અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/રામનારાયણ વિ. પાઠક 'શેષ'/પરથમ પરણામ મારા

પરથમ પરણામ મારા

રામનારાયણ વિ. પાઠક 'શેષ'

પરથમ પરણામ મારા, માતાજીને ક્‌હેજો રે
         માન્યું જેણે માટીને રતંન જી;
ભૂખ્યા ર્‌હૈ જમાડ્યા અમને, જાગી ઊંઘાડ્યા, એવાં
         કાયાનાં કીધલાં જતંનજી.

બીજા પરણામ મારા, પિતાજીને ક્‌હેજો રે
         ઘરથી બતાવી જેણે શેરીજી;
બોલી બોલાવ્યા અમને, દોરી હલાવ્યા ચૌટે,
         ડુંગરે દેખાડી ઊંચે દેરીજી.

ત્રીજા પરણામ મારા, ગુરુજીને ક્‌હેજો રે
         જડ્યા કે ન જડિયા, તોયે સાચા જી;
એકનેય ક્‌હેજો એવા સૌનેય ક્‌હેજો, જે જે
         અગમનિગમની બોલ્યા વાચા જી.

ચોથા પરણામ મારા, ભેરુઓને ક્‌હેજો રે
         જેની સાથે ખેલ્યા જગમાં ખેલ જી;
ખાલીમાં રંગ પૂર્યા, જંગમાં સાથ પૂર્યા
         હસાવી ધોવરાવ્યા અમારા મેલ જી.

પાંચમા પરણામ મારા, વેરીડાને ક્‌હેજો રે
         પાટુએ ઉઘાડ્યાં અંતરદ્વાર જી;
અજાણ્યા દેખાડ્યા અમને ઘેરા ઉલેચાવ્યા જેણે
         ઊંડા ઊંડા આતમના અંધાર જી.

છઠ્ઠા પરણામ મારા જીવનસાથીને ક્‌હેજો
         સંસારતાપે દીધી છાંયજી;
પરણામ વધારે પડે, પરણામ ઓછાયે પડે
         આતમના ક્‌હેજો એક સાંઈજી.

સાતમા પરણામ, ઓલ્યા મહાત્માને ક્‌હેજો રે
         ઢોરનાં કીધાં જેણે મનેખજી;
હરવાફરવાના જેણે મારગ ઉઘાડ્યા રૂડા
         હારોહાર મારી ઊંડી મેખ જી.

છેલ્લા પરણામ અમારા, જગતને ક્‌હેજો જેણે
         લીધા વિના આલિયું સરવસ્સ જી;
આલ્યું ને આલશે, ને પાળ્યાં ને પાળશે, જ્યારે
         ફરી અહીં ઊતરશે અમારો હંસ જી.

(શેષનાં કાવ્યો, પૃ. ૧૨૮-૧૨૯)

◼

રામનારાયણ વિ. પાઠક `શેષ' • પરથમ પરણામ મારા • સ્વરનિયોજન: ચંદુ મટ્ટાણી • સ્વર: આશિત દેસાઇ, હેમા દેસાઇ, આલાપ દેસાઇ