ભજનરસ/અચવ્યો રસ ચાખો!: Difference between revisions

સંતો રે અચવ્યો રસ ચાખો,  

ચવ્યો ચિત્તમાંહે નવ ધરો, વિચારીને નાખો,

{{right|સંતો રે અચવ્યો રસ ચાખો.}}

જે વણસે તે ઊપજે, ઊપજે તે વણસે,

પંચ વિષેથી જે રહે પરો, તેમાં સઘ ભળસે—  

માપમાં આવ્યાં શાને ગણો? આપ અળગું જાણો,

જેમ દરશન સંપુટ ભીડતાં, જોતાં નથી બંધાણો–  

પિંડ બ્રહ્માંડ છે જે વડે, નથી તે કોઈ માટે,

જેમ ભર્યું ભાંડ મૂકી કરી, ઝેરચુવાણી કાં ચાટે?–

લીલાવિગ્રહ વિશ્વનો, તે વિશ્વમાં મૂકો,

અણઆયાસે ૫રમાત્મા, જોતાં કાં ચૂકો?–

પહેલો થાપે આપને, સાહામો થપાયે,

થાપે સ્થિર તે નવ રહે, ધ્યેય-ધ્યાતા જાયે  

તેજ ત્રિલોકી દેખીએ, તેજ તેજને રૂપ.

જેમ ડોળા ચક્ષુ નિરમલા, સરખા રંક ભૂપ–  

દેવદર્શીનું દેખવું અખે જોયું ખોલી,

ખેચરગત ખેચર લહે, ભૂચરને દોહલી—

{{right|સંતો રેo}}

આપ જાણીને રે રહ્યો જે આપમાં રે

તે તો છે વસ્તુ મૂળ નિધાન,  

ઉત્પત્તિ લય રે ત્યાંહાં તો દિસે નહીં રે  

લિંગદેહ નહીં જ્યાંહાં માન,

[૧]  

અનુભવ એવો કીજીએ, જેણે મનની જડ જાય,

મન મુઆ વિના માનવી, વસ્તુરૂપ ન થાય  

[૨]  

ઉગ્ર બુદ્ધિએ સમજે રે, જે રહે પ્રપંચને પાર,

જેને વિશેષણ એક ન લાગે, નહીં વિચારા વિચાર.  

[3]  

સોહં તેજ સનાતન જ્યાં, નિગમ રહ્યા બળહાર,  

તે હું જગત જગત મુજમાંહ હું નિર્ગુણ ગુણનો ભંડાર  

નિર્ગુણ થઈને સગુણમાં મળે,  

તો અખા જેમ દૂધમાં સાકર ભળે.  

સગુણી ધ્યાતાં, નિર્ગુણી ગેલો

આમિ આતા ઝાલો નારાયણ

બ્રહ્મરસ તે પીએ રે, જે કોઈ આપત્યાગી હોય,

ભગળવિધા નટખેલ છે, તે ખેલે અખેલા હોય.

ખં વાયુમગ્નિં સલિલં મહીં ચ

જ્યોતષિ સત્ત્તાનિ દિશો દ્રુમાદીન્,

સરિત્સમુદ્રાંક્ષ હરે: શરીરં

યત્કિંચ ભૂતં પ્રણમેદનન્યઃ

{{Block center|<poem>જે પૃથ્વીમાં વ્યાપી રહી, ઔષધિ આદિક રૂપે થઈ

અગણિત ઘાટ બનાવે ખરો, તે પ્રભુ મુજને પાવન કરો.  

આ પ્રભુ પૂર્ણ સદોદિત સ્વામી,  

ઘટ ઘટ વ્યાપક અંતરજામી.  

પૂરણ બ્રહ્મ પૂરી રહ્યો પોતે,

ભોગ્યો ભર્મ સ્વતંતર જોતે.  

જ્યારે હું થઈને તાહરું, કાઢવા જાઉં છેક  

ત્યારે વિલય થાઉં વિચારતાં, તોણ કોણ કહે બે એક?  

આવું આરોપણ અણછતું, અને વસ્તુગતે તું રામ

એમ જોતાં હું તું તેમ થયું, સહેજ સાધ્યું કામ.  

ધ્યેય ધ્યાતા એક ધામમાં, કરે બ્રહ્મ ક્લોલ,

આત્મસિંધુમાં હે અખા! કરો ઝાકમઝોલ.

તિજ ત્રલોકી... ટૂંક–ભૂપ.’

‘દેવદર્શીનું દેખવું... ભૂચરને દોહલી.'

નામ રૂપ નરને વિષે, જેમ ધાતુ ઉપર મોહોર,

ધાતુઠામે બ્રહ્મ જાણો, માંહે નાના નામ અંકોર,

તેને દેવદૃષ્ટ નીરખતાં, તે અધિક ન્યૂન ન થાય,

ગુણવાદી ગામ નામઠામે તે દ્વૈત જોઈ ડે’કાય.

એમ દેહદર્શી ને દેવદર્શી દેહ ન હોય,

કથણી કુસકા ફૂટતાં, તે ભાવ ભરોસો ખોય.