ઓખાહરણ/કડવું ૧૦

કડવું ૧૦

[ઓખાના પતિને ઓળખવા ચિત્રલેખા અનેક વીરપુરૂષોનાં ચિત્રો દોરે છે. અંતે સ્વપ્નમાં આવેલા કૃષ્ણના પૌત્ર અનિરૂધ્ધનું ચિત્ર દોરતાં, તુરંત તેને ઓળખી જઈ ચિત્રમાં જ તેને ભેટી પડે છે.]

કાગળ રંગ લીધો રે વિધાત્રી, ભાતભાતનાં ચીતરે સ્વરૂપ,
સ્વર્ગના સુર, પાતાળના પન્નગ, લખિયા તે ભૂમિના ભૂપ.
– કાગળ ૧

વાયુ, વરુણ ને પાવક લખિયા, યક્ષરાય ને જમ,
ઓખા કહે, ‘તું લઘુને મૂકી, આ વૃદ્ધ દેખાડે ક્યમ?’
– કાગળ ૨

ગણેશ, ઈશ ને અંબુજ લખિયા, લખિયા સૈન્યના ઈશ,
જુગ્મ તુરિનાં તન જોવડાવ્યાં, તોકે ધુણાવે શીશ.
– કાગળ ૩

પ્રભાકર, સુધાકર લખિયા, ગિરિજાવર ગંભીર,
ઓખા કહે, ‘ન હોય ઍકે મારા સ્વામીનું શરીર.’
– કાગળ ૪

અષ્ટ વસુ, ગણ, ગાંધર્વ લખિયા, લખિયા બારે મેહ,
સપ્ત જળનિધિ, અષ્ટ ધાતુકર, લખિયા તેહની દેહ.
– કાગળ ૫

દેવ, મુનિ ને જુગ્મ વીણાધર, લખિયા ચિત્ર-વિચિત્ર,
મરુતગણને લખિયા વિદ્યાધર, સપ્ત ઋષિ પવિત્ર.
– કાગળ ૬

શત કૌરવ, પાંચ પાંડવ લખિયા, વળી દેશદેશના રાય,
કન્યાને કોઈ ચિત્ત ન આવે, આકુળ-વ્યાકુળ થાય.
– કાગળ ૭

ચિત્રલેખાએ મંન વિચાર્યું ‘મેં લખિયા ઠામોઠામ,
વિષયી પુરુષ ભામિનીના ભોગી, કૃષ્ણ તણું એ કામ.’
– કાગળ ૮
ચતુર્ભુજ, પીતાંબરધારી, લખિયા શ્રીમહારાજ,
દીઠા કૃષ્ણ ને ઓખા ઊઠી, શ્વસુરની કીધી લાજ.
– કાગળ ૯

‘અરે સહિયર! એના કુળમાં મારો છે ભરથાર.’
પ્રદ્યુમ્નને પછી લખી દેખાડ્યો, લાજ કીધી બીજી વાર.
– કાગળ ૧૦

કન્યા કહે, ‘એવો પ્રભુજી, આ પુરુષ છે કો વૃદ્ધ;’
ચિત્રલેખાએ લખી દેખાડ્યો કાગળમાં અનિરુદ્ધ.
– કાગળ ૧૧

મુકુટ ભ્રમર પર, વદન સુધાકર, નેત્ર બે અંબુજ;
થેલી ઓખા ધાઈધાઈને ભેટે ભરીભરીને ભુજ.
– કાગળ ૧૨

‘ધન ધન નાથજી! હાથ ગ્રહીને, ના મૂકીએ બીડી સારુ,
અમો અબળાનાં હૃદય કોમળ, કોણ ગજું અમારું?
– કાગળ ૧૩

ના, ના; બોલો, મારા સમ છે, લાજો છો શા માટે?’
ચિત્રલેખા કહે, ‘ન હોય સ્વામી, વળગ્યામાં કાગળ ફાટે.
– કાગળ ૧૪

વલણ
ફાટે કાગળ, કામિની! ન બોલે ચિત્રામણ વાણી રે;’
ઓખા કહે ચિત્રલેખાને, ‘આપ પ્રભુને આણી રે.’ ૧૫