કવિલોકમાં/કૃષ્ણભક્તિની કવિતાની એક મહત્ત્વની કડી: Difference between revisions

no edit summary
No edit summary
No edit summary
Line 21: Line 21:
{{Poem2Close}}
{{Poem2Close}}
{{Block center|<poem>
{{Block center|<poem>
* વાહાલપણું જે વાટ તણું હાવે તે કેમ વીસરી જાએ?
<nowiki>*</nowiki>વાહાલપણું જે વાટ તણું હાવે તે કેમ વીસરી જાએ?
* હાવે નગરનિવાસી કાહાવે, ગોવિંદ ગામડે નહીં આવે.
<nowiki>*</nowiki> હાવે નગરનિવાસી કાહાવે, ગોવિંદ ગામડે નહીં આવે.
* ચાંદરણું ચાલી ગિઉં, અને આવી અંધારી રાત.
<nowiki>*</nowiki> ચાંદરણું ચાલી ગિઉં, અને આવી અંધારી રાત.
* સખી, શ્યામનુ શુ વાંક? અવગુણ આપણા!  
<nowiki>*</nowiki>  સખી, શ્યામનુ શુ વાંક? અવગુણ આપણા!  
ને આપણ રાંક! અવગુણ આપણા.
ને આપણ રાંક! અવગુણ આપણા.
* કહીં ન જાશું રે કાન, કાલીચૌદશની રાતે,  
<nowiki>*</nowiki>  કહીં ન જાશું રે કાન, કાલીચૌદશની રાતે,  
મંત્ર આરાધી રે કોઈ તમને કરશે હાથે.
મંત્ર આરાધી રે કોઈ તમને કરશે હાથે.
* ભાવઠ ભાગી રે મારા ભૂદર તમને ભાળી,  
<nowiki>*</nowiki>  ભાવઠ ભાગી રે મારા ભૂદર તમને ભાળી,  
દાસ રાજેના રે પ્રભુ, આજ અનેક દિવાળી,
દાસ રાજેના રે પ્રભુ, આજ અનેક દિવાળી,
* જમવા આવુ રે જગજીવન જગદીશ,  
<nowiki>*</nowiki>  જમવા આવુ રે જગજીવન જગદીશ,  
તમને સંતોક્યે રે સંતોક્યા ક્રોડ તેત્રીસ.
તમને સંતોક્યે રે સંતોક્યા ક્રોડ તેત્રીસ.
* આજ મારે રે મંન ફૂલી છે વાડી.
<nowiki>*</nowiki>  આજ મારે રે મંન ફૂલી છે વાડી.
* હું અહીં ભાળુ, તમે અહીં ભાળુ, મીટ તણા થાયે મેલા.
<nowiki>*</nowiki>  હું અહીં ભાળુ, તમે અહીં ભાળુ, મીટ તણા થાયે મેલા.
* બરછીની અણિયું છે નાથજી, એ નેણ તારાં
<nowiki>*</nowiki>  બરછીની અણિયું છે નાથજી, એ નેણ તારાં
* લાખીણા, તાહારા બહુ લટકા, જાણે કૈં સાકરના કટકા,  
<nowiki>*</nowiki>  લાખીણા, તાહારા બહુ લટકા, જાણે કૈં સાકરના કટકા,  
* આવે જેમ અમ્રતના ઘટકા.
<nowiki>*</nowiki>  આવે જેમ અમ્રતના ઘટકા.
* નેણાં મારાં નીર નથી ઝીલતાં રે
<nowiki>*</nowiki>  નેણાં મારાં નીર નથી ઝીલતાં રે
* રાજેના પ્રભુ અંતરજામી, ટાલુ વ્રેહેના વલોણા.
<nowiki>*</nowiki>  રાજેના પ્રભુ અંતરજામી, ટાલુ વ્રેહેના વલોણા.
* રંગરંગીલુ છેલછબીલુ મીટે લીધા માગી રે.
<nowiki>*</nowiki>  રંગરંગીલુ છેલછબીલુ મીટે લીધા માગી રે.
* રાજેના પ્રભુ અંતરજામી, જ્યારે ત્યારે તમથી તરવું.
<nowiki>*</nowiki>  રાજેના પ્રભુ અંતરજામી, જ્યારે ત્યારે તમથી તરવું.
</poem>}}
</poem>}}
{{Poem2Open}}
{{Poem2Open}}
Line 46: Line 46:
{{Poem2Close}}
{{Poem2Close}}
{{Block center|<poem>
{{Block center|<poem>
* સાહેબ, આ રે અંધારી એક ઓરડી,  
<nowiki>*</nowiki>  સાહેબ, આ રે અંધારી એક ઓરડી,  
લોઢે જડીઆં કમાડ, રતને જડીઆં કમાડ,  
લોઢે જડીઆં કમાડ, રતને જડીઆં કમાડ,  
તાળું ને કૂંચી રે ધણીના હાથમાં રે જી.  
તાળું ને કૂંચી રે ધણીના હાથમાં રે જી.  
Line 54: Line 54:
સાહેબ, બગ હોને આવ, મૌલા, બગ હોને આવ,  
સાહેબ, બગ હોને આવ, મૌલા, બગ હોને આવ,  
તમારા દરશન વિના બાવરી હોજી.
તમારા દરશન વિના બાવરી હોજી.
* દવાખાનેથી દાક્તર આવીયા...  
<nowiki>*</nowiki>  દવાખાનેથી દાક્તર આવીયા...  
સરગ્યભવનથી દાક્તર આવશે...
સરગ્યભવનથી દાક્તર આવશે...
* રામ, તારાં રોજડાંને વારો, સંતોનાં ખેતરાં શીદને ભેલાડો?
<nowiki>*</nowiki>  રામ, તારાં રોજડાંને વારો, સંતોનાં ખેતરાં શીદને ભેલાડો?
* મનવા, ખેતર ટુવો પ્રીતે, ટોયા વિના ભેલાય નિત્યે.  
<nowiki>*</nowiki>  મનવા, ખેતર ટુવો પ્રીતે, ટોયા વિના ભેલાય નિત્યે.  
કાળકાગડો અધર ભમે છે, હરખી જુએ છે તે,  
કાળકાગડો અધર ભમે છે, હરખી જુએ છે તે,  
દિનદિન આયુષ્ય ઓછું થાય છે, તાકી રહ્યો એક ચિત્તે.
દિનદિન આયુષ્ય ઓછું થાય છે, તાકી રહ્યો એક ચિત્તે.
</poem>}}
</poem>}}
{{Poem2Open}}
{{Poem2Open}}
'દાક્તર' જેવા અર્વાચીન શબ્દ, તળપદા વાણીપ્રયોગો ને રૂપકાત્મકતા જ્ઞાનવિચારને સચોટ રીતે મૂર્તિમંત કરે છે.
'દાક્તર' જેવા અર્વાચીન શબ્દ, તળપદા વાણીપ્રયોગો ને રૂપકાત્મકતા જ્ઞાનવિચારને સચોટ રીતે મૂર્તિમંત કરે છે.
Line 66: Line 66:
{{Poem2Close}}
{{Poem2Close}}
{{Block center|<poem>* ઉદ્ધવજી, કોઈ વાંસલડી વાએ રે, માડીના મનમાં ઝૂરણ થાએ રે
{{Block center|<poem>* ઉદ્ધવજી, કોઈ વાંસલડી વાએ રે, માડીના મનમાં ઝૂરણ થાએ રે
* (ગોપી ઉદ્ધવને)  
<nowiki>*</nowiki>  (ગોપી ઉદ્ધવને)  
આવ્યા છુ નંદજસોદા માટે રે, અમે તુ અમથાં મલુ છુ વાટે રે.
આવ્યા છુ નંદજસોદા માટે રે, અમે તુ અમથાં મલુ છુ વાટે રે.
* હરિ તુ રૂદયા માંહે ભાસે રે, વદન જેમ દરપણમાં પરકાસે રે.  
<nowiki>*</nowiki>  હરિ તુ રૂદયા માંહે ભાસે રે, વદન જેમ દરપણમાં પરકાસે રે.  
જેમ કૈં પુષ્પ ને પ્રેમલ ભેલુ રે, હરિને એમ હૈયામાં મેલુ રે.
જેમ કૈં પુષ્પ ને પ્રેમલ ભેલુ રે, હરિને એમ હૈયામાં મેલુ રે.
* આહાં તુ અમે આંખમીચાંમણી રમતાં રે,  
<nowiki>*</nowiki>  આહાં તુ અમે આંખમીચાંમણી રમતાં રે,  
તારે અમે ગોવિંદજીને ગમતાં રે.
તારે અમે ગોવિંદજીને ગમતાં રે.
* ઉધવ, જેમ વેલવ-છોઆં પાંન રે,  
<nowiki>*</nowiki>  ઉધવ, જેમ વેલવ-છોઆં પાંન રે,  
અમારાં એમ મુરઝાઈયાં માંન રે. </poem>}}
અમારાં એમ મુરઝાઈયાં માંન રે. </poem>}}
{{Poem2Open}}
{{Poem2Open}}
Line 87: Line 87:
{{Poem2Close}}
{{Poem2Close}}
{{Block center|<poem>
{{Block center|<poem>
* વીશ્રવ ને વેહેવાર બને નહીં બે-બે વાતે.
<nowiki>*</nowiki>  વીશ્રવ ને વેહેવાર બને નહીં બે-બે વાતે.
* હરિનામ-હોડી તજીને ફીણે વલગુ કાંએ?
<nowiki>*</nowiki>  હરિનામ-હોડી તજીને ફીણે વલગુ કાંએ?
* દૂધ તણુ સવાદ ન આવે દીઠે દોહણી
<nowiki>*</nowiki>  દૂધ તણુ સવાદ ન આવે દીઠે દોહણી
* ગધો કરે હૂકાર ને ઘી તે ઘોડા ખાએ.
<nowiki>*</nowiki>  ગધો કરે હૂકાર ને ઘી તે ઘોડા ખાએ.
* કેલકંદ કાહાનડ તજીને શું બાવલ શું બાથ?
<nowiki>*</nowiki>  કેલકંદ કાહાનડ તજીને શું બાવલ શું બાથ?
  </poem>}}
  </poem>}}
{{Poem2Open}}
{{Poem2Open}}
Line 100: Line 100:
તાહાં છત છતી ન કીજીએ, જાંહાં નહીં જ્ઞાનવિવેક,  
તાહાં છત છતી ન કીજીએ, જાંહાં નહીં જ્ઞાનવિવેક,  
રાજે ઓપે આંખમાં, કાજલ કેરી રેખ.
રાજે ઓપે આંખમાં, કાજલ કેરી રેખ.
* હૂની થી સો હો ગઈ, બાતબાતમાં બાત.
<nowiki>*</nowiki>  હૂની થી સો હો ગઈ, બાતબાતમાં બાત.
* જો ડૂબું તો તુમસે, તરું તુમારે હાથ.
<nowiki>*</nowiki>  જો ડૂબું તો તુમસે, તરું તુમારે હાથ.
* કેહે રાજેકુ ના ભયે જમાનાંજીકી રેત,
<nowiki>*</nowiki>  કેહે રાજેકુ ના ભયે જમાનાંજીકી રેત,
નહાણેકુ કભી આવતે, તુ પ્રભુજી પગ દેત. </poem>}}
નહાણેકુ કભી આવતે, તુ પ્રભુજી પગ દેત. </poem>}}
{{Poem2Open}}
{{Poem2Open}}
Line 119: Line 119:
{{Poem2Close}}
{{Poem2Close}}
{{Block center|<poem>
{{Block center|<poem>
* પ્રીતમમાં જબ પ્રાન બસા તબ દેહકી કુન ગવેસ કરેગા?
<nowiki>*</nowiki>  પ્રીતમમાં જબ પ્રાન બસા તબ દેહકી કુન ગવેસ કરેગા?
* એકકુ મંન ને એકકુ નાંહી, એ દીપક પ્રીત પતંગકે જેસુ.
<nowiki>*</nowiki>  એકકુ મંન ને એકકુ નાંહી, એ દીપક પ્રીત પતંગકે જેસુ.
* એક તુ ઝુરત હે દિનરાત ને એક તુ જાએ કરારમાં સોવે.
<nowiki>*</nowiki>  એક તુ ઝુરત હે દિનરાત ને એક તુ જાએ કરારમાં સોવે.
* પે દાસ રાજે પ્રભુ પ્રીતકી બાત અચેતકુ નાંહી, ચેતનકુ દાગે.
<nowiki>*</nowiki>  પે દાસ રાજે પ્રભુ પ્રીતકી બાત અચેતકુ નાંહી, ચેતનકુ દાગે.
* ઊધો કહે સબ માધોકી આગે, એ ગોપીકુ પ્રેમ કહુ નહીં જાતુ,  
<nowiki>*</nowiki>  ઊધો કહે સબ માધોકી આગે, એ ગોપીકુ પ્રેમ કહુ નહીં જાતુ,  
</poem>}}
</poem>}}
{{Poem2Open}}
{{Poem2Open}}
19,010

edits