અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/નલિન રાવળ/સાંધ્યગીત

સાંધ્યગીત

નલિન રાવળ

પર્ણપોચી વૃક્ષટોચે
ઝૂલતા કો પંખી-શો
આ
સાંજતડકો
ભૂખરા ઢોળાવ પર ઝૂલે,
પવન નાની નદીના કાનમાં કૂજે,
હળુ હલતી અટકતી ડોલતી આકાશમાંથી ઊડે
ફૂલે પથરાયલી એ ઝૂંપડીમાંથી નીકળતી ધૂમ્રસેરો
સાંજતડકો
સ્હેજ ડોલ્યો,
શાંત નાના છંદ જેવી એક બાલા
રમ્ય લયમાં કાય ઝૂલવી; તારકો જેવાં ચળકતાં ડગ
ભરી ગોરાં;
ધીરે ઢોળાવ ઊતરી
દૂર નમતા સૂર્યની સન્મુખ જઈ ઊભી
અહીં
આવી રહેલી આ સુંવાળી રાત્રિનો અંધાર રમતો તૃણ ઉપર
શું જોઉં?
ભીની પાંપણોની ધાર
રમતો સ્નેહપોચો ગાઢમીઠો રવભર્યો અંધાર
કે
આ તૃણ ઉપર રમતો સુંવાળી રાત્રિનો અંધાર.
(અવકાશ, પૃ. ૫૭)

હાથ

અન્ધારના દોરડે લટકે છે ઓરડો એક
ભટકે છે છતની વળીઓમાં ઠેરઠેર
ભૂલાં પડેલ પગલાં અનેક
પતંગિયાં સ્વપ્નોનાં ઊંડે ઊંડે ભોંયતળિયે છેક
ઘડિયાળે સમયનું સૂકું જંગલ ટિંગાય
ભેજથી ભીની ભીંતો ફુગાય
ઘરડી હવા હાંફી પડી ફસડાય
ખુરશી ઉપર અડધો ઢળી
બે હાથ ઢાળી ટેમલે માથું નમાવી
જે પડ્યો ત્હેને હવે માથે પડી છે ટાલ
તે મથે છે રાત-દિન લખવા કશું.
લખવું ઘણું અઘરું
સોયના નાકા મહીંથી ઊંટનું સરવું હજી સ્હેલું
તરવું સાત સાગરનું કે ચન્દ્ર પરનું ટહેલવું એ
ખેલ
પણ આ એક કોરા કાગળે લખવું ઘણું મુશ્કેલ
માની એ થયો ઊભો
એના અંગૂઠા મહીંથી બાહુક જેવો
એક પડછાયો હળવેથી ફૂટ્યો
ફૂટી ફૂલ્યો તે રડે ઢમઝોલ થઈ
 આ ખો ગયો છવરાઈ
જેની ફૂગથી ઊભરાય ભીંતો ભોંય છત ટેબલ
અને ટેબલ ઉપરનો કમનસીબ કાગળ
સ્હેજ થકી એ પ્રથમ જોઈ રહ્યો ટટ્ટાર નજરે
પછી ભીતર અચાનક, હાથ ફૂટતો જોઈ
એ તાકી રહ્યો
તાક્યે ગયો
લમ્બાય છે એ હાથ બારી બ્હાર;
લમ ્બાય છે એ હાથ નગરો; વનો
ને વાદળાંની પાર
લમ્બાય છે એ હાથ
ગ્રહો, તારા, નિહારિકા ભર્યા અવસકાશની પાર
આગળ અને આગળ ઘણે આગળ
લમ્બાય... લમ્બાય છે એ હાથ.