26,604
edits
કાવ્ય-આચમન શ્રેણી – ઉમાશંકર જોશી/૨૬. કર્ણ-કૃષ્ણ: Difference between revisions
કાવ્ય-આચમન શ્રેણી – ઉમાશંકર જોશી/૨૬. કર્ણ-કૃષ્ણ (view source)
Revision as of 13:22, 14 December 2021
, 13:22, 14 December 2021no edit summary
KhyatiJoshi (talk | contribs) No edit summary |
KhyatiJoshi (talk | contribs) No edit summary |
||
| Line 311: | Line 311: | ||
<poem> | <poem> | ||
કૃષ્ણ: અંધારી આવે મુજ આંખ આડે | કૃષ્ણ: અંધારી આવે મુજ આંખ આડે | ||
એ ભાવિ સામે દૃગ માંડતાંમાં. | {{Space}}એ ભાવિ સામે દૃગ માંડતાંમાં. | ||
ધર્મજ્ઞ, છો જે તુજને રુચ્યું!… | {{Space}}ધર્મજ્ઞ, છો જે તુજને રુચ્યું!… | ||
કર્ણ: | </poem> | ||
કાને ધરો જે કહું આટલુંક: | <poem> | ||
ન લેશ આની કદી થાય જાણ | કર્ણ: જતાં, | ||
સ્વપ્નેય તે પાટવી ધર્મરાજને. | {{Space}}કાને ધરો જે કહું આટલુંક: | ||
સ્વીકારશે એ, નહિ તો, ન ધર્મવિત્ | {{Space}}ન લેશ આની કદી થાય જાણ | ||
ક્ષણાર્ધ માટે પણ રાજ્ય રાજા. | {{Space}}સ્વપ્નેય તે પાટવી ધર્મરાજને. | ||
ને આપશે જો મુજને, ગણી વડો, | {{Space}}સ્વીકારશે એ, નહિ તો, ન ધર્મવિત્ | ||
રાખીશ હું એક ઘડી ન રાજ્ય | {{Space}}ક્ષણાર્ધ માટે પણ રાજ્ય રાજા. | ||
સોંપ્યા વિના કૌરવરાજવીને, | {{Space}}ને આપશે જો મુજને, ગણી વડો, | ||
મૈત્રીપ્રભાવે જીવું છું હું જેના. | {{Space}}રાખીશ હું એક ઘડી ન રાજ્ય | ||
થશે ન એ શોભતું, ધર્મબંધુ. | {{Space}}સોંપ્યા વિના કૌરવરાજવીને, | ||
ભલે થતા રાજવી ધર્મરાજ, | {{Space}}મૈત્રીપ્રભાવે જીવું છું હું જેના. | ||
છે કૃષ્ણ જેને સચિવ પ્રબુદ્ધ | {{Space}}થશે ન એ શોભતું, ધર્મબંધુ. | ||
ને સવ્યસાચી સમ યુદ્ધવીર. | {{Space}}ભલે થતા રાજવી ધર્મરાજ, | ||
{{Space}}છે કૃષ્ણ જેને સચિવ પ્રબુદ્ધ | |||
{{Space}}ને સવ્યસાચી સમ યુદ્ધવીર. | |||
</poem> | |||
<poem> | |||
કૃષ્ણ: તો ઠીક ત્યારે ફરી, યુદ્ધભોમે! | કૃષ્ણ: તો ઠીક ત્યારે ફરી, યુદ્ધભોમે! | ||
કર્ણ: હા. યુદ્ધભોમે ફરી, પાર્થબંધુ હે, | કર્ણ: હા. યુદ્ધભોમે ફરી, પાર્થબંધુ હે, | ||
મળીશું પ્રેમે. | {{Space}}મળીશું પ્રેમે. | ||
</poem> | |||
<poem> | |||
કૃષ્ણ: પ્રિય, ત્યાં રણાંગણે | કૃષ્ણ: પ્રિય, ત્યાં રણાંગણે | ||
ન ચાલશે દ્યૂતસભાનું કૂડ, | {{Space}}ન ચાલશે દ્યૂતસભાનું કૂડ, | ||
પાસાની આડાઅવળી ભૂંડી કળા, | {{Space}}પાસાની આડાઅવળી ભૂંડી કળા, | ||
પ્રત્યુત્તરો જ્યાં શરથી શરોના. | {{Space}}પ્રત્યુત્તરો જ્યાં શરથી શરોના. | ||
</poem> | |||
<poem> | |||
કર્ણ: એ ભીતિ ના દંડની હોય કર્ણને. | કર્ણ: એ ભીતિ ના દંડની હોય કર્ણને. | ||
એ ભીતિ? કે જીવનલ્હાણ ભવ્ય? | {{Space}}એ ભીતિ? કે જીવનલ્હાણ ભવ્ય? | ||
જેમાં કલંકો અપજન્મનાં બધાં | {{Space}}જેમાં કલંકો અપજન્મનાં બધાં | ||
ધોવાઈ સ્હોશે થઈ કીર્તિશુભ્ર; | {{Space}}ધોવાઈ સ્હોશે થઈ કીર્તિશુભ્ર; | ||
ને જે લીધે આખર કોક દી તો | {{Space}}ને જે લીધે આખર કોક દી તો | ||
કુજન્મનો અંતર કોરનારો | {{Space}}કુજન્મનો અંતર કોરનારો | ||
કાંટો કઢાશે શુચિ મૃત્યુસોયથી. | {{Space}}કાંટો કઢાશે શુચિ મૃત્યુસોયથી. | ||
કલંક વેઠ્યું અપજન્મનું ભલે, | {{Space}}કલંક વેઠ્યું અપજન્મનું ભલે, | ||
કલંક ક્હેશે અપમૃત્યુનું ન કો. | {{Space}}કલંક ક્હેશે અપમૃત્યુનું ન કો. | ||
</poem> | |||
<poem> | |||
કૃષ્ણ: સુબાહુ, થંભ્યો રથ… હસ્તિનાપુરે | કૃષ્ણ: સુબાહુ, થંભ્યો રથ… હસ્તિનાપુરે | ||
છે કુંતીને એક જ પુત્ર, જોજે | {{Space}}છે કુંતીને એક જ પુત્ર, જોજે | ||
રહે ન એ વંચિત માતૃભક્તિથી. | {{Space}}રહે ન એ વંચિત માતૃભક્તિથી. | ||
</poem> | |||
<poem> | |||
કર્ણ: લો, ઊતરું… ચક્ષુથી ઊભરાતું | કર્ણ: લો, ઊતરું… ચક્ષુથી ઊભરાતું | ||
આ અશ્રુ તે અંજલિ માતૃભક્તિની. | {{Space}}આ અશ્રુ તે અંજલિ માતૃભક્તિની. | ||
હવે નહીં જન્મ, ન જોવું જીવન, | {{Space}}હવે નહીં જન્મ, ન જોવું જીવન, | ||
હવે રહ્યું જ્યાં ધ્રુવ મૃત્યુ એક…. | {{Space}}હવે રહ્યું જ્યાં ધ્રુવ મૃત્યુ એક…. | ||
જાઉં હવે…. કૃષ્ણ, જુઓ જુઓ તો | {{Space}}જાઉં હવે…. કૃષ્ણ, જુઓ જુઓ તો | ||
ધરી થકી ચક્ર પડી જુદાં, સરે | {{Space}}ધરી થકી ચક્ર પડી જુદાં, સરે | ||
જુદે જુદે માર્ગ અને વિભિન્ન | {{Space}}જુદે જુદે માર્ગ અને વિભિન્ન | ||
અપંગ ઊભે રથ થંભી જેમ, | {{Space}}અપંગ ઊભે રથ થંભી જેમ, | ||
એવો સર્યે આપણ ભિન્ન માર્ગે | {{Space}}એવો સર્યે આપણ ભિન્ન માર્ગે | ||
થંભી ઊભો ભારતનો મહારથ | {{Space}}થંભી ઊભો ભારતનો મહારથ | ||
શો ખોટકાઈ અહીં કારમો!… અરે! | {{Space}}શો ખોટકાઈ અહીં કારમો!… અરે! | ||
થયા અદૃશ્યે તહીં કૃષ્ણ ક્યારના | {{Space}}થયા અદૃશ્યે તહીં કૃષ્ણ ક્યારના | ||
દ્રુમો પૂંઠે. ને જગ જોઈને આ | {{Space}}દ્રુમો પૂંઠે. ને જગ જોઈને આ | ||
હસી રહ્યો અંબરગોખ સૂર્ય. | {{Space}}હસી રહ્યો અંબરગોખ સૂર્ય. | ||
અમદાવાદ, ડિસે. ૧૯૩૯; ડિસે. ૧૯૪૦ | અમદાવાદ, ડિસે. ૧૯૩૯; ડિસે. ૧૯૪૦ | ||
(સમગ્ર કવિતા, પૃ. ૨૫૫-૨૬૫) | {{Right|(સમગ્ર કવિતા, પૃ. ૨૫૫-૨૬૫)}} | ||
</poem> | </poem> | ||