટાં અને શોભિતાં છે. રસ્તા પણ સાફ રાખે છે. “સેંટજૉનનું” દેવળ, નામે એક મોટી ઇમારત મેં જોઈ. એવડી મોટી ઇમારત આગળ મારા જોવામાં આવી નહોતી. માંહેનો ભાગ સુંદર છે. આગળના વખતમાં ખ્રિસ્તી અને મુસલમાન લોકો વચ્ચે લડાઈ ચાલતી હતી. તેની યાદની ઘણીક નિશાનીઓ જેવી કે ચિત્રો, પૂતળાં વગેરે છે. આપણાં દેરાં કે મંદિરોમાં ને એમાં ઘણો ફેર છે. ખ્રિસ્તીઓનાં દેવળો આપણા દેશમાં છે તેજ તરેહનું એ છે. એમાં ઈસુખ્રિસ્ત તથા તેની મા નામે મરીઅમની કેટલીએક સુંદર મૂર્તિઓ તથા સોહામણી છબીઓ છે. બીજો સામાન પણ ઘણો ને સુશોભિત છે. માથે પાઘડી કે ટોપી સાથે એમાં પેસવા દેતા નથી તેથી માંહે ફરતી વેળા મારી પાઘડી મારે હાથમાં રાખવી પડી; માલ્ટાના ગવર્નરનો મહેલ છે તે પણ જોવા યોગ્ય છે. જૂના વખતનાં બખતરો તથા હથિયારો અહીં રાખેલાં છે. “ક્રુઝેડ” નામે લડાઈના ઇતિહાસથી જેઓ જાણીતા હશે તેમને ઉપલી બંને ઇમારતો તથા તેમાંની ચીજો મનોરંજક લાગશે. બજારની દુકાનો પણ શોભિતી છે. અહીંની નારંગી મને ઘણી જ મીઠી લાગી. મહોલ્લાઓમાં કોઈ કોઈ ઠેકાણે મેં કેટલાક માણસોને સગડીઓમાં કાંઈ શેકતાં ને ઉકાળતાં જોયા. મારા ભોમીઆએ કહ્યું કે તેઓ વેચવાને બુંદ શેકે છે ને ઉકાળે છે. માલ્ટાના લોકોની બોલી અરબી, તુર્કી અને ઇટાલિયન ભાષાઓ મળીને થઈ છે. પણ ત્યાં અંગ્રેજી બોલનારા ઘણા માણસો છે. બપોર પહેલાં અમે માલ્ટા છોડ્યું. | ||
૭. તા. ૨૦મીએ મોટું તોફાન થયું. પવનનું જોર ઘણું વધ્યું ને પાણીથી છાલકો બહુ ઊંચી ઉછળવા લાગી. બંને બાજુઓથી આગબોટમાં પાણી આવતાં હતાં, ને તેના અફળાવાથી તથા પવનના ઘુઘવાટાથી ભયંકર અવાજ થતા હતા. બીછાનામાં અમારાથી સ્થિર સુવાય પણ નહિ; એક મેર ગબડીએ, વળી બીજી મેર ગબડીએ. કોઈ કોઈ વાર વહાણ એટલું વાંકું થાય કે જાણે હમણાં સૂઈ જશે. પાછલે પહોરે જરા નરમ પડ્યું, પણ આખી રાત વહાણ ઘણું ડોલતું હતું તેથી સુખે ઊંઘાયું નહિ. દહાડો ને રાત દુઃખમાં કાઢ્યાં. મારા ભટજીનો જીવ ચુંથાઈ ગયો ને બહુ હેરાન થયો. બીજે દિવસે વ્હાણે વાએ વળી પવનનું જોર વધ્યું ને આખો દહાડો જારી રહ્યું પણ સમુદ્ર તેટલો ઉછળતો નહોતો. રાતે બધું શમી ગયું. મેં ઝાઝના માણસને કહ્યું કે એ તોફાન ભારી હતું, ત્યારે તેઓ હસીને બોલ્યા કે એ તો અમારી ગણતીમાં પણ નથી; એવી લપટ ઝપટને અમે તોફાન નથી કહેતા. મહાસાગરોમાં જે મોટાં તોફાન થાય છે તેની આગળ એ કાંઈ નથી. મને આ બોલવું જરા પતરાજી ભરેલું લાગ્યું, પણ કેવળ ખોટું નહિ હશે. હવે મને ટાઢ જણાવા લાગી, પણ તેની જોડે તન્દુરસ્તી વધતી ગઈ. સ્પેન દેશના પર્વતોના બરફથી ઢંકાએલાં શિખરો દીસવા માંડ્યાં. ને આસપાસ વહાણો ઘણાં દેખાતાં હતાં | ૭. તા. ૨૦મીએ મોટું તોફાન થયું. પવનનું જોર ઘણું વધ્યું ને પાણીથી છાલકો બહુ ઊંચી ઉછળવા લાગી. બંને બાજુઓથી આગબોટમાં પાણી આવતાં હતાં, ને તેના અફળાવાથી તથા પવનના ઘુઘવાટાથી ભયંકર અવાજ થતા હતા. બીછાનામાં અમારાથી સ્થિર સુવાય પણ નહિ; એક મેર ગબડીએ, વળી બીજી મેર ગબડીએ. કોઈ કોઈ વાર વહાણ એટલું વાંકું થાય કે જાણે હમણાં સૂઈ જશે. પાછલે પહોરે જરા નરમ પડ્યું, પણ આખી રાત વહાણ ઘણું ડોલતું હતું તેથી સુખે ઊંઘાયું નહિ. દહાડો ને રાત દુઃખમાં કાઢ્યાં. મારા ભટજીનો જીવ ચુંથાઈ ગયો ને બહુ હેરાન થયો. બીજે દિવસે વ્હાણે વાએ વળી પવનનું જોર વધ્યું ને આખો દહાડો જારી રહ્યું પણ સમુદ્ર તેટલો ઉછળતો નહોતો. રાતે બધું શમી ગયું. મેં ઝાઝના માણસને કહ્યું કે એ તોફાન ભારી હતું, ત્યારે તેઓ હસીને બોલ્યા કે એ તો અમારી ગણતીમાં પણ નથી; એવી લપટ ઝપટને અમે તોફાન નથી કહેતા. મહાસાગરોમાં જે મોટાં તોફાન થાય છે તેની આગળ એ કાંઈ નથી. મને આ બોલવું જરા પતરાજી ભરેલું લાગ્યું, પણ કેવળ ખોટું નહિ હશે. હવે મને ટાઢ જણાવા લાગી, પણ તેની જોડે તન્દુરસ્તી વધતી ગઈ. સ્પેન દેશના પર્વતોના બરફથી ઢંકાએલાં શિખરો દીસવા માંડ્યાં. ને આસપાસ વહાણો ઘણાં દેખાતાં હતાં | ||
{{Poem2Close}} | |||
{{right|{{color|DarkBlue|[ઇંગ્લાંડની મુસાફરીનું વર્ણન, ૧૮૬૨]}}}} | {{right|{{color|DarkBlue|[ઇંગ્લાંડની મુસાફરીનું વર્ણન, ૧૮૬૨]}}}} | ||
<br> | |||
{{HeaderNav2 | |||
|previous = સંપાદક-પરિચય | |||
|next = પારીસ | |||
}} | |||