અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/રમણભાઈ નીલકંઠ /તું ગઈ!
રમણભાઈ નીલકંઠ
ઉપજાતિ
ત્યારે ગઈ શું અહિંથી પ્રિયા તું?
મૂકી ગઈ આ હઇયું રિબાતું!
હવે મિઠું તે મુખ તાકી તાકી
નિહાળવાનું નહિં શું કદાપિ? ૧
ચિન્તા અને દુઃખ થકી પીડાતા
આ ચિત્તને ટેકવવાની આશા
તારા પ્રિયા! પ્રેમથી આવતી જે,
હવે પછી શું સહુ મૂકવી તે? ૨
શરીરને ને મનને જરૂરે,
આઘા પ્રદેશે ફરતાં હતું જે
સ્વથાન પાછું બળ ખેંચનારૂં,
શું તે વિના દૂર હવે જવાનું? ૩
ગ્રહો ફરે છે રવિ આસપાસ,
છાયા ફરે જ્યાં વચમાં પદાર્થઃ
પ્રદક્ષિણા એ પ્રિય કેરી સર્વે,
ક્યાં હું ફરૂં રે! તુજ વીણ મધ્યે? ૪
તારાની પેઠે સ્થિર એક ઠામ,
દુઃખો સુખો સૃષ્ટિ વિષે તમામ
જોઈ રહી ક્ષોભ વિના જરીએ
રહું જડાઈ?—ન બને કદીએ. ૫
શરીર મારું સ્થિર રે’ કદાપિ,
આ ચિત્તને તો ન શકુંજ રાખી;
સ્વચ્છંદ તે તો ભમતું ફરે છે,
રે! તું ગઈ ને સ્થિર કેમ રે’ તે? ૬
શું કોઈ શોધું કંહિ ધૂમકેતુ,
જેને અગાડી વધતો જ દેખું,
જેને ન મધ્યે કંઈ ખેંચનારું
પાછો ફરે જે નહિ કોઈ સારૂ? ૭
ને છોડિ સર્વે સુખ શાન્તિ પ્રીતે,
સ્વીકારિને સંગત તેની નિત્યે,
નવા નવા રોજ પ્રદેશ ભાળું,
જાઊં અહીંથી-અહીંથી જ જાઉં! ૮
(સન ૧૮૮૮, એપ્રિલ)