કંદરા: Difference between revisions

Jump to navigation Jump to search
No edit summary
No edit summary
Line 393: Line 393:
ને યાકને મન એ દૂરબીન.
ને યાકને મન એ દૂરબીન.
જ્યાં બરફમાંથી દેખાય બરફ.
જ્યાં બરફમાંથી દેખાય બરફ.
</poem>
</poem>


Line 414: Line 415:
જ્યાં એ સ્પર્શો ઊગી શકે,
જ્યાં એ સ્પર્શો ઊગી શકે,
સસ્યસંપત્તિ બનીને.
સસ્યસંપત્તિ બનીને.
</poem>
</poem>


Line 435: Line 437:
મેં પણ હઠ પકડી છે —
મેં પણ હઠ પકડી છે —
ખીણના તળિયાને જોવાની.
ખીણના તળિયાને જોવાની.
</poem>
</poem>


Line 457: Line 460:
ત્યારે સૂરજ યાદ આવ્યો હતો.
ત્યારે સૂરજ યાદ આવ્યો હતો.
પણ હવે હું એને શોધવા નથી જતી.
પણ હવે હું એને શોધવા નથી જતી.
</poem>
</poem>


Line 479: Line 483:
અત્યંત ઉશ્કેરાટથી
અત્યંત ઉશ્કેરાટથી
એને હાથથી અટકાવી દઉં છું.
એને હાથથી અટકાવી દઉં છું.
</poem>
</poem>


Line 501: Line 506:
એક નવો જ કેદી આવીને મારા પર સૂએ છે.
એક નવો જ કેદી આવીને મારા પર સૂએ છે.
મરે છે, સૂએ છે, મરે છે, સૂએ છે....
મરે છે, સૂએ છે, મરે છે, સૂએ છે....
</poem>
</poem>


Line 531: Line 537:
હું ડૂબી રહી છું પાણીમાં.
હું ડૂબી રહી છું પાણીમાં.
મારો હાથ નથી પહોંચી શકતો લાકડાના પાટિયા સુધી.
મારો હાથ નથી પહોંચી શકતો લાકડાના પાટિયા સુધી.
</poem>
</poem>


Line 560: Line 567:
જલ્દી, એક જ હાથથી હું
જલ્દી, એક જ હાથથી હું
એના ત્રણ ત્રણ હાથને પકડી લઉં.
એના ત્રણ ત્રણ હાથને પકડી લઉં.
</poem>
</poem>


Line 580: Line 588:
એના દર સુધી.
એના દર સુધી.
મારી ખાંડ પાછી લેવા માટે.
મારી ખાંડ પાછી લેવા માટે.
</poem>
</poem>


Line 636: Line 645:
થોડા દિવસ પછી,
થોડા દિવસ પછી,
એ જ ટિકિટનું ફરીથી રૅઝર્વેશન.
એ જ ટિકિટનું ફરીથી રૅઝર્વેશન.
</poem>
</poem>


Line 652: Line 662:
તૃપ્તિનો ઓડકાર મળ્યો છે મને
તૃપ્તિનો ઓડકાર મળ્યો છે મને
આ ગીધની પ્રેયસી બનીને!
આ ગીધની પ્રેયસી બનીને!
</poem>
</poem>


Line 681: Line 692:
ભયાનક સિંહ - વાઘ, જે મસાલા ભરીને મૂકી રાખેલા છે
ભયાનક સિંહ - વાઘ, જે મસાલા ભરીને મૂકી રાખેલા છે
એ હવે ચીરીને ખાલી કરી નાખવા છે.
એ હવે ચીરીને ખાલી કરી નાખવા છે.
</poem>
</poem>


Line 691: Line 703:
એક પોપટ
એક પોપટ
પાંજરામાં છટપટાય.
પાંજરામાં છટપટાય.
</poem>
</poem>


Line 715: Line 728:
હું દરેક ગામને લલચાવું છું મારા તરફ, વચન આપું છું,
હું દરેક ગામને લલચાવું છું મારા તરફ, વચન આપું છું,
અને પછી વિશ્વાસઘાત કરું છું.
અને પછી વિશ્વાસઘાત કરું છું.
</poem>
</poem>


Line 771: Line 785:
અને ભૂખે મરશે એ કાયર પુરુષ,
અને ભૂખે મરશે એ કાયર પુરુષ,
ડાંગર-બાજરી વિનાના ખેતરમાં.
ડાંગર-બાજરી વિનાના ખેતરમાં.
</poem>
</poem>


Line 811: Line 826:
હું અહીં ક્ણસતી પડી છું,
હું અહીં ક્ણસતી પડી છું,
અનેં કંદરાઓ નીચે પણ કેટલાયે લોકો દટાઈ મર્યા છે.
અનેં કંદરાઓ નીચે પણ કેટલાયે લોકો દટાઈ મર્યા છે.
</poem>
</poem>


Line 839: Line 855:
પેલા બાલ્કનીમાં બેસી રહેલા કબૂતર. માટે.
પેલા બાલ્કનીમાં બેસી રહેલા કબૂતર. માટે.
અને તું ઊડી જાય છે.
અને તું ઊડી જાય છે.
</poem>
</poem>


Line 879: Line 896:
પાછો ફર્યો છે એ અવાજ —
પાછો ફર્યો છે એ અવાજ —
સાંકળનો. શેતૂરનો. ચોરીનો. ખૂનનો.
સાંકળનો. શેતૂરનો. ચોરીનો. ખૂનનો.
</poem>
</poem>


Line 909: Line 927:
અને મોટો, ચળકતો છરો પડી રહે ખૂંપેલો
અને મોટો, ચળકતો છરો પડી રહે ખૂંપેલો
દરિયાના તળિયે.
દરિયાના તળિયે.
</poem>
</poem>


Line 929: Line 948:
અને કાનની બુટ લાલ લાલ થઈ ગઈ.
અને કાનની બુટ લાલ લાલ થઈ ગઈ.
જાણે હમણાં જ કોઈ સ્ત્રીએ ચુંબન કર્યું હોય.
જાણે હમણાં જ કોઈ સ્ત્રીએ ચુંબન કર્યું હોય.
</poem>
</poem>


Line 957: Line 977:
અહીં પથારીમાં જ પડ્યું છે,
અહીં પથારીમાં જ પડ્યું છે,
પણ ક્યાં ગયાં મારાં સિંહબાળ?
પણ ક્યાં ગયાં મારાં સિંહબાળ?
</poem>
</poem>


Line 966: Line 987:
રેતીમાં તો માત્ર નાહવાનું હોય,
રેતીમાં તો માત્ર નાહવાનું હોય,
તું શાની માળો બનાવવા લડે?
તું શાની માળો બનાવવા લડે?
</poem>
</poem>


Line 982: Line 1,004:
સાપોલિયાંઓની
સાપોલિયાંઓની
વચ્ચે.
વચ્ચે.
</poem>
</poem>


Line 1,018: Line 1,041:
છળ... કપટ... અને
છળ... કપટ... અને
આમંત્રણ આપતું એક ભરપૂર શરીર.
આમંત્રણ આપતું એક ભરપૂર શરીર.
</poem>
</poem>


Line 1,044: Line 1,068:
એનું પોતાનું,
એનું પોતાનું,
કે ઈન્દ્રનું?
કે ઈન્દ્રનું?
</poem>
</poem>


Line 1,076: Line 1,101:
એની ચિંતા થશે.
એની ચિંતા થશે.
અને આમ, સિબિલીઓ વેર વાળશે.
અને આમ, સિબિલીઓ વેર વાળશે.
</poem>
</poem>
{{Rule|10em}}
{{Rule|10em}}
Line 1,106: Line 1,132:
મનુષ્યો સાથે નાચી રહ્યાં છે.
મનુષ્યો સાથે નાચી રહ્યાં છે.
હે નદી! તારો અંત આવી ગયો!
હે નદી! તારો અંત આવી ગયો!
</poem>
</poem>


Line 1,133: Line 1,160:
અને બીજનો ચંદ્ર, ત્રીજનો ચંદ્ર,
અને બીજનો ચંદ્ર, ત્રીજનો ચંદ્ર,
ચંદ્રની બધી જ કળાઓ વ્યથિત છે.
ચંદ્રની બધી જ કળાઓ વ્યથિત છે.
</poem>
</poem>


Line 1,177: Line 1,205:
ખભે હળ અને મોઢામાં અંગૂઠો ચૂસતા
ખભે હળ અને મોઢામાં અંગૂઠો ચૂસતા
કણબીઓ.
કણબીઓ.
</poem>
</poem>


Line 1,206: Line 1,235:
શિરાઓ.
શિરાઓ.
એક્બીજાની ખૂબ નજીક નજીક.
એક્બીજાની ખૂબ નજીક નજીક.
</poem>
</poem>


Line 1,226: Line 1,256:
એનો સફેદ વાળ કદાચ ઊડીને
એનો સફેદ વાળ કદાચ ઊડીને
રસોઈમાં પડી ગયો હશે એટલે જ સ્તો!
રસોઈમાં પડી ગયો હશે એટલે જ સ્તો!
</poem>
</poem>




Line 1,436: Line 1,460:
અને એ પણ હવે નથી રહી.
અને એ પણ હવે નથી રહી.
દૂધિયા દાંત જેવી એ ગાય ક્યાં ગઈ?
દૂધિયા દાંત જેવી એ ગાય ક્યાં ગઈ?




Line 1,483: Line 1,487:
વેરાઈ જાય છે દરિયાઈ ફીણ જેવો.
વેરાઈ જાય છે દરિયાઈ ફીણ જેવો.
પાછો ચાલ્યો જાય છે શાંતિથી, મોજાંઓ ભેગો.
પાછો ચાલ્યો જાય છે શાંતિથી, મોજાંઓ ભેગો.
</poem>
</poem>


Line 1,499: Line 1,504:
મોટાં રંગીન પીંછાંઓવાળું
મોટાં રંગીન પીંછાંઓવાળું
ઢેલનું ભારેખમ શરીર ઊંઘી જાય છે.
ઢેલનું ભારેખમ શરીર ઊંઘી જાય છે.
</poem>
</poem>


Line 1,509: Line 1,515:
બંને એક જ અનુભવ છે.
બંને એક જ અનુભવ છે.


==અતિપ્રિય અતિથિ==


 
સાઈબીરીયાથી દર વર્ષે અહીં આવતાં
 
આ ફલેમિંગો હજી આવ્યાં કેમ નહીં?
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
અતિપ્રિય અતિથિ
 
સાઈબીરીયાથી દર વર્ષે અહીં આવતાં
આ ફલેમિંગો હજી આવ્યાં કેમ નહીં?
ત્યાં જ ઠંડીથી ઠૂંઠવાતાં મરી તો નહીં ગયાં હોય?
ત્યાં જ ઠંડીથી ઠૂંઠવાતાં મરી તો નહીં ગયાં હોય?
કે પછી રસ્તામાં એમની કાંપતી પાંખો
કે પછી રસ્તામાં એમની કાંપતી પાંખો
Line 1,716: Line 1,702:
ચાલી નીકળ્યા છે,
ચાલી નીકળ્યા છે,
અસવારની રાહ જોયા વિના.
અસવારની રાહ જોયા વિના.




Line 1,816: Line 1,796:




તાપ વિનાનો ઉજાશ


 
ઓરડા બધા અગાશી
 
અને રાત બધી બપોર.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
તાપ વિનાનો ઉજાશ
 
ઓરડા બધા અગાશી
અને રાત બધી બપોર.
ઓરડામાં ખરતા તારાઓ
ઓરડામાં ખરતા તારાઓ
અને અગાશીમાં છે પડદા.
અને અગાશીમાં છે પડદા.
Line 1,863: Line 1,819:
રાતનાં સપનાં બપોરે
રાતનાં સપનાં બપોરે
અને બપોરનાં સપનાં રાત્રે.
અને બપોરનાં સપનાં રાત્રે.




Line 1,913: Line 1,867:
જેના અધખુલ્લા હોઠો પાછળ ફૂટી રહ્યા છે
જેના અધખુલ્લા હોઠો પાછળ ફૂટી રહ્યા છે
આડાઅવળા, નવાસવા દૂધિયા દાંત.
આડાઅવળા, નવાસવા દૂધિયા દાંત.




Line 1,982: Line 1,927:
કોઈ રાજાનું અપમાન થયું હોય !
કોઈ રાજાનું અપમાન થયું હોય !
ફરી મારે કોડિયામાં થોડુંક તેલ રેડવાનું છે...
ફરી મારે કોડિયામાં થોડુંક તેલ રેડવાનું છે...
</poem>
</poem>


Line 1,992: Line 1,938:
માછલીના દાંત બનીને
માછલીના દાંત બનીને
રોજ મળીએ છીએ.
રોજ મળીએ છીએ.
</poem>
</poem>


Line 2,014: Line 1,961:
આખા ઘરમાં સંભળાય.
આખા ઘરમાં સંભળાય.
મને બીક લાગે બહેરો થઈ જવાની.  
મને બીક લાગે બહેરો થઈ જવાની.  
 
 
 
 
 
 
 


કપાસનાં ફૂલ
કપાસનાં ફૂલ
Line 2,048: Line 1,989:
કોઈ જ વિક્ષેપ વગરની.
કોઈ જ વિક્ષેપ વગરની.
અસ્ખલિત.
અસ્ખલિત.
 


કાગ
કાગ
Line 2,112: Line 2,053:
રોજ મારા પતિના શરીરમાં વીર્ય બનીને આવે છે
રોજ મારા પતિના શરીરમાં વીર્ય બનીને આવે છે
અને મારાં સ્તનોમાં દૂધ બનીને.
અને મારાં સ્તનોમાં દૂધ બનીને.
 
 
 
 




Line 2,138: Line 2,076:
પણ, એ બંને વચ્ચે હવે કોઈ ભેદ રહ્યો નથી
પણ, એ બંને વચ્ચે હવે કોઈ ભેદ રહ્યો નથી
પણ, આ ગાંડો કંઈ જંગલ જેટલું થોડું જીવશે?
પણ, આ ગાંડો કંઈ જંગલ જેટલું થોડું જીવશે?
 
 
 
 
 
 




Line 2,167: Line 2,100:
કરગરે છે, એને લઈ જવા માટે.
કરગરે છે, એને લઈ જવા માટે.
પણ હું એને રજા નથી આપતી.
પણ હું એને રજા નથી આપતી.
 
 
 
 
 
 


શૂન્યાવકાશ
શૂન્યાવકાશ
Line 2,193: Line 2,121:
પણ એ ક્યારેય એને શોધી ન શકયો.
પણ એ ક્યારેય એને શોધી ન શકયો.
ચુડેલનાં પગલાં હંમેશા ઊંધાં પડે છે.
ચુડેલનાં પગલાં હંમેશા ઊંધાં પડે છે.
 
 
 
 
 
 
 




Line 2,223: Line 2,145:
કોઈ એને પકડી નહીં શકે.
કોઈ એને પકડી નહીં શકે.
મને ખબર છે કે એની બંધ મુઠ્ઠીમાં શું હશે!
મને ખબર છે કે એની બંધ મુઠ્ઠીમાં શું હશે!
 
 
 
 
 
 


વિસ્મય
વિસ્મય
Line 2,246: Line 2,163:
વિશાળ રાજમાર્ગની ફૂટપાથ પર,
વિશાળ રાજમાર્ગની ફૂટપાથ પર,
ડુહકા કરતો.
ડુહકા કરતો.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 




Line 2,279: Line 2,187:
ફરીથી હું અજગરને, વેલ જેમ કોઈ વટવૃક્ષને
ફરીથી હું અજગરને, વેલ જેમ કોઈ વટવૃક્ષને
વળગી રહે એમ વીંટળાઈ વળું છું.
વળગી રહે એમ વીંટળાઈ વળું છું.
 
 
 
 
 
 


રોમાન્સ
રોમાન્સ
Line 2,306: Line 2,209:
અમારા આ રોમાન્સની
અમારા આ રોમાન્સની
ઘરે આવનારા કોઈ મહેમાનોને ખબર નથી પડતી.
ઘરે આવનારા કોઈ મહેમાનોને ખબર નથી પડતી.
 
 
 
 
 
 




Line 2,333: Line 2,231:
ચણીયા-ચોળી પહેરેલી વાંદરી નાચે છે.
ચણીયા-ચોળી પહેરેલી વાંદરી નાચે છે.
અને એ ખુશ થઈને તાળીઓ પાડે છે.
અને એ ખુશ થઈને તાળીઓ પાડે છે.
</poem>
</poem>


Line 2,346: Line 2,245:
છતાં અકબંધ રહે છે
છતાં અકબંધ રહે છે
મારી આંખોનું અંધારું!
મારી આંખોનું અંધારું!
</poem>
</poem>


Line 2,361: Line 2,261:
જાણે સંભળાતો જ ન હોય
જાણે સંભળાતો જ ન હોય
ભરતીનો અવાજ!
ભરતીનો અવાજ!
</poem>
</poem>


Line 2,392: Line 2,293:
આપણા પાળેલા કરોળિયાઓની લાળ ચાખો.
આપણા પાળેલા કરોળિયાઓની લાળ ચાખો.
તમે આવો.
તમે આવો.
</poem>
</poem>


Line 2,420: Line 2,322:
પછી આપણે રાહ જોઈશું,
પછી આપણે રાહ જોઈશું,
એના જીવતા થવાની
એના જીવતા થવાની
 


પરકાયા પ્રવેશ
પરકાયા પ્રવેશ
Line 2,452: Line 2,354:
કશું જ અજ્ઞાત નહીં.
કશું જ અજ્ઞાત નહીં.
કોઈ જ પરીકથા નહીં.
કોઈ જ પરીકથા નહીં.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 


વાળની ગૂંચ
વાળની ગૂંચ
Line 2,500: Line 2,378:
ન ભાવતા અન્નને થૂંકી નાખવું છે.
ન ભાવતા અન્નને થૂંકી નાખવું છે.
આવ, આપણે બંને એકબીજાને મુક્ત કરીએ.
આવ, આપણે બંને એકબીજાને મુક્ત કરીએ.
 




Line 2,529: Line 2,407:
આપણા કોઈ વિકલાંગ બાળક જેવો,
આપણા કોઈ વિકલાંગ બાળક જેવો,
હજી અધૂરો પડી રહ્યો છે, મારી નોટબુકમાં.
હજી અધૂરો પડી રહ્યો છે, મારી નોટબુકમાં.
 
 
 
 


અને બધાં જ -
અને બધાં જ -
(અલગ અલગ)
(અલગ અલગ)




Line 2,586: Line 2,437:
વહી રહ્યું હશે,
વહી રહ્યું હશે,
એક પછી એક જળાશયોના રસ્તે.
એક પછી એક જળાશયોના રસ્તે.
 




Line 2,612: Line 2,463:
ન ભાવતા અન્નને થૂંકી નાખવું છે.
ન ભાવતા અન્નને થૂંકી નાખવું છે.
આવ, આપણે બંને એકબીજાંને મુક્ત કરીએ.
આવ, આપણે બંને એકબીજાંને મુક્ત કરીએ.